Yüzde 3,9’luk büyüme, beklentiler dahilindeydi. Büyüme rakamlarının açıklanmasının ardından iş dünyasından yapılan değerlendirmede nitelikli büyümenin korunması ve ekonominin bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesi çağrıları yer aldı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH tahmini, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 120,5 artarak 4 trilyon 258 milyar 168 milyon lira olarak gerçekleşti. GSYH’nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla 241 milyar 523 milyon dolar olarak hesaplandı.
Finans sektöründen büyümeye katkı
Yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla zincirlenmiş hacim endeksi olarak finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 21,6, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 13,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 12,6, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 7,6, hizmet faaliyetleri yüzde 6,9, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 4,9, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık yüzde 1,1 ve sanayi yüzde 0,3 arttı. İnşaat sektörü ise yüzde 14,1 azaldı.
Tüketim harcamaları yüzde 19,9 arttı
Yerleşik hane halklarının tüketim harcamaları, üçüncü çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 19,9 yükseldi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 8,5 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 1,3 azalış kaydetti. Mal ve hizmet ihracatı, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 12,6, ithalatı da yüzde 12,2 yükseldi.
İş gücü ödemelerinde yüzde 96,2 artış
İş gücü ödemelerinde söz konusu dönemde yüzde 96,2, net işletme artığı/ karma gelir yüzde 123 artış gösterdi. İş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 29,5 iken 2022’de yüzde 26,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 54,1 iken yüzde 54,8’e çıktı.
Erdoğan: 2022’yi rekor düzeyde kapatarak 2023’e iyi bir giriş yapacağız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu yılın üçüncü çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin, “Resesyon endişesinin arttığı dönemde Türkiye’nin büyümesini sürdürmesi kıymetlidir. İnşallah, 2022’yi rekor düzeyde kapatarak, 2023’e iyi bir giriş yapacağız” dedi.
Nebati: Bu yıl da en güçlü büyüyen ülkelerden biri olacağız
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Orta Vadeli Program (2023-2025)’da öngördüğümüz şekilde yüzde 5 civarı büyüme ile kapatarak bu yıl da en güçlü büyüyen ülkelerden biri olacağız.” dedi. Bakan Nebati şu ifadeleri kullandı: “Uyguladığımız politikalarla; zorlu küresel koşullara rağmen ülkemiz yatırımda, istihdamda, üretimde ve ihracatta pozitif ayrışmaya devam etmektedir.”
Olpak: Türkiye pozitif ayrışarak gücünü gösterdi
DEİK Başkanı Nail Olpak, küresel risklerin ve resesyonun konuşulduğu bir ekonomik ortamda Türkiye’nin dünyadan pozitif ayrışmayı başardığını belirterek, “Büyüme verisi, Türkiye açısından resesyon ihtimalinin de bir hayli zayıf olduğunu destekler nitelikte. Veri, 2022 yılı büyümesinin yüzde 5 civarlarında gerçekleşmesinin mümkün olduğunu gösteriyor. Ekonomimiz, küresel çalkantıların ve risklerin arttığı bu dönemde dahi pozitif ayrışarak gücünü gösterdi” diye konuştu.
Bahçıvan: Sanayi büyümesinin payı artmalı
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayiden ve sanayi ihracatından güçlü bir şekilde beslenen büyüme oranlarında, yurt dışı kaynaklı gelişmeler başta olmak üzere olumsuz nedenlerden kaynaklanan bir ivme kaybı olduğunu gözlemlediklerini belirtti. Bahçıvan, “Bu ivme kaybını, özellikle İSO Türkiye İmalat PMI verilerinin son aylardaki belirgin düşüşünde de açıkça görmekteyiz. Nitelikli büyümenin korunması için GSYH içinde sanayi büyümesinin payının arttırılması gerekiyor” dedi.
Baran: Zorluklara rağmen büyüme korundu
Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, küresel ekonomide büyümelerin yavaşladığı, resesyon tehlikesinin sürdüğü bu dönemde Türkiye ekonomisinin bağışıklığını güçlü tutmaya çalıştığını belirterek, “Bu süreçte katma değerli üretimi teşvik etmek, bunu sağlayacak yatırımları desteklemek, büyümenin devamlılığına katkı sağlayacaktır. Dinamik reel sektörü, basiretli yönetimi ve insan kaynağıyla Türkiye’nin önü açıktır” ifadesini kullandı.
Avdagiç: 2023 yılı için 3 ödevimiz var
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, “Yıllık yüzde 3,9’luk büyüme, dünyadaki resesyon sinyaline karşın ekonomimizin dinamizmini sürdürdüğünü gösteriyor” ifadesini kullandı. Avdagiç, “Çeyrekten çeyreğe yatay seyir, 2023 yılı için 3 ödevimizi açıkça ortaya koyuyor. Üretim ve yatırımdan hız kesemeyiz. 2023 için ihracatta pazar ve ürün çeşitlendirme faaliyetleri olmazsa olmazımız. Hizmetler sektöründe yeniden atak başlatma zamanı” dedi.
