BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) geçtiğimiz yılın temmuz ayında taşıt kredi vadelerine ve kullanılabilecek kredi oranlarına yönelik sınırlamalar getirmişti. Buna göre, örneğin 300-750 bin TL bandında bir otomobil almak için kullanılan kredi oranı en fazla yüzde 30, vade sayısı ise maksimum 24 ay olarak belirlenmişti. Ancak, Temmuz 2021’de alınan bu karardan Ocak 2022’ye kadar olan süreçte sıfır araç fiyatları yüzde 70’in üzerinde arttı. Hal böyleyken vatandaşlar krediye erişimde giderek zorlanmaya başladı. Türkiye Cumhuriyeti (TCMB) verilerine göre, 2021 yılında taşıt kredilerinin toplam hacmi 87 milyar TL’yi bulurken, bu tutarın yalnızca 20 milyar TL’sini yani yüzde 22’sini bireysel krediler oluşturdu. Son 1 yılda tüzel (şirketler) taşıt kredileri yüzde 78 büyürken, bireysel krediler yalnızca yüzde 9 büyüyebildi.
FAİZLER 2.5’İ GÖRDÜ
Otomobil sahibi olmada çok önemli bir yer tutan bireysel taşıt kredileriyle ilgili vade ve oran sınırlaması sürerken, taşıt kredilerindeki faiz oranları da yüzde 2.5’leri buluyor. Bir örnek vermek gerekirse; 500 bin TL fiyatlı otomatik vitesli bir otomobil almak isteyen vatandaş yalnızca bunun 150 bin TL’sini kredi olarak alabiliyor. Kalan 350 bin TL’yi peşin ödemek zorunda. 150 bin TL ise en fazla 24 aya bölünebiliyor, bu nedenle aylık taksit tutarları 8 bin TL’lerin üzerine çıkıyor. Taşıt kredilerindeki faiz oranları şu anda aylık yüzde 1.8’ler ile yüzde 2.5 arasında değişiyor. Kısacası, az bir peşinatla kredi almak isteyen vatandaş yüksek taksit oranlarıyla karşı karşıya kalıyor.
‘İNSANLAR ULAŞAMIYOR’
Gelinen noktada hem vatandaş hem de otomotiv sektörü tıpkı cep telefonlarında olduğu gibi kredi oranlarının güncellenmesini istiyor. Taşıt kredilerinin yeniden belirlenmesi için yetkililere başvuruda bulunduklarını söyleyen Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Sekreteri Hayri Erce, “ÖTV matrahları düzenlendi. Sıra BDDK’da. Otomotiv sektöründe şu anda kredi ayağı çalışmıyor. Buradaki değerlerin de artık Türkiye’nin gerçeklerine, kurdaki artışa göre yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Sektör ve tüketiciler şu anda BDDK’dan bu kararı bekliyor. İnsanlar sıfır araca krediyle ulaşamıyor. Değer ve yüzdeler çok düşük kaldı. Kurun seyri göze alınarak limitlerde en az yüzde 60 arttırılması gerekiyor” dedi.
VATANDAŞ NE DİYOR?
‘60 AYA KADAR VADE GEREKLİ’
M. Baha Akalın: “ÖTV matrahlarındaki yeni düzenleme iyi oldu. Birçok modelin yüzde 50’den yüzde 80’e geçmesinin önüne geçti. Bunun için yetkililere teşekkür ediyorum. Otomobil almak için kafamda bazı modeller var. Ancak, gerek kredi faizlerinin yüksek olması gerekse vade sayılarının az ve kredi kullanım oranlarının sınırlı olması nedeniyle hızlı karar verip aracımı değiştiremiyorum. En azından vadelerin örneğin 36 ay değil de 60 aya kadar olması ödeme koşullarını da iyileştirir diye düşünüyorum. Şu anki sistemde aracımı satıp peşinat yapsam bile aylık ödemeler vadelerin sınırlı olması nedeniyle 10 bin liraları buluyor. Bu vadeleri aylık 4-5 bin lira ödeyecek şekilde ayarlamak çok daha iyi olur.”
‘ELİMDEKİ PARA SIFIRA YETMİYOR’
Murat Vanlıoğlu: “Kenarda bir miktar birikmişim var. Yaklaşık 6-7 aydır sıfır otomobil almak için bakınıyorum, bayileri araştırıyorum. Ancak, elimdeki peşinat sıfır otomobil almak için yeterli gelmiyor. Kredi kullanmak istediğim zaman ise ‘şu kadarını kredi kullanabilirsin’ diyorlar. Belirtilen miktarın ödemesi de bana uymuyor. Mesela, geçenlerde ucuz bir otomobil için görüştüm.120 bin TL kredi alabiliyorum ve aylık 5-6 bin TL’den 36 ay ödeyebiliyorum. Bu da benim bütçemi bir hayli zorluyor. Daha uzun vadelerde az az ödemek tabi ki daha iyi olurdu.”
