ÇEVRE Kanunu uyarınca, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren ücretli hale gelen market poşetlerinden alınacak geri kazanım payı her yıl yeniden değerleme oranında arttırılırken, bu yıl 25 kuruşluk satış fiyatının yükselmemesi için hem artış sınırlandırıldı hem de marketlerin aldığı pay sıfırlandı. Dünkü Resmi Gazete’de yayımlanan Geri Kazanım Payı Tebliği ile poşetlerden alınacak geri kazanım payı 19 kuruştan 25 kuruşa çıktı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un açıklamaları doğrultusunda 2022 yılında da poşetler, marketlerde 25 kuruşa satılmaya devam edecek. Marketler, elde ettikleri 25 kuruşun tamamını devlete ödeyecek.
Ancak, marketleri temsil eden perakende dernekleri marketlerin bir poşeti ortalama 39 kuruşa aldığını; yüzde 18 KDV ve geri kazanım payı ile birlikte devlete 28.81 kuruş ödeyeceklerini belirttiler.
BAKANLIKLA GÖRÜŞÜYORLAR
Böylece 67.81 kuruşluk maliyetin 25 kuruşunun tüketiciden alındığında marketlerin her bir poşet başına 42.81 kuruş zarar ettiğini ileri sürdüler. Dernekler, tebliğin değişmesi gerektiği konusunda bakanlıkla görüşmelere devam ettiklerini bildirdiler. Plastik üreticileri ise her bir poşetin maliyetinin ağırlığına göre 20 kuruş ile 40 kuruş arasında değiştiğini ifade etti. Hürriyet’e bilgi veren yetkililer ise marketlerin 2019 yılına kadar vatandaşa verdiği poşetten ücret almadığını, poşet maliyetini raf fiyatlarına yansıttığını vurguladı. Yetkililer, 2019’dan itibaren ücretli poşet uygulamasıyla marketlerin bu işten para kazanmaya başladığını, bu yıl 25 kuruşluk poşet fiyatının değişmemesi kararı alınınca marketlerin ‘maliyet bize kaldı’ diye itiraz ettiklerini söyledi.
KULLANIM YÜZDE 75 AZALDI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 1 Ocak 2019 yılı öncesinde Türkiye’de yıllık 35 milyar adet market poşeti kullanıldığını, bunun da yıllık kişi başı 440 adet tüketim anlamına geldiğini duyurmuştu. Bakanlık verilerine göre ücretli poşet uygulamasından sonra plastik poşet kullanımı yüzde 75 azaldı. Buna göre kişi başı yıllık tüketim 440 adetten 110 adede, toplam tüketim de 35 milyardan 9 milyar adede düştü. Bakanlığın nihai hedefi kişi başı kullanım sayısını 40’a düşürmek olarak açıklandı.
