Nükleer enerjinin farklı alanlarda barışcıl amaçlarla kullanımı konusunda ana kuralları belirleyen sorumluluk ve cezaları içeren yasal düzenleme yapılıyor. Anayasa Mahkemesi’nin 2018 tarihinde çıkan Nükleer Enerji Kararnamesi’ni iptal etmesinin ardından, bu alanda atıkların saklanması başta olmak üzere zarar sigortası ve işletmecinin sorumlulukları konusunda yasal boşluklar bulunuyor.
BİR YASA, BİR KARARNAME
Edinilen bilgiye göre, iktidar partisi, nükleer enerjinin kullanımı konusunda yasal boşluğu ortadan kaldırmak için yasa çalışmasına başladı. Cumhurbaşkanlığı, Enerji Bakanlığı ve AK Parti grubunun ortak çalıştığı yasa teklifi, Anayasa Mahkemesi’nin bu alandaki düzenlemelerin KHK değil, yasayla yapılması uyarısı üzerine hazırlanıyor. Bu alanda, bir çerçeve yasa, bir de Nükleer Düzenleme Kurumu’na ilişkin teşkilat düzenlemelerini içeren KHK hazırlanıyor.
YETKİ VE SORUMLULUKLAR
Çalışmalarına başlanan ve bir ay içinde TBMM’ye gönderilmesi planlanan çalışmada öne çıkan konular şöyle:
* Türkiye, nükleer teknolojiyi ve nükleer enerjiyi kullanmak için hem uluslararası düzenlemeler hem de Paris Anlaşması hükümlerine uygun bir yasal alt yapı oluşturacak.
* Tüm işletmecilerin, yatırımcıların sorumlulukları ayrı ayrı belirlenecek.
* Nükleer enerjisi alanına ilişkin kamunun yetki ve yükümlülükleri belirlenecek.
* Nükleer enerji alanındaki çalışmalara karşı, halkın, çevrenin, gelecek nesillerin nasıl korunacağına ilişkin kurallar konulacak.
* Emniyet ve güvenlik tedbirlerine ilişkin net hükümler olacak.
* Nükleer zarar konusunda işletmecinin ve devletin sorumlulukları belirlenecek.
* İşletmecinin sorumluluktan kaçamayacağına dair hükümler belirtilecek. Bu konuda, uluslararası düzenlemelerden kaynaklanan zorunlu sigorta yaptırılacak.
* Zarar durumundaki sigortaya ilişkin alt ve üst limitler konulacak.
* Nükleer Düzenleme Kurumu’nun yetkileri, sorumlulukları düzenlenecek.
ŞEFFAFLIK KURALLARI KONULACAK
Nükleer teknolojilerin ve nükleer santrallerin izlenebilir ve şeffaf olmasına ilişkin kurullar konulacak. Nükleer atıkların saklanması, korunması, çevreye zarar vermemesi konusunda net kurallar konulacak. Paris Anlaşması’nın çerçevesini çizdiği zorunlu kurallara yasada da yer verilecek. Küresel uygulamalardaki standartlara uygun hükümler ve cezalar konulacak.
