Çoruh’un üzerine projelendirilip, temeli 26 Şubat 2013’te atılan, 275 metre gövde yüksekliği ile Türkiye’nin en yüksek, dünyanın 5’inci en yüksek barajı Yusufeli Barajı ile hidroelektrik santrali (HES) inşası tamamlandı. 558 megavat kurulu gücüyle ülke ekonomisine yıllık 5 milyar lira katkı sağlayacak projeyle, gövdesi, düşey ve yatay düzlemde kavisli şekilde tasarlanan, dev gövdenin arkasında depolanan suyun potansiyel enerjisi, yıllık ortalama 1 milyar 900 milyon kilovatsaatlik elektrik enerjisine dönüştürülecek. 2,3 milyar metreküp su depolama hacmine sahip baraj; 29 Mayıs 2023’te elektrik üretimine geçecek. Baraj, Türkiye’nin 5’inci büyük kenti olan 2,5 milyon nüfuslu Antalya gibi bir kentin enerji ihtiyacının yanında yerli ve milli otomobil Togg’un 750 bin adedinin ihtiyacı olan elektriği üretebilecek.
SU SEVİYESİ 46 METREYE ÇIKTI; TARİHİ KÖPRÜ DİPTE KALDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 22 Kasım’da düzenlenen törenle su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı’nda yaklaşık 20 milyon metreküp su depolandı. Yusufeli Barajı’nda 46 metreye ulaşan su seviyesi ile eski Yusufeli-Erzurum kara yolu bitişiğindeki Irmakyanı köyü kısmen su altında kaldı. Tek ulaşımın sağlandığı asırlık asma köprünün de sulara gömüldüğü köye gidenler, evlerine uzaktan son kez bakıyor.
‘HEM MUTLU HEM DE HÜZÜNLÜYÜZ’
Köyden taşınanlardan Zeki Küçükalkan, “Doğma büyüme burada yaşadık. Bir bakımdan üzgünüz, arazimiz, anılarımız, ata-dede topraklarımız su altına gitti. Bir bakımdan da devletimizin kalkınması için bu barajın yapılması gerekiyordu; yapıldı. Hem mutlu hem de hüzünlüyüz” dedi.
Ömer Küçükalkan ise “Yarım asrı aşkın bu köyde yaşadım. Anılarımız, yaşanmışlıklarımız tarih olacak. Su altında kalacak köyümüzü gelip son kez görüyoruz” diye konuştu.
Çocukluğunun köyde geçtiğini ifade eden Hüseyin Halkyürek de “Barajın olması sevindirici, enerji atılımları bizim için gurur verici. Baraj büyük bir nimet. Tek üzüntümüz, yaşanmışların geride kalacak olması” ifadelerini kullandı.
Rabia Akyürek “Çok büyük duygular içerisindeyim. Geçen yıl babamı kaybettim; bura baba ocağı. Evet, baraj çok önemli ama evleri sular altında görmek kalbimi acıtıyor. O köprü aklımızdan çıkmayacak” dedi.
YENİ YUSUFELİ
İlçe merkezi ve 7 köyünün, baraj suları altında kalacağı Yusufeli’de, Yansıtıcılar mevkisinde, 24 milyon metreküp kazı ve 10 milyon metreküp dolgu ile oluşturulan 153 hektar alanda yeni yerleşim alanları inşa edildi. 3 bölgede 10 etap halindeki çalışmalarda hükümet konağı, emniyet, jandarma, adliye, ilkokul ve ortaokul, lise, müftülük, öğretmenevi gibi kamu binaları yapıldı. 3 bin 205 konutun yanı sıra dağların eteklerinde oluşturulan yeni yerleşim birimlerinde ise yöresel mimaride, 2’şer katlı modern evler inşa edildi. Toplamda 34 milyar lirayı bulan yatırım kapsamında 69,2 kilometresi tünel olmak üzere köprü ve viyadüklerden oluşan 110 kilometrelik yeni yol ağı oluşturuldu.