MAAŞ VE ÜCRETLERİN SEYRİ

2021 yılı sonu veya 2022 yılı başını maaş ve ücretler açısından hatırlayalım. Aralık 2021 de TÜİK tarafından açıklanan yıllık enflasyon %36.08, asgari ücret ise 2453 TL net idi. Yılbaşında asgari ücrete %50 gibi tatmin edici ce yıllık enflasyonun %14 üzerinde bir zam uygulanmıştı ve ilgili çevreler başta olmak üzere hepimiz sevinmiştik. Şimdi aşağıdaki grafiğe bir göz atalım;

Yeni yılda 4253 TL olan asgari ücret yani enflasyondan %14 oranında fazla olan para ocak ve şubat aylarında %%16.45 e varan yüksek enflasyon nedeniyle erimeye başladı. İlerleyen aylarda da enflasyonun yüksek seyretmesi üzerine hükümet bir karar alarak yılda bir yapılan asgari ücret zammı 2022 yılı ortasında ek zam yapma kararı aldı ve %30 asgari ücret artmış oldu. Ancak haziran sonuna kadar gerçekleşen enflasyon oranı &42.35 oldu ve asgari ücret de az da olsa dengeye gelmiş oldu. Önümüzdeki yıl başında verilecek maaş ise aynı sistem kullanılarak yapılırsa kasım ayında aralık ayına göre enflasyon oranı 62,35 (Buna aralık ayı enflasyonu da eklenecek o da yaklaşık 3 puan olduğunu kabul edersek 62,35+3=65,35 olacaktır. Bundan haziran ayında verilen ve 42,35 oranına tekabül eden enflasyon oranını düştüğümüzde %23 oranında en az zam yapılması gerekir. Ancak yaşadığımız enflasyon ortadadır ve önümüzde seçim olduğu için bu oran biraz daha yüksek tutulabilir.

Asgari ücretin son 10 yılda değer kaybettiğini hepimiz biliyoruz. Dolar olarak baktığımızda 10 yıl önce 391 dolar seviyesinde olan asgari ücret bugün 295 dolar civarına düşmüştür. Yıllara gör baktığımızda ise dolar bazında gerileme aşağıdaki şekilde görülmüştür.

Yüksek seyreden enflasyon nedeniyle sadece asgari ücretler değil, maaşlar da değer kaybına uğramıştır.

Tüketici enflasyonu baz etkisiyle yıllık bazda yüzde 84.39’a düştü ancak aylık enflasyondaki artış devam edince çalışan ve emeklilerin maaşları eridi. En düşük dereceli memur maaşının alım gücü temmuzdan bu yana geçen 5 ayda TÜİK enflasyonuna göre 1.042 TL, Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) hesaplamalarına göre 2 bin 9 TL eridi. 5 aylık enflasyonla birlikte memur ve memur emeklisinin yüzde 6.6 enflasyon farkı alacağı oluştu. Yıl başındaki yüzde 8 de dahil edildiğinde 5 aylık zam yüzde 15.11 ediyor. Aralık enflasyonu sıfır çıksa dahi en düşük memurun maaşı 9 bin 741 TL olacak. Temmuz başında 5 bin 500 liraya çıkarılan asgari ücretin alım gücü kasım sonunda 4 bin 194 liraya, en düşük emekli aylığı da 3 bin 500 liradan 2 bin 669 liraya düştü.