DÜNYA
Mart ayında Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görülmesiyle sert bir şekilde gerileyen ve haziran itibari ile yükselişe geçen ihracat, eylül ile birlikte pandemi öncesine hızlı dönüş sinyali verdi. Tekstilden mücevhere, mobilyadan iklimlendirmeye kadar birçok sektörde ihracat eylül ayının ilk yarısı itibari ile dünya ticaretinde artan normalleşmenin de etkisi ile geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10’a varan oranlarda yükseliş gözleniyor. Eylül ayının ilk 15 gününde genel ihracat ise 2019’un aynı dönemine göre 500 milyon dolardan fazla artarak 7 milyar 100 milyon dolara yükseldi. Sektör temsilcileri bu hızla birçok sektörde yılsonu kayıp beklentilerinin daha da azalacağını belirtti.
Mobilyada artış 4 aydır sürüyor
Geçen yılın tamamında 5.5 milyar dolar ihracat gerçekleştiren mobilya sektöründe eylül ayı hızlı başladı. Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, mobilya sektörünün hazirandan bu yana ihracatta artışı devam ettirdiğini kaydederek, “Ağustosta ihracatımız yüzde 1.08 oranında artarak 256 milyon dolara çıktı. Eylül ayındaki gidişat da geçen yılın üzerinde seyrediyor” dedi. Mobilya sektörü bu yılın ilk 8 ayında 3.4 milyar dolar ihracata imza attı.
Peki inşaat sektöründe durum ne? İstanbul İnşaatçılar Derneği(İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, haziran ayında başlatılan konut kredisi kampanyasının da etkisi ile özellikle ikinci el başta olmak üzere gayrimenkul sektöründe haziran, temmuz ve ağustos aylarında ciddi hareketlilik yaşandığını hatırlattı. Halihazırda faiz oranlarının 1,29’lara kadar çıktığını anlatan Durbakayım, bunun 20 derece sıcaklıktan sıfırın altında -5’lere düşmeye benzeterek, “Bu dönemde biz firmalar elimizden gelen çeşitli indirimleri yaparak sektörün durgunluğa girmesine engel olmaya çalışacağız. Özel bankalar daha rekabetçi olarak konut sektörüne destek vermesi halinde sektörde 2.4 milyon olan istihdamların tekrar geri kazanımı sağlanabilir” dedi.
Makinede hedef yüzde 8
Makine sektörü de eylül ayına hızlı başlayan sektörlerden biri. 2019’u 7,8 milyar dolar, bu yılın ilk 8 ayını ise 4.5 milyar dolar ihracat ile kapatan sektörde eylül ayı ihracatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yukarısında seyrediyor. Makine sektörünün aylık ihracat ortalamasının 1,5 milyar doları bulduğunu belirten Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, bu yıl 1-17 Eylül tarihleri arasında ihracatın 927 milyon dolara ulaştığını kaydetti. Kalan iki haftada bu hızda devam edildiği takdirde eylül ayını geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8’in üzerinde bir artışla kapatabileceklerini vurgulayan Karavelioğlu, “Herkes artarken tüm rakiplerinden daha fazla artma, herkes düşerken tüm rakiplerden daha az düşme stratejisi yürütürüz. Yeniden artış ivmesi kazanmamız olumlu olmakla birlikte, iç ve dış siparişlerde yukarıya doğru bir artış yaşanmamasından dolayı, gelecek döneme dair elbette ki temkinliyiz” dedi. Türkiye Makina Federasyonu (MAKFED) Genel Sekreteri Zühtü Bakır ise ihracat kaybının haziranda toparlanma sürecine girdiğini, eylülde sektörün dengelemeyi yakaladığını bildirdi. Bakır, nisan ayında yüzde 50’ye kadar düşen kapasite kullanım oranının, ağustosta yüzde 66’ya kadar yükseldiğini, bu eğilimin eylülde de devam ettiğini söyledi.
İklimlendirme sektörünün hedefi 2019’u egale etmek
İklimlendirme sektörünün bu yılın ilk iki ayına gayet başarılı bir büyüme trendiyle başladığını kaydeden İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şanal, ocak ve şubat aylarında bir önceki yıla göre yüzde 8’lik bir büyüme yakaladıklarını söyledi. Sektör 2019’un tamamında 4,7 milyar dolar bu yılın ilk 8 ayında ise 2,8 milyar dolar ihracata ulaşmıştı. Şanal, pandeminin ihracata etkileri hakkında şöyle konuştu: “Temmuz ayından sonra ihracatımızı yeniden toparlamaya başladık. Ağustosun ardından eylül ayında da yine büyüme trendi devam ediyor. İhracatımız 2019 Eylül ayına göre yüzde 7 oranında büyümekte. Bu büyüme trendini ekim ve kasım aylarında da devam ettirerek yıl sonunda geçen yılki ihracat rakamımızı egale etmek istiyoruz. Geçen yıl 4.7 milyar dolar ihracat ile kapattık. Son 3 ay içerisinde sektör olarak yine el ele vererek geçen seneki rakamlara ulaşmayı planlıyoruz” dedi.
Altın takı ihracatı hareketlendi
Pandemi döneminde külçe altın ihracatı ve ithalatında rekor kıran mücevherat sektöründe de işler rayına giriyor. Sektör geçen yılın tamamında 4,1 milyar dolar ihracata imza atmıştı. Bu yıl ise yılın ilk sekiz ayında 2,1 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi. Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Kamar, mücevherat sektörünün bu yılın ilk 15 günü itibari ile özellikle altın takı ihracatında geçen yılın aynı dönemine göre oldukça iyi durumda olduğunu dile getirdi. Ancak aynı durumun gümüş, pırlanta takı ve külçede gerçekleşmediğini anlatan Kamar, “Bu alanlarda geçen yılın aynı dönemine göre aşağıdayız. Geçen sene ilk 15 günde altın takı ihracatı 85 milyon dolar iken bu sene aynı dönemde 96 milyon dolara çıktı. Şu an ABD ve Hong Kong’dan ciddi talep oluştu. Yılın tamamında ise sektör ihracatı olarak geçen seneye göre yüzde 25 eksi ile kapatırız gibi görünüyor” diye konuştu.
TET Yönetim Kurulu Başkanı DR. GÜVEN UÇKAN:
ELEKTRONİKTE UZAKDOĞU İLE MÜCADELEDE ÜRETİMİN SÜREKLİLİĞİ ELZEM
Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştiren beşinci sektörü konumunda bulunan elektrik ve elektronik sektörü yılın ilk ayına bir önceki yıla göre yüzde 4 artış ile girmiş, ocak-şubat döneminde ise yüzde 0,2 artış ile pozitif seyrini devam ettirmişti. Elektrik ve Elektronik İhracatçıları Birliği (TET) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Güven Uçkan, sektör ihracatının ocak – ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında düşüşle 6 milyar 667 milyon dolar olarak gerçekleştiği, söz konusu rakamın 1-20 Eylül döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 düşüşle 662,8 milyon dolara gerilediğini söyledi. Uçkan, 4. çeyreğin en yüksek satışların gerçekleştiği bir dönem olduğuna dikkat çekerek, “Bu nedenle bu alt sektörde kayıpların yılsonuna kadar telafi edilmesi bekleniyor. Bu anlamda, yılsonunda geçen yılki hedefe ulaşmayı veya yüzde 10’un altında bir düşüşle ihracat gerçekleştirmeyi bekliyoruz” dedi. Uçkan, 2020 sonu beklentilerine ulaşabilmek ve Uzakdoğulu firmalara karşı pazar kaybı yaşamamak için sektörde üretimin sürdürülebilirliğinin elzem olduğuna dikkat çekti. İç piyasa hakkında bilgi veren Silverline Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Laçin de geçen yılın aynı dönemine göre eylül ayının yüzde 10 artı ile devam ettiğini dile getirdi.
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçılar Birliği Başkanı AHMET ÖKSÜZ:
TEKSTİLDE KAYIP BEKLENTİSİ YARIYA İNDİ
İhracatın lokomotif sektörleri arasında yer alan ve geçen yılın tamamında 8 milyar dolara yakın ihracat gerçekleştiren tekstil ve hammaddeleri sektöründe de eylül ayı oldukça iyi geçiyor. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçılar Birliği Başkanı Ahmet Öksüz, pandeminin etkilerinin yoğun olarak hissedildiği mart, nisan ve mayıs aylarında ihracatın ciddi oranlarda gerilediğine dikkat çekerek, eylül ayında sevindirici bir şekilde artış yaşandığını anlattı. Öksüz, “Artış, hazirandan sonra kesintisiz sürüyor. Halihazırda yıllık bazda yüzde 10 gerideyiz ama yılı yüzde 5 eksi ile kapatırız diye tahmin ediyoruz. Daha önce daha kötümserdik ve yılın genelinde yüzde 10’dan fazla kayıp bekliyorduk” dedi.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yön. Kur. Başkanı ALPER KANCA:
OTOMOTİVDE KAPASİTE YÜZDE 90’A ULAŞTI
İhracatın lokomotif sektörlerinden bir diğeri olan ve geride bıraktığımız yıl 30 milyar doları aşan ihracat ile kapatan otomotiv sanayiinde de toparlanma hızlandı. Özellikle yan sanayiide işler çok iyi gidiyor. Ağustos ayında ihracatını artıran ve iç pazarın da etkisiyle kapasitelerde yüzde 90’a çıkan yan sanayiide eylül ayı daha yoğun geçiyor. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kanca, “Ağustosun ardından eylül ayı da çok iyi geçiyor. Ekim ayının da çok iyi olmasını bekliyoruz” dedi. Otomotiv tedarik sanayii, ağustos ayında ihracatta en büyük pazarı Almanya’ya yüzde 9, Fransa’ya 10 ve İtalya’ya yüzde 26 artış kaydetmişti.
