SIFIR araç fiyatlarına uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrahları güncellendi. Cumhurbaşkanı kararıyla Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre, daha önce 1.6 motor hacmini geçmeyen araçlar için uygulanan yüzde 45, yüzde 50 ve 80’lik ÖTV dilimlerine yüzde 60 ve yüzde 70 olmak üzere iki yeni matrah dilimi eklendi. Yayımlanan kararda, ‘vergisiz fiyatı’ 120 bin liranın altında olan araçlardan yüzde 45, 120-150 bin lira arası olan araçlardan yüzde 50, 150-175 bin lira arasındaki araçlardan yüzde 60, 175-200 bin lira arasındaki araçlardan yüzde 70 ve 200 bin lira ve üzerindeki araçlardan yüzde 80 ÖTV alınacağı duyuruldu. Düzenlemede elektrik motoru bulunan hibrit araçlar için de yeni oranlar belirlendi. Buna göre, elektrik motoru da olan ve motor gücü 50 kW’ı geçip, motor silindir hacmi 1.8 litreyi geçmeyen otomobillerde, matrah değeri 130 bin lirayı aşmayanlar yüzde 45, matrah değeri 170 bin liraya kadar olanlar yüzde 50, matrah değeri 210 bin liranın üzerinde olanlar ise yüzde 80 ÖTV oranı ile fiyatlanacak.
İKİ YENİ DİLİM GELDİ
Yapılan düzenlemeyle yüzde 45 ÖTV için matrahlarda üst sınır yüzde 30, yüzde 80 ÖTV için de yüzde 33 oranında arttırılmış oldu. Yüzde 50’lik dilimde herhangi bir değişikliğe gidilmezken, düzenlemeye eklenen ‘yüzde 60’ ve ‘yüzde 70’ ara dilimler sayesinde; alınan ÖTV’nin bir anda yüzde 50’den yüzde 80’e çıkmasının önüne geçilecek. Yani yüzde 50 ÖTV’ye tabi olan bir otomobilin fiyatı yüzde 80’e çıkmak yerine önce yüzde 60’a ardından yüzde 70’e girecek. Matrah düzenlemelerinin araç fiyatlarına etkisi ise özellikle vergili fiyatları 265-425 bin lira arasında olan sıfır otomobillere yansıyacak. Bu aralıktaki araçlarda ortalama yüzde 5-10 arasında indirimler görülecek. Örneğin, güncellemeden önce yüzde 80 ÖTV alınarak 318 bin liradan satılan bir otomobilin fiyatı, yapılan güncellemeyle yüzde 60’lık ÖTV dilimine girecek ve 283 bin liradan satılacak. Hibrit araçlarda ise söz konusu indirim tutarları yüzde 17’yi bulacak.
‘YÜZDE 60 OLMALIYDI’
Sektör temsilcileri ise sıfır otomobilllere son bir yılda yüzde 100’ün üzerinde zam geldiği düşünüldüğünde, matrahın etkisinin sınırlı, düzenlemenin etkisinin ise geçici olduğu görüşünde. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, “Güncellemenin ocak ayında yapılması, ekonomik öngörülebilirliğin yanı sıra sektörel öngörülebilirliği sağlamak açısından pozitif. Ancak, matrahların son güncellendiği ağustos ayında 10 liraydı. Diğer yandan maliyetler nedeniyle 2022 model araçlar da zamlı geliyor. Tüm bunlar göz önüne alındığında matrahlardaki artış oranının yüzde 33 değil en az yüzde 60 olması gerekirdi diye düşünüyoruz. Yapılan güncelleme az sayıda modele indirim noktasında etki edecektir. Satışlara etkisi sınırlı olacaktır. Tabi ki, kurda önemli bir gerileme olursa fiyatlara ve dolayısıyla satışlara daha olumlu etki yapabilir” dedi.
‘KÖKLÜ BİR DÜZENLEME SİSTEMİN ÖNÜNÜ AÇAR’
OTOMOTİV Sanayii Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Haydar Yenigün de ÖTV matrah düzenlemesine yönelik şöyle konuştu: “Bu baremlerle uğraşmak yerine, otomotivin önünü açacak, yeni bir düzenleme ile memlekete çok daha fazla katkı sağlayabiliriz. Şu anda, üretimdeki aksamalar ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle araç satışlarında düşüş yaşanıyor. Dolayısıyla devletin vergi gelirleri de düşüyor. Sistemin önünü açmak lazım. Dün yapılan değişiklik, mecburiyet nedeniyle yapılmış kısa vadeli bir çözüm. Araç fiyatlarını yüzde 5 ila yüzde 10 arasında azaltacak gibi gözüküyor. Ancak var olan sistem daha da komplike olmuş. Türkiye’nin hem otomotiv sektörünün önüne açacak hem de memlekete gelir sağlayacak bir sisteme geçmesi gerekiyor.”
İKİNCİ ELDE İNDİRİMLER SINIRLI OLUR
YAPILAN matrah güncellemesinin ikinci elde özellikle 150 bin-250 bin bandındaki araçların fiyatlarını bir miktar düşürmesi bekleniyor. Ancak, sıfır araçlarda yaşanan tedarik sıkıntılarının devam etmesi ve matrah güncellemesi sonrası indirimlerinin etkisinin sınırlı kalması ciddi bir fiyat düşüşünün önündeki engel olarak öne çıkıyor. Otomotiv veri şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Yapılan matrah güncellemesi ikinci elde çok ciddi bir indirime neden olmaz. kurlarının gerilemesi sonrası bir miktar fiyatlar geri çekilmeye başlamıştı. Yapılan bu güncellemenin ikinci ele etkilerini ise 1 ay sonra görebiliriz. Tabi tedarik ve kurların aynı seviyede kalması çok önemli” dedi.
