Uygulamanın nasıl olacağına ilişkin bir tebliğ taslağı hazırlandı. Taslağa göre, tam zamanlı çalışmayana ücret ödemeleri, yeni işe başlayan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan kıst ücret (saat, gün sayısı dikkate alınarak belirlenen ücret) ödemelerine istisna tam olarak uygulanacak. Vergi istisnası prim gününe oranlanarak uygulanacak. Vergi istisnası birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacak.
NASIL UYGULANACAK?
Gelir vergisi genel tebliğ taslağında yasadaki ücret tarifi hatırlatıldı. Buna göre, 193 sayılı yasanın 61’inci maddesine göre ücret; işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanıyor. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği belirtiliyor. Tebliğ taslağında, “Dolayısıyla, hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilecektir” denildi.
Taslağa göre, hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak. Bu tutarı aşan kısım vergilendirilecek. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecek. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecek.
AYŞE HANIM ÖRNEĞİ
Tebliğ taslağında asgari ücretli olarak çalışan Ayşe Hanım’ın 2022 yılı için brüt ücreti 5 bin 4 lira olduğu, ücreti dışında aylık mesai ve sosyal yardım olarak da 996 lira ödeme yapıldığı örneği verildi. Ayşe Hanım’ın brüt ücreti 6 bin liradan 72 bin liraya denk geliyor. Sigorta primi 10 bin 800 lira. Bu durumda yıllık matrah 61 bin 200 lira oluyor. Hesaplanan gelir vergisi 10 bin 640 lira. Asgari ücret kümülatif matrah 51 bin 40 lira. Kesilecek gelir vergisi bin 31 lira. Net ücret yıllık 59 bin 77 liraya denk geliyor.
