Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin etki analizi yapıldı.
Buna göre, yapı kayıt belgesi alınan yapıların üzerinde bulunduğu hazine taşınmazlarının satışına ilişkin başvuru süresinin 31 Aralık 2022’ye kadar uzatılması, satış bedellerinin tamamen veya kısmen peşin olarak ödenmesi halinde satış bedeline indirim uygulanması ve bu kapsamda yapılan satışlardan elde edilen gelirlerin yüzde 25’inin Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dönüşüm projeleri özel hesabına aktarılması düzenlemesi kapsamında 15 bin kişi bulunuyor. Düzenleme kapsamında ilk etapta 29 ilde 5 bin hazine taşınmazının satışının yapılması ve bu satışlardan yaklaşık 900 milyon lira gelir elde edilmesi bekleniyor.
Teklifle aynı zamanda hazine taşınmazlarının doğrudan satışına ilişkin düzenleme de yapılıyor. Buna göre, irtifak hakkı tesis edilmiş hazine taşınmazlarından orman ve kıyı kanunu kapsamında kalanlar hariç satışa konu edilebilecek nitelikte yaklaşık 2 bin 400 taşınmaz bulunuyor. İlk etapta 100 hazine taşınmazının satışının yapılması ve bu satışlardan 500 milyon lira gelir elde edilmesi bekleniyor. Bu gelirin 125 milyon liralık kısmının bu yıl tahsil edileceği öngörülüyor.
Vatandaşlara hisseli hazine taşınmazlarından hukuki ve fiili durumları itibarıyla satılabilir nitelikte olan yaklaşık 20 bin taşınmazdan ilk etapta 5 bininin satışının yapılması ve bu satışlardan 625 milyon lira gelir elde edilmesi bekleniyor. Bu gelirin 156,25 milyon liralık kısmının 2022 yılı içerisinde tahsil edilebileceği hesaplanıyor.
İlk etapta ticari amaçlı 100 hazine taşınmazı satılacak
Tapu fazlalıklarının satışına ilişkin düzenlemeden ise yaklaşık 6 bin hak sahibi vatandaşın yararlanabileceği belirtiliyor. Bu bağlamda da ilk etapta 1000 hazine taşınmazının satışı yapılarak 500 milyon lira gelir elde edilmesi ve bunun 125 milyon lirasının bu yıl tahsil edilebilmesi etki analizinde yer alıyor.
Ticari amaçlı kullanılmak üzere kiralanan hazine taşınmazlarından satışa uygun yaklaşık 500 taşınmaz bulunuyor. Teklif kapsamında ilk etapta 100 hazine taşınmazının satışı yapılarak yaklaşık 25 milyon lira gelir elde edilmesi, bunun da 6,25 milyon lirasının 2022 yılı içerisinde tahsil edilebilmesi bekleniyor.
Tarım arazilerinin kiralanması
Teklifle hazineye ait tarım arazilerine ilişkin düzenleme yapılıyor. Buna göre, hazineye ait tarım arazilerini 31 Aralık 2019’dan önce en az 3 yıldan beri tarımsal amaçla kullanan ve kullanımına devam eden vatandaşlar, bu arazileri cari yıl ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden 10 yıla kadar kiralayabilmek için yeniden başvuru yapabilecek.
Bu kapsamda başvuruda bulunulan taşınmazlardan kiralanması mümkün olan yaklaşık 597 milyon metrekare yüzölçümlü 54 bin 600 taşınmaz, hak sahipleri tarafından kiralanmış durumda bulunuyor. Düzenlemeden yaklaşık 150 bin çiftçinin yararlanması beklenirken, ilk etapta 50 bin hazine taşınmazının kiralanması ve bundan 5 milyon lira gelir elde edilmesi bekleniyor.
Mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarına ait konutların satışından elde edilen gelirler hariç olmak üzere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca 2022 ve 2023 yıllarında ihalesi yapılan kamu konutlarının satışından elde edilen gelirlerin genel bütçeye gelir kaydedilmesi gerekiyor. Bu yıl, genel bütçeli idarelere, özel bütçeli idarelere ve KİT’lere ait yaklaşık 2 bin 500 kamu konutunun satılması hedeflenirken, bunların satışından yaklaşık 750 milyon lira gelir sağlanması ve bunun da yaklaşık 187,5 milyon lirasının bu yıl tahsili planlanıyor.
Kurumlar vergisi oranı yüzde 25’e çıkarılıyor
Teklifle 2/B kapsamındaki taşınmazlar ile Hazineye ait tarım arazilerinin hak sahiplerine satışına ilişkin başvuru ve ödeme sürelerini geçirenlere 31 Aralık 2022’ye kadar süre uzatımı getiriliyor. Ayrıca yapılacak hesaplamalarda TÜFE aylık değişim oranları toplamının yıllık kanuni faiz oranının iki katını geçmesi halinde geçen kısmın hesaba katılmayacağı da düzenleniyor. 2/B taşınmazlarına ilişkin yaklaşık 275 bin, hazineye ait tarım arazilerine ilişkin yaklaşık 38 bin 700 olmak üzere toplam 313 bin 700 vatandaşın yararlanacağı hesaplanıyor.
Öte yandan teklifle, bankalar, Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden alınan kurumlar vergisindeki genel oran, kalıcı olarak yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarılıyor. Finans sektörünün kurum kazançlarının vergilendirilmesinde kurumlar vergisinin yüzde 25 olarak uygulanmasından 10 milyar lira, 2022 yılı kazançları için de yüzde 25 oranının uygulanmasından 3 milyar lira gelir etkisi öngörülüyor.