Mehmet Hanifi GÜLEL / İSTANBUL

Güneydoğu’da son yıllarda ciddi anlamda üretim alanı artan pamukta bu yıl fiyatın düşük olması üreticiyi ciddi anlamda zorluyor. Çukobirlik bu yıl 44 randımanlı pamuk fiyatının 21 lira açıkladı, ancak piyasada pamuğun kilosu 15 liraya kadar düştü. Çiftçi temsilcileri 1 kilo pamuk maliyetinin kiralama ve enerji dahil edildiğinde 17 lirayı aştığını belirtiyor. Sektör temsilcileri fiyatın böyle devam etmesi halinde önümüzdeki yıl çiftçinin pamuk ekimi yapmayacağı ifade ediyor. Temsilciler, devletin bu dönemde 3-4 aylığına da olsa iplik ithalatına kota koymasını talep ediyorlar. Böylece kapanan yerli çırçır fabrikalarının tekrar üretime geçmesi sağlanacağını belirtiliyor. Diğer yandan bölgede bu yıl üretim alanı yüzde 50 azalan kırmızı biberin fiyatı da 15 liraya kadar çıktı. Bu dönemde bibere olan yüksek talepten dolayı arzda ciddi sorunlar yaşanıyor.

İşçilik ücreti kiloda 2,5 lirayı buluyor

Ziraat Odaları Şanlıurfa İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Hikmet İpar, Çukobirlik’in 44 randımanlı pamuk fiyatının 21 lira olarak açıklaması ve piyasada çırçır fabrikalarının bunu fırsata dönüştürdüğünü söyledi. Şu anda pamuğun piyasada maliyetine satıldığını belirten İpar, “Elle toplanan pamukta randıman çok düşük çıktığı için 14-15 liraya kadar düşüyor. Makineyle toplanan da 17 lira civarında. İşçilik ücretleri resmi olarak açıkladığımız 40 randıman pamuk için 2 lira 10 kuruş, bu da piyasada 2,5 liraya kadar çıkıyor” dedi.

Destek priminin artırılması talep ediliyor

Bölgede özellikle elektrikle sulama yapanların maliyetinin şu anda 17 liraya denk geldiğini ifade eden İpar, fiyatların bu şekilde devam etmesi halinde çiftçilerin seneye pamuk ekmeyeceğini dile getirdi. Çukobirlik’ten fiyatın en az 25 lira açıklamasını ve bakanlığın da prim desteğini 2 ile 2,5 lira civarında belirlenmesini beklediklerini aktaran İpar, “Şu an devlet kilo başına 1 lira 10 kuruş destek veriyor ve bu destek 3 yıldır aynı seviyede. Mazot ve gübre desteğinde iyi bir artış oldu ama prim desteği hiç artırılmadı. Eğer piyasada 20 ile 22 liraya pamuk gitseydi ve 2,5 lira da destek olsaydı toplamda 25 lirayı bulmuş olacaktı. Bu durumda çiftçi ben para kazandım diyebilirdi” diye konuştu.

“Biber ile pamuk fiyatı eşitlendi”

Şanlıurfa’da bu yıl artan pamuk üretim alanıyla ülkedeki toplam üretimin yüzde 46’sını ulaşması beklendiğini ifade eden İpar, ekim alanlarında geçen yıla göre en az yüzde 25 dolayında bir artışının olduğunu bildirdi. Bölgede bu yıl 2,8 milyon dekarda pamuk ekimi yapıldığı bilgisini veren İpar, 1,4 milyon ton kütlük pamuk üretimi beklendiğini aktardı. Pamuk alanlarının artış sebebinin geçen yılki yüksek fiyattan kaynaklandığını belirten İpar, “Yine geçen yıl biberin ucuz olmasından dolayı özellikle biber ekim alanları azaldı. Bu yıl üretim az olduğu için biber fiyatı yüksek seyrediyor. Biber alanları en az yüzde 50’si pamuğa döndü. Şu an biber ile pamuk fiyatı eşitlendi. Biber fiyatı da 15 liraya yükseldi. Bu durum istikrarlı bir ürün ekimi politikamızın olmamasından kaynaklanıyor” diye konuştu.

“İplik fabrikalarının yüzde 50’si kapandı”

Pamuk fiyatının daha önce 25 lira seviyesinde bulunduğunu ve hasatın başlamasıyla şuan 15 liraya kadar düştüğünü belirten Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Ahmet Eyyüpoğlu, çiftçilerin kiralama ve enerji girdisi dahil edildiğinde 1 kilo pamuğun maliyetinin 17 lirayı bulduğunu söyledi. Şu an maliyetinin altında pamuk alındığına dikkat çeken Eyyüpoğlu, “Bundan dolayı çiftçilerimiz çok zor durumda. Bizim beklediğimiz fiyat Çukobirlik’in 40 randıman pamuğa 22 lira açıklamasıydı. Bu yıl yakıt başta olmak üzere tüm girdiler çok yüksek olunca ve fi yat da düşük olunca seneye kimse ekmez diye düşünüyorum. Aydın bölgesinde Tariş pamuk fiyatını 23,5 açıkladı. Tariş bölgede tüm pamuğu alabiliyor, bizim burada ise Çokubirlik en fazla 50 bin ton alabilir. Lisanslı depolar balya alıyordu onun kredilerini de kapattılar. Öte yandan ildeki iplik fabrikalarının yüzde 50’si kapandı. Bu da elektriğe yüzde 50 zam gelmesinden dolayı kapandı. Şu an devletin yapması gereken 3-4 aylığına dışardan gelen ipliğe kota koyması gerekiyor. Devletin cebinden de bir şey çıkmaz olur. İplikçiler o zaman önünü görür ve fabrikayı çalıştırırlar” açıklamasında bulundu.