Avustralya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, yarın başkent Pekin’e gidecek Wong ve heyetinin, ertesi gün Çinli mevkidaşı Vang ve heyeti ile en son 2018’de yapılan Avustralya-Çin Diplomatik ve Stratejik Diyaloğu toplantısına katılacağı belirtildi.
Ziyaret, Avustralya ile Çin arasında son dönemde ticaret, güvenlik ve savunma ittifaklarından kaynaklanan ihtilaflar nedeniyle bozulan ilişkilerdeki buzları eritmeye yönelik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning de Pekin’de düzenlediği basın toplantısında ziyareti doğrularken, Aralık 2022’nin iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yıl dönümü olduğunu belirtti. Mao, şunları kaydetti:
“Dışişleri Bakanı Wong’un ziyaretinin, iki ülke liderlerinin Endonezya’daki G20 Zirvesi’ndeki buluşmasında mutabık kaldıkları anlayışı sürdürerek, karşılıklı saygı ve fayda ilkeleri temelinde farklılıkları rafa kaldırarak ortak paydanın aranmasına, diyaloğun ve iş birliğinin sürdürülmesine ve ikili ilişkilerin uygun ve sürdürülebilir bir doğrultuya kavuşturulmasına katkı sağlayacağını umuyoruz.”
Avustralya ile Çin arasındaki ilişkiler, Canberra yönetiminin 2020’de, ilk vakaların Çin’de görüldüğü Kovid-19 salgınının kökenlerinin araştırılmasına yönelik bağımsız soruşturma talebinde bulunmasının ardından bozulmaya başlamıştı. Pekin yönetimi, Avustralya’dan ithal ürünlere getirdiği kısıtlamalarda siyasi alandaki gerilimi ticaret boyutuna taşımıştı.
Avustralya, iç politikada yabancı etkisini önlemeye yönelik çıkardığı yasa ile bazı Çin yatırımlarına karşı tedbirler almış ve Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei’in 5G ağ altyapısı kurmasını yasaklamıştı. Buna karşılık Pekin yönetimi de Avustralya ile tüm rutin temaslarını askıya almış, Avustralya’dan sığır eti, şarap, ıstakoz, arpa ve kereste ithalatını durdurmuştu.
Ekim 2021’de ABD ve İngiltere ile nükleer denizaltı teknolojisi alanında işbirliğini öngören AUKUS anlaşmasını imzalayan Avustralya, ayrıca ABD, Japonya ve Hindistan’ın dahil olduğu Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) adlı güvenlik ittifakına katılmıştı. Bu gelişmeler, Çin tarafından Pasifik’te kendisine karşı bir ittifak olarak yorumlanmıştı.
İki ülke liderleri 6 yıl sonra ilk kez görüşmüştü
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, 15-16 Kasım’da Endonezya’nın Bali Adası’nda düzenlenen G20 Zirvesi’nin marjında görüşme gerçekleştirmişti. Görüşme iki ülke liderlerinin 6 yıl sonra ilk buluşması olmuştu.
Şi, görüşmede, Avustralya’nın uzun süre Çin’in gelişmiş ülkelerle ilişkilerine öncülük ettiğini ancak son yıllarda ilişkilerde zorluklarla karşılaşıldığını belirterek, Asya-Pasifik bölgesinin iki önemli ülkesi olarak Çin ve Avustralya’nın ilişkilerini sürdürmesinin, geliştirmesinin ve ileriye taşımasının önemini vurgulamıştı.
Albanese de iki ülkenin farklılıklarının olduğunu ama gerektiğinde işbirliği yapacağını belirterek, Avustralya’nın çıkarlarından ve değerlerinden vazgeçmeyeceğini, iki ülkenin zaman zaman fikir ayrılıklarına düşebileceğini dile getirmişti.