Araç fiyatlarının son bir yılda yüzde 100’ün üzerinde artmasına karşılık taşıt kredilerinde vade ve oranların çok sınırlı kalması, krediyle araç almayı zorlaştırmıştı. Öyle ki, Türkiye Cumhuriyet (TCMB) verilerine göre, taşıt kredilerinde bireysel kredilerin oranı yüzde 20’lere kadar gerilemişti. Konuyla ilgili hem tüketiciler hem de sektör temsilcileri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) güncelleme bekliyordu. Hatta Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) ve Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER), geçtiğimiz günlerde BDDK’yla görüşerek kredilerin düzenlenmesiyle ilgili taleplerini iletmişti. Konuyla ilgili beklenen açıklama geldi. BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, araç fiyatlarının yükselmesi nedeniyle kredi limitlerinde de güncelleme yapacaklarını açıkladı.
YERLİ VURGUSU
A Para’da yayınlanan “Ekonomi Masası” programına konuk olan Akben, burada yaptığı konuşmada, milyonların beklediği taşıt kredilerindeki güncellemelerle ilgili, “Otomotiv kredilerinde 120 bin, 300 bin, 750 bin gibi dilimler var. O dilimlerde bir güncelleme yapacağız. İlk dilim 120 bin. Bunun yüzde 70’ine kredi alabiliyorlar. Bu dilimi artıracağız” dedi. Taksit sayısı konusunda ise TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafıyla görüşeceklerini anlatan BDDK Başkanı Akben, “Sektör temsilcileriyle de görüşüyoruz. Taleplerini değerlendiriyoruz. Bunun cari açığa etkisini de inceliyoruz. Burada teşvik ettiğimiz bir alan var. İthal araçlarda değil daha çok yerli araçlarda krediler daha faal ve etkin olsun istiyoruz” diye konuştu.
NEDEN GEREKLİ?
Otomobil sahibi olmada önemli bir yer tutan bireysel taşıt kredileriyle ilgili vade ve oran sınırlaması 2021 yılının temmuz ayında gelmişti. Buna göre; fiyatı 120 bin TL ve altında olan taşıt alımında kredi vadesi 60 aydan 48 aya, 120 bin ile 300 bin TL arasındaki araçlarda kredi vadesi 48 aydan 36 aya, 300 bin-750 bin TL’nin araçlarda ise vade sınırı 36 aydan 24 aya indirilmişti. Ayrıca, kredi kullanım oranları da sınırlandırılmıştı. Ancak, artan araç fiyatları kredi kullanımını zorlaştırıyordu. Örneğin; 500 bin TL’lik otomobil almak isteyenler yalnızca bunun 150 bin TL’sini kredi olarak alabiliyor. Kalan 350 bin TL’yi peşin ödemek zorunda kalıyordu. 150 bin TL ise en fazla 24 aya bölünebiliyor, bu nedenle aylık taksit tutarları 8 bin TL’lerin üzerine çıkıyordu.
TÜKETİCİYE NASIL YANSIR?
Konuyla ilgili görüş veren ODD Genel Sekreteri Hayri Erce, mevcut vergi yükü ve artan fiyatlara ek olarak kredi musluklarının kısılmasının otomobile ulaşmayı zorlaştırdığını söyledi. Yapılacak düzenlemeyle birlikte tüketicilerin bir nebze olsun rahatlayacağını vurgulayan Erce, “İki aydır BDDK’yla görüşme halindeyiz. Beklentemiz kısa sürede vade ve limitlerin güncellenmesi yönünde. Ülkemizde 3 otomobilin 2’si krediyle satın alınıyor. Bu bakımdan kredi kullanımı çok önemli bir etken. Yapılacak güncellemeyle krediyle araç almak bir miktar kolaylaşacaktır. Diğer yandan, şu anda yüzde 2.5’lere kadar çıkan kredi faizleri de düşerse o zaman etkisini daha yaygın şekilde hissederiz” dedi.
MEVDUATLARDA 290 MİLYAR AŞILDI
BDDK Başkanı Akben, kur korumalı mevduat hesaplarıyla ilgili son bilgileri de verdi. Bu mevduatlarda 290 milyar liranın aşıldığını belirten Akben, talebin güçlü gittiğini söylerken, şirket hesaplarında ise daha fazla bozdurma talebi olduğunu vurguladı. Akben “Ticari şirketlerin döviz bozdurarak işlemlerini sürdürmesi ve yatırıma yöneltmesi önemli” dedi. Akben ayrıca, kredi faizlerinin makul bir orana gelmesini beklediklerini de sözlerine ekledi ve sektörde sermaye yeterlilik rasyosu 12’nin altında banka olmadığını, 20’nin üzerinde birçok banka olduğunu dile getirdi.
