Osman KILIÇ

Aşılamanın yaygınlaşmasıyla Avrupa başta olmak üzere birçok ülkede normalleşme adımları hızlandı. Üretim artışı ve uluslararası ticaretin canlanması, normalleşme adımlarını atan ülkelerin Türkiye’den alımlarını da önemli oranda arttı. İhracatçı da dünya genelindeki bu açılma doğrultusunda beklentisinin üzerinde bir taleple karşılaştı. Bunun en önemli göstergesi mayıs ayında yaşandı. Mayıs ayında bütün sektörler ihracatta geçen yılın aynı dönemine göre yüksek oranlı artışlar kaydetti. Mayıs ayı ihracatı yüzde 65,5 artışla 16,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye, pandemi karamsarlığında belirlenen 184 milyar dolarlık yıllık ihracat hedefini, açılmalar üzerine 200 milyar dolara yükseltti. Toplam ihracatın yukarı yönlü revize edilmesinde lokomotif sektörlerin ihracat hedeflerini yükseltmesi etkili oldu.

Kimya, tekstil ve hammaddeleri, mobilya ve makine sektörleri de yılsonu ihracat hedeflerini güncelledi. Yılbaşında açıklanan yıllık ihracat hedefini kimya sektörü 20,6 milyar dolardan 22 milyar dolara, tekstil ve hammaddeleri sektörü 11 milyar dolardan 12 milyar dolara, mobilya sektörü 6 milyar dolardan 6,5 milyar dolara ve makine sanayi 20 milyar dolardan 21 milyar dolara yükseltti.

Kimyada hedef 22 milyar doları aştı

Kimya sektörünün bu yıl ihracatta yüksek bir performans gösterdiğini belirten İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Pandemi kısıtlamalarına rağmen nisan ayında gerçekleştirdiğimiz aylık ihracat rekorumuzdan sonra mayıs ayında Türkiye’nin ihracatında sektörler arasında birinciliğe yükseldik” dedi. Birçok sektörde olduğu gibi kimya sektöründe de açılmalarla birlikte ihracat siparişlerinde artışlar yaşandığını kaydeden Pelister, “Bunu ihracat rakamlarımızdan da görüyoruz. Bu yıl başında 20,6 milyar dolar hedef belirlemiştik ama bu şekilde devam edersek 22 milyar doları aşacağımızı öngörüyoruz” açıklamasında bulundu.

Sektör her ne kadar yılın ilk ayında ihracatta yüzde 2,83 düşüş yaşa da devamında artışlar gelmeye başladı. Sektörün 2021 yılı şubat ayı ihracatı yüzde 11,92, mart ayı ihracatı yüzde 34,22, nisan ayı ihracatı yüzde 69,24 ve mayıs ayı ihracatı da yüzde 80,37 oranında artış gösterdi. Kimya sektörünün ilk 5 aylık toplam ihracat artışı yüzde 34,75 oldu.

Yılın ilk 5 ayında ihracatlarının yüzde 28 artarak 2 milyar 601 milyon dolar olduğunu belirten İstanbul Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Güleç, “Mobilya kağıt ve orman ürünleri ihracatı için 6 milyar dolar hedef koymuştuk, bunu açılmalarla birlikte 500 milyon dolar artıracağız, 6,5 milyar dolar ihracat bekliyoruz” dedi. Sadece mobilya sektörü özelinde de artış yaşanacağını dile getiren Güleç, “Mobilya tarafında da ihracat hedefimiz 4 milyar dolardı, bunu 4,5 milyar dolar olarak revize ettik” şeklinde konuştu. Mobilya sektöründe son 20 yıldır ihracat artışı yaşandığını söyleyen Güleç, “Dünyanın 200 noktasında Türk mobilyası ilgi görüyor. 3 yıldır ABD pazarında ciddi artış yakaladık. Mobilyada geçen yılın ilk 5 ayına göre ABD pazarında yüzde 70 artış yakaladık. Yani geçen yıl ABD’ye olan toplam ihracatımız 180 milyon dolarken bu yılın ilk 5 ayında 105 milyon dolara ulaştık” dedi.

Tekstilci ihracat hedefini 1 milyar dolar artırdı

Avrupa başta olmak üzere dünya genelinde yaşanan açılmalarla birlikte tekstil sektörü de ihracatını yukarı yönlü revize etti. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, “Yılsonu için 11 milyar dolar ihracat hedefi koymuştuk. Biz de bu açılmalarla birlikte hedefimizi 1 milyar dolar artırarak, 12 milyar dolar olarak revize ettik” diye konuştu. Birçok sektörün pandemi nedeniyle hammadde sorunu yaşamasına rağmen kendilerinin bu sorundan pek etkilenmediğini kaydeden Öksüz, “Ufak tefek tedarik sorunları yaşanıyor ama biz sektör olarak büyük ölçüde kendine yeten bir sektörüz. Dışa bağlamlılığımız birçok sektöre göre daha az” ifadelerini kullandı.

Otomotivde yılsonu ihracat hedefi 30 milyar dolar

Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Yönetim Kurulu Başkanı Baran Çelik, 2021 yılının başında yaşanan çip ve hammadde krizi gibi sorunlara rağmen, yılın ilk beş ayında ihracatını yüzde 37 artırarak 12 milyar dolar ihracat yapan otomotiv endüstrisinin ilk beş aydaki ortalama aylık ihracatının 2,4 milyar dolar olduğunu kaydetti. Çelik, “Ancak, bir yandan yarı iletken çip krizi gibi yeni sorunlar ve hammadde tedarikinde yaşanan sıkıntılar, bir yandan da aşılamanın yavaş devam etmesi AB pazarındaki toparlanmayı geciktirse de hedefimiz tekrar yükselişe geçerek ve alternatif pazarların ihracatımızdaki yerini artırarak, pandemi öncesi rakamlara dönmek. Bu kapsamda 2021 yılı ihracat hedefimizi 30 milyar dolar olarak belirledik” dedi.

Makinecinin yeni ihracat hedefi 21 milyar dolar

Son 12 aylık dönemde 19,5 milyar dolara ulaşan ihracatın, yılsonu hedefini 21 milyar dolar yükseltmede kendilerini cesaretlendirdiğini belirten Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, “Ticaretinin yüzde 70’ini kendi aralarında yapan Avrupa ülkelerinin ihracatımızın yüzde 59,7’sini çekiyor olması çok anlamlı bir göstergedir” diye konuştu.

Sektörlerin güncellenen 2021 ihracat hedefleri

  • Kimya: 20,6 milyar dolardan 22 milyar dolara
  • Mobilya, kağıt ve orman ürünleri: 6 milyar dolardan 6,5 milyar dolara (Sadece mobilya: 4 milyar dolardan 4,5 milyar dolara)
  • Tekstil ve hammaddeleri: 11 milyar dolardan12 milyar dolara
  • Makine sanayi: 20 milyar dolardan 21 milyar dolara

Aydınlatma sektörü de hedef büyütüyor

Büyük bölümü pandemi koşullarında geçen 2020 yılında ihracatta yüzde 6,7 kan kaybeden aydınlatma sektörü, bu yılın Ocak-Nisan döneminde geçen yıla göre yüzde 20,9’luk ihracat artışı yakaladı. Yılın 4 aylık döneminde 162 ülkeye ihracat yapan aydınlatma sektörünün en büyük pazarları Almanya, Katar, Fransa, ABD ve Fas. Sektör, ilk dört ayda 87 milyon 970 bin dolarlık döviz girişi sağladı. Aydınlatma Gereçleri İmalatçıları Derneği (AGİD) Başkanı Fahir Gök, dünyanın dijital tabanlı teknolojiye geçildiğine işaret ederek, “Türkiye, elektronik alanda da güçlü hale geldi. ihracatın daha da artacağına inanıyoruz.” dedi.

Zeytin ve zeytinyağında ihracat hedefi 400 milyon dolar

Zeytin ve zeytinyağı sektörü olarak 2021 yılsonu için 350400 milyon dolar ihracat hedeflediklerini kaydeden Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, “Bu sene bölgelerimizin çoğunda çiçeklenme mevsiminin çok güzel geçtiğini gözlemiyoruz. 2021-22 sezonu için zeytinyağı rekoltemizin, 2020-21 sezonundaki 177 bin tonun çok üzerinde olmasını bekliyoruz” açıklamasında bulundu.