Ülkemizde özellikle büyük kentlerimizde en büyük sorunlardan biri de trafik yoğunluğudur. Öyle ki her gün trafiğe yeni araç çıkması, yolların yetersizliği, araçların birçoğunun tek kişi ile trafiğe çıkması gibi nedenler sorunun çözümünü güçleştirmektedir.

Bankaların (içinde bulunduğumuz süreç hariç) kolay kredi vermeleri, ithal araçların çok gelmesi, halkımızın gelir düzeyinin yükselmesi vd. neredeyse her evde iki araç kullanımını arttırmıştır. Zorunlu olarak geçimini araçla sağlayan vatandaşlarımız için söylenecek bir şey yoktur ama işe gidip gelirken 3-5 kişilik gruplar halinde gidilip gelinmesi konusu bir türlü benimsenmemektedir. Araç fiyatlarının, vergilerin, muayene ücretlerinin akaryakıt fiyatlarının artması da araç kullanımı yönünden çok az etkilemiş, motosiklet kullanımı ise artma eğilimine girmiştir. Brent fiyatlarının sürekli yükselmis, hatta yıl sonuna kadar 100 doları bulabileceği söylentileri, döviz kurlarının yüksek seyretmesi sonucu akaryakıt fiyatları astronomik rakamlara ulaşmıştır. Kentsel dönüşüm ve yeni yapılan konutların site formatına gelmesi ile daire, işyeri sayılarının artmasına rağmen yolların aynı kalması da trafik yoğunluğunu arttırmaktadır.

Trafikteki araçların çokluğundan dolayı doğal olarak otopark sorununu da gündemden düşmemektedir. Yeni yapılan binalarda 1 veya 2 kat otoparka ayrılması zorunluluğu sorunun çözümünde yardımcı olacaktır.

Araçlardan alınan özel tüketim vergisi, KDV gibi vergilerin tutarı neredeyse araç fiyatı kadar yükselmesine rağmen araçlara olan talep her geçen gün artmaktadır. Bir diğer konu ise %90 sağlık engeli bulunan vatandaşlara ÖTV siz araç alımında sağlanan kolaylıklar tekrar gözden geçirilmesi gerekliliğidir. Çünkü yanlış hatırlamıyorsam engelli araç bedeli en yüksek bir milyon elli bin TL dir. Günümüzde bu fiyata araç bulunması son derece zordur.

Ülkemizde trafikteki araçların çoğu maalesef ithal araçlardır. İlk yerli otomobilimiz olan TOGG un üretime başlaması ülke ekonomisi için son derece başarılı bir girişimdir.

TÜİK ten aldığım motorlu kara taşıtları temmuz ayı bilgileri aşağıdaki gibidir.

Temmuz ayında 232 bin 253 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı

Temmuz ayında trafiğe kaydı yapılan taşıtların %43,7’sini motosiklet, %41,3’ünü otomobil, %9,3’ünü kamyonet, %3,5’ini traktör, %1,6’sını kamyon, %0,3’ünü minibüs, %0,2’sini otobüs ve %0,1’ini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.

Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre %19,9 arttı

Temmuz ayında trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı bir önceki aya göre kamyonette %32,7, otomobilde %26,9, kamyonda %21,8, motosiklette %13,7, minibüste %13,3, traktörde %0,5 artarken özel amaçlı taşıtta %54,4 ve otobüste %6,5 azaldı.

Trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı geçen yılın aynı ayına göre %107,5 arttı

Temmuz ayında, geçen yılın aynı ayına göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı minibüste %235,2, motosiklette %199,8, otomobilde %75,9, traktörde %75,6, kamyonette %43,7, özel amaçlı taşıtta %33,8, otobüste %23,5 ve kamyonda %18,9 arttı.

Trafiğe kayıtlı toplam taşıt sayısı temmuz ayı sonu itibarıyla 27 milyon 754 bin 948 oldu

Temmuz ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı taşıtların %53,3’ünü otomobil, %16,8’ini motosiklet, %15,9’unu kamyonet, %7,7’sini traktör, %3,4’ünü kamyon, %1,8’ini minibüs, %0,8’ini otobüs ve %0,3’ünü özel amaçlı taşıtlar oluşturdu.

Temmuz ayında 901 bin 725 adet taşıtın devri yapıldı

Temmuz ayında devri (1) yapılan taşıtların %62,9’unu otomobil, %15,7’sini motosiklet, %14,8’ini kamyonet, %2,7’sini traktör, %1,7’sini kamyon, %1,6’sını minibüs, %0,4’ünü otobüs ve %0,2’sini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. 

Temmuz ayında 95 bin 960 adet otomobilin trafiğe kaydı yapıldı.

Temmuz ayında trafiğe kaydı yapılan otomobillerin %13,7’si Fiat, %13,3’ü Renault, %9,5’i Volkswagen, %7,5’i Opel, %6,5’i Peugeot, %6,0’ı Citroen, %5,6’sı Chery, %4,8’i Hyundai, %4,7’si Toyota, %3,4’ü Dacia, %3,4’ü Ford, %2,1’i Kia, %2,0’ı Mercedes-Benz, %2,0’ı BMW, %2,0’ı Audi, %1,8’i Skoda, %1,3’ü Volvo, %1,3’ü Honda, %1,0’ı MG, %1,0’ı Seat ve %7,3’ü diğer markalardan oluştu.   

Ocak-Temmuz döneminde 1 milyon 289 bin 896 adet taşıtın trafiğe kaydı yapıldı

Ocak-Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre trafiğe kaydı yapılan taşıt sayısı %86,1 artarak 1 milyon 289 bin 896 adet olurken, trafikten kaydı silinen taşıt sayısı %18,6 azalarak 17 bin 309 adet oldu. Böylece Ocak-Temmuz döneminde trafikteki toplam taşıt sayısında 1 milyon 272 bin 587 adet artış gerçekleşti.

Ocak-Temmuz döneminde trafiğe kaydı yapılan otomobillerin %67,4’ü benzin yakıtlıdır

Ocak-Temmuz döneminde trafiğe kaydı yapılan 530 bin 778 adet otomobilin %67,4’ü benzinli, %19,1’i dizel, %8,6’sı hibrit, %3,4’ü elektrikli ve %1,5’i LPG’lidir. Temmuz ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı 14 milyon 802 bin 645 adet otomobilin ise %36,3’ü dizel, %34,1’i LPG’li, %28,0’ı benzinli, %1,2’si hibrit ve %0,2’si elektriklidir. Yakıt türü bilinmeyen (2) otomobillerin oranı ise %0,2’dir.

Ocak-Temmuz döneminde en fazla 1300 ve altı silindir hacimli otomobil kaydı yapıldı.

Ocak-Temmuz döneminde trafiğe kaydı yapılan 530 bin 778 adet otomobilin %35,4’ü 1300 ve altı, %24,2’si 1401-1500, %20,2’si 1301-1400, %9,9’u 1501-1600, %6,2’si 1601-2000, %0,7’si 2001 ve üstü motor silindir hacmine sahiptir.

Ocak-Temmuz döneminde kaydı yapılan otomobillerin 180 bin 934’ü gri renklidir

Ocak-Temmuz döneminde trafiğe kaydı yapılan 530 bin 778 adet otomobilin %34,1’i gri, %29,2’si beyaz, %12,3’ü mavi, %10,2’si siyah, %7,6’sı kırmızı, %2,8’i yeşil, %2,4’ü turuncu, %0,6’sı sarı ve %0,6’sı kahverengi renklidir.

NOT: (1) Devir, noterler aracılığı ile bir veya daha fazla el değiştiren taşıtları ifade etmektedir.

(2) Yakıt türü bilinmeyenler, ruhsat işlemlerinde yakıt türü boş bırakılan veya sehven hatalı veri girişi yapılan otomobilleri kapsamaktadır.

ZAFER ÖZCİVAN

Ekonomist-Yazar