Hilal SARI

Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) şahin yöneticilerinden gelen mesajlar ve Ukrayna’nın savaşta bazı bölgeleri Rus işgalinden kurtarması, pariteyi marttan bu yana görülen en güçlü günlük yükselişle (yüzde 1,6) 1,098 düzeyine kadar yükseltti. Dolar endeksinin ABD’den ve Avrupa’dan gelecek enflasyon verileri öncesindeki zayıf seyri, ECB’nin daha da şahinleşeceği beklentileriyle hafta başında da devam etti. Geçen hafta 110 düzeyini de aşarak 20 yılın yeni zirvesini gören dolar endeksi pazartesi günü 107,810 düzeyine kadar geriledi. ABD’de enflasyonun temmuzdaki yüzde 8,5 düzeyinden ağustosta yüzde 8,1’e gerileyeceği öngörülüyor. Almanya’da ise beklenti temmuzdaki yüzde 8,8 düzeyinin değişmemesi ancak indirimli toplu taşıma gibi bazı desteklerin ağustosta bitmesiyle eylülde fiyatlar tekrar yükselebilir.

Bundesbank açıklaması etkili: Enflasyon aralıkta zirve yapabilir

Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, fiyatlarda artışın hızlanacağını ve enfl asyonun aralıkta yüzde 10’nun üzerinde zirveye ulaşabileceğini söyledi. ECB Yönetim Konseyi Üyesi de olan Nagel, enflasyonun birçok alana yayıldığına dair işaretler olduğunu belirterek, “ECB Yönetim Konseyinin 8 Eylül’de üç temel politika faizini 75 baz puan arttırma adımı açık bir işaretti ve enflasyon tablosu aynı kalırsa, daha net adımlar takip etmelidir.” ifadesini kullandı.

ECB’nin enflasyonu dizginleyebilmek için faizin yüzde 2’ye kadar yükseltilmesi ihtimalinin arttığını düşündükleri haberi de pariteyi destekliyor. Konuya dair Reuters’a Cumartesi günü bilgi veren beş kaynak, politika yapıcılar arasında faizin “kısıtlayıcı” seviyeye yükseltilmesinin gerekeceği beklentisinin arttığını söyledi. Kısıtlayıcı faiz oranı ifadesiyle ekonominin yavaşlamasına sebep olacak, %2 veya üzeri seviyeler kastediliyor. ECB Başkanı Christine Lagarde da geçen haftaki basın toplantısında ‘nötr faiz düzeyinin ne olduğu’ sorusuna “Şu an orada değiliz” yanıtını vermiş ve iki ya da üç faiz artırımı daha olabileceğine işaret etmişti.

Merkezler enerji ve gıda dışı enflasyona da dikkatli bakacak

Bu hafta boyunca Avrupa ekonomilerinden gelecek ağustos ayı enfl asyon verilerinin hem doların hem euronun seyrine yön vermesi bekleniyor. (Salı) ABD, Almanya, İspanya, (çarşamba) İngiltere, (perşembe) Fransa, (cuma) İtalya ve Euro Bölgesi’nden gelecek ağustos ayı nihai tüketici enflasyonu verilerinde, Kuzey Akım 1’deki akışların tamamen durdurulmasının etkileri de görülecek. Enerji ve gıda dışı çekirdek enfl asyon verilerindeki seyir de, ücret artışlarına ve hizmet sektörü fiyatlarının enflasyonu ne kadar beslediğine önemli bir ışık tuttuğu için, merkez bankalarının gelecek toplantılarda atacağı adımlar açısından kritik önem taşıyor.

Geçim krizleri hem ECB hem Fed’in sıkılaşmadaki elini bir yandan güçlendiriyor ve faiz artışlarının amacı 40 yılın zirvesine tırmanan enflasyonu düşürebilmek. Ancak ABD’de Goldman Sachs gibi büyük bir yatırım bankasının işten çıkarmalara hazırlandığı haberleri, Fed Başkanı Jerome Powell’in “Enflasyonla mücadelenin acılı olacağı” uyarılarını destekler nitelikte. Bu hafta Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in açıklaması beklenen ve enerji fiyatlarına olağanüstü müdahale içermesi planlanan yeni destek paketi de Euro’nun seyrinde etkili olabilecek bir gelişme.

“Parite enerji fiyatları durulmadan yükselmez”

Standard Bank G10 stratejileri direktörü Steven Barrow, paritedeki yükselişin ECB’deki faiz artışlarının devam edeceğine ilişkin tartışmalardan destek bulduğunu belirterek ekliyor “Ancak şu aşamada yukarı yönlü bir trendin başladığına ikna olmuş değilim. Euro’yla ilgili durum ancak enerji fiyatlarıyla ilgili sıkıntılar durulunca değişir” değerlendirmesini yapıyor. Bank of New York Mellon verilerine göre küresel yatırımcıların Euro’daki (düşeceğine dair öngörüyle aldıkları) kısa pozisyonları son 20 yılda sadece 5 kez bugünkü kadar yükselmişti. Bankanın stratejistlerinden Geoff rey Yu, “Normalde müşterileri bu kısa pozisyonlara eklemeyi meşrulaştırmak için euronun varoluşsal sorunlar yaşadığını, aksi takdirde finansal sistemin sistemik risklerle karşı karşıya olduğunu söylemek zorundayız. Ancak ikisi de şu anda Euro Bölgesi için makul öngörüler değil” diyor ve ekliyor: Yeni duruma adapte olmak için yatırımcılar euroda kısa pozisyon alıyor.

Ukrayna’nın ilerleyişi de destek verdi Nomura International’dan G-10 para birimleri spot işlemler direktörü Antony Foster ise Ukrayna güçlerinin Rusya’ya karşı sahada ilerleme kaydetmesinin de Euro’yu desteklediğini aktarıyor.

Almanya Cumhurbaşkanı: Yoksullar evlerini kaybedebilir

Birliğin en büyük ekonomisinden önemli bir açıklama da Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’den geldi. Steinmeier, “Evsizler Günü” nedeniyle verdiği davette yaptığı konuşmada artan enerji fiyatları nedeniyle yoksul insanların ve özellikle ailelerin evlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Steinmeier, “Artan fiyatlar nedeniyle kiralarını veya hizmet bedellerini ödeyemeyen yoksul insanlar, özellikle de aileler, evlerini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Ayrıca ev arayan insanlar uygun fiyatlı ev bulmakta daha da zorlanabilirler” dedi. Tahminlere göre Almanya’da 300 binden fazla insanın bir evi olmadan yaşadığını bunun da kabaca Münster veya Karlsruhe gibi büyük bir şehrin nüfusuna eşit olduğunu vurgulayan Steinmeier gelecek aylarda bu sayının daha da artma tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını vurguladı ve “Artan konut maliyetleri nedeniyle ödeme güçlüğüne düşenlerin evlerini kaybetmemeleri ve sokakta kalmamaları için tüm imkanlarımızı kullanmalıyız” dedi.