MEHMET KAYA / ANKARA
Yapılan ihracatın birim değerinin, yapılan ithalata göre değişiminin izlendiği dış ticaret hadleri son yılların en düşük değerine indi. Dış ticaret haddinin 100’ün üzerinde olması yapılan ihracatın birim değerinin, yapılan ithalattan daha yüksek olduğu anlamına geliyor. Bu endeksin zaman içindeki değişimi de ihracat değerindeki ve ithalat değerindeki değişimlerin izlenmesine imkan veriyor.
Ağustos ayı itibariyle genel dış ticaret haddi 73 değerine indi. Bu değer, yeni endeksin başlatıldığı 2016’dan bu yana en düşük değer olması yanında, 1997’den bu yana da en düşük değer olarak kayda geçti ve ilk kez 80’li seviyelerin altına düştü. Bu dönemin önemli bir kısmında endeks 100’ün üzerinde seyretmişti.
Dış ticaret hadleri TL ve ABD Doları cinsinden hesaplanıyor. Son dönemde doların Euro karşısında değer kazanmasından dolayı, Türkiye’nin ihracat gelirlerinde Euro’nun ağırlığı nedeniyle de hadlerde bir miktar gerileme yaşandı. Türkiye’nin ABD Doları cinsinden açıklanan dış ticaret verileri nedeniyle, Euro/Dolar paritesi kaynaklı kaybın 10 milyar doları aştığı Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe tarafından açıklanmıştı.
Sadece yatırım malları ihracatında hadler pozitif
Bu arada detayda bakıldığında BEC sınıfl amasına göre yatırım malları ihracatında dış ticaret haddi son dönemde kısmi bir azalış gösterse de yükseliş eğilimini devam ettiriyor. TÜİK verilerine göre yatırım mallarında dış ticaret haddi Haziran ayı itibariyle 115 seviyesinde bulunuyor. Tüketim ve hammadde dış ticaret haddi ise 100’ün altında seyrini sürdürüyor. Ancak tüketim mallarında 2021’in dördüncü çeyreğinde başlayan toparlanma devam ediyor.
