Mardin Mazıdağı’ndan bulunan Eti Bakır AŞ Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi’nde bir araya geldiğimiz tesisin genel müdürü Emre Kayışıoğlu, “Kobalt, en çok teknoloji yoğun sektörlerde pil, batarya ve katalizör yapımında ve seramik sektörüne özel boyaların üretiminde kullanılan bir malzeme… Mardin’de ürettiğimiz kobaltın yüzde 90’ından fazlasını, aralarında Amerika, İngiltere, İspanya, Kore ve Çin gibi ülkelerin bulunduğu 10’dan fazla ülkeye ihraç ediyoruz” diye konuştu.
HEDEF 5 BİN TON
2008 yılındaki Lehman Brothers krizi kapsamında fiyatlarının yükselmesinin ardından şirketin Mardin’de kobalt üretme hayalinin başladığını bildiren Kayışoğlu, 1.2 milyar dolarlık yatırımla hayata geçirilen tesisin, pirit konsantresinden kobaltı geri kazanan dünyadaki ilk ve tek tesis olduğu söyledi. Kayışoğlu, “2019 yılından bu yana tam kapasite çalışıyoruz. İlk başta iki bin ton olan kobalt kapasitesini yaptığımız iyileştirmelerle 2 bin 500 tona kadar çıkardık. Hedefimiz 2024 yılına kadar bu tesisten 3 bin ton kobalt çıkarabilmek. İngiltere’deki tesisle birlikte yıllık kobalt kapasitemiz 5 bin tona ulaşacak” şeklinde konuştu.
AYIRIP DÜNYAYA SATIYORUZ
Kobaltın giderek önemi artan bir hammadde olduğunu söyleyen Kayışoğlu, kilo başı değerinin şu anda 75 seviyelerinde olduğunu da ekledi.
Emre Kayışoğlu üretim sürecini şu şekilde anlattı: “Eti Bakır, Türkiye’de cevherden katot bakır üretebilen tek şirket. Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan bakır konsantreleri, Samsun’daki tesisimize giderek orada bakıra dönüştürülüyor. Küre’de çıkarılan bakır konsantresi ayrıldıktan sonra kalan pirit konsantresini Mardin’deki tesisimize getiriyoruz. Burada ayrı bir üretim sürecine tabi tuttuğumuz pirit konsantresinden kobalt, demir konsantresi, sülfürik asit gibi yan ürünlere dönüştürüyoruz. Sülfürik asit gübre üretiminde kullanırken, kobaltı da geri kazanıp dünyaya satıyoruz.”
MARDİN’DEN ÇIKIP MERCEDES’E GİTMİŞ
KOBALT maddesinin batarya teknolojilerinde kullanılan temel hammaddelerinden birisini olduğunu söyleyen Eti Bakır AŞ Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, “Çinli bir teknoloji firmasına ihraç ettiğimiz kobalt, burada otomotiv teknolojisinde kullanılan batarya haline gelerek Mercedes-Benz’e kadar ulaşmış. Bunu da Mercedes-Benz, uçtan uca üretim araştırması yaparken öğreniyor. Yani araçlarında kullanılan batarya teknolojisinin hammaddesini takip ederken Mardin Mazıdağı’na kadar geldiler” dedi. Kayışoğlu ayrıca, kullanım ömrü biten bataryaların geri dönüştürülmesine yönelik çalışmalar yaptıklarının da bilgisini verdi.
