Esra ÖZARFAT
İhracat bedeli dövizin Merkez Bankası’na satılmasıyla ilgili genelgeyi değerlendiren Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, genelgeyle birlikte Merkez Bankası’nın rezervlerini artırmayı amaçladığını belirtti. Çelik, “Ancak ihracatı etkileyecek, ihracatı zora sokacak şekilde yapılmaması gerekiyor. Bu uygulamaya başlandı. Belli bir süre devam edecek. Anladığımız kadarıyla ihracata, ihracatçıya getireceği yükler gözlemlenecek, çeşitli ilave düzenlemelerle bu konu ihracatçı lehine geliştirilebilecek” dedi.
İhracatçılar olarak gelirlerinin yüzde 25’lik kısmını döviz alım belgesine bağlayarak Merkez Bankası üzerinden bozma durumunda kaldıklarını kaydeden Baran Çelik, şunları kaydetti: “Bu bedeli ihtiyaç olması halinde alıp alamayacağımız noktasında belirsizlik vardı. Böyle bir engel yok. Tekrardan Türk Lirası’ndan dolara dönüş yapılabilecek. Burada sadece kur farkı oluşma riski var. Merkez Bankası’nın ihracatçıya özel forward mekanizmaları kurduğunu biliyoruz. İhracatçının bu noktada en büyük riski kur makası oluşması durumunda oluşacak kur farkından edeceği zarar. Onun dışında her hangi bir şekilde başka bir zararı oluşmayacak.” Dövizin aşırı değerlenmesi noktasında alınan önlemlerin karşılığını gördüklerini belirten Çelik, Türk Lirası’ndaki yüksek değer kayıplarının çok daha fazla zarara neden olduğuna işaret etti. Çelik, “Bizlerin de bu kadar sağlıksız fiyat oluşumu noktasında sağlıklı bir fiyat vermemiz, maliyetlerimizi hesaplamamız, yeni ihracat anlaşmaları yapmamız mümkün değil. 16 liradan yaptığımız ihracat anlaşması 13 liraya düştüğünde sıkıntı yaratabiliyor” dedi.
“Küresel çip krizi 2023’te sona erecek”
OİB’in geçen yılı yüzde 15 artış ve 29.3 milyar dolarlık ihracat ile kapattığını hatırlatan Baran Çelik, “Bu aslında bizim için çok olumlu bir veri değil. Biz 2018-19 yıllarında 30 milyar doların üzerinde ihracat yapan bir sektördük. 2020’de pandemiyle beraber 30 milyar doların altına düştük. 2018-19 yıllarında Türkiye ihracatından aldığımız pay yüzde 19’du. 2021’de yüzde 13.3. Sektör olarak Türkiye ihracatının gelişmesinden bir miktar geride kaldık. Bundan da memnun değiliz” değerlendirmesini yaptı.
2021’e küresel çip krizinin damga vurduğunu dile getiren Baran Çelik, talebi karşılayamayan arz nedeniyle firmaların kapasitelerini tam kullanamadığını ifade etti. Çelik şu bilgileri verdi: “Hesaplamalara göre yaklaşık 4 milyar dolar bir ihracat kaybımız var. 2022 yılı hedefimiz 33 milyar dolar. Geldiğimiz noktanın 4 milyar dolar üzerinde bir hedef koyduk. Bunun gerçekleşeceğini düşünüyoruz. Çünkü 2021 yılında küresel çip krizinin en kötü günlerini tamamladığımızı, 2022’de çip krizinin azalacağını, 2023 yılında sonlanacağını düşünüyoruz.”
