Sefalet endeksi, işsizlik oranıyla enflasyon oranının toplamından oluşan bir ekonomik göstergedir. Burada önemli olan işsizlik ve enflasyon oranlarının ikisinin de aynı döneme ait olması gerekir. Bu formüle göre enflasyonun yükselmesi, hayat pahalılığının arttığını, alım gücünün düştüğünü; işsizliğin artması ise gelir sahibi olmayan nüfusun artmasını ve genel ekonomide olumsuzlukların yaşandığını ve sefalet endeksinin yükseldiğini veya ülkede sefaletin arttığını dolayısıyla genel ekonomide olumsuzluklar yaşandığının bir göstergesidir. Sefalet endeksi geçen zaman içinde Nobel ödüllü Amerikalı iktisatçı Robert Barro tarafından formülleştirildi ve Barro sefalet endeksi aşağıdaki şekilde denklem haliniz aldı.

BMI=(Enflasyon oranı+İşsizlik oranı+faiz oranı)-Büyüme oranı

Ekonomik büyüme pozitif ise sefaleti azalttığı için bu oranın düşülmesi elzemdir. Tersi durumda ise yani büyüme oranı negatif ise bu oranın da toplama eklenmesi gerekecektir.

Sefalet endeksini yükselten faktörler, işsizlik ve faizlerdeki yükselmedir ama ekonomik büyüme oranı artışı da sefalet endeksini olumlu yünde etkilemektedir.

Dünya sefalet endeksi sıralamasında Türkiye,2021 aralık ayıda 156 ülke içinde 21, sırada bulunuyor. Avrupa ülkeleri içinde ise birinci sıradadır.

G20 ülkeleri arasında her ülkenin Eylül ayı enflasyon verileri açıklanmış. Fakat henüz Eylül ayı işsizlik oranını açıklamayan ülkeler var. Örneğin Arjantin III. çeyreğe ait işsizlik verisini 21 Aralık 2022’de açıklayacak. Haliyle Sefalet Endeksi hesaplamasına henüz Eylül ayı işsizliğini açıklamayan Arjantin, Fransa, Suudi Arabistan, Güney Afrika ve Britanya’yı dahil edemiyoruz. Çünkü bu ülkelerde 10 Kasım 2022 itibariyle henüz güncel işsizlik verisi yayınlanmadı.

DÜNYA SEFALET ENDEKSİ SIRALAMASINDA

1-Venezuella                  2-Zimbabve                     3-Sudan               4-Lübnan            5-Surinam

6-Libya                             7-Arjantin                       8-İran                   9-Angola             10-Madagaskar

20-Güney Sudan            21-TÜRKİYE                    22-Nabibya         23-Gabon            25-Bostwana

26-Irak                             34-Ermenistan               37-Etiyopya        49-Pakistan         53-Yunanistan

62-Azerbaycan               63-İspanya                      71-Mozambik    77-Bosna Hersek   85-İtalya

94-Rusya                          109-ABD                        142-Tanzanya      145-Almanya       152-Çin

153-Japonya                    154-Katar                      156-Guyana

Kaynak: Hanke indeksi

ZAFER ÖZCİVAN

Ekonomist