Milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinde sona yaklaşılırken, işgücü piyasasının etkilenmemesi için de çalışmalar hızlandı. Bu kapsamda iş dünyasının, tecrübeli çalışanlarının emeklilik haklarını alarak çalışması durumunda normal çalışanlara göre primlerinin 5 puan yükseleceği ve işletmelere ilave maliyet geleceği uyarıları da gündeme alındı. Edinilen bilgiye göre bu talep haklı bulunurken, emekli çalışanlarla normal çalışanların primlerinin aşağıda eşitlenmesi formülü üzerinde çalışılıyor.
ÇALIŞAN BAŞINA 2 BİN TL’LİK FARK
emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinin ilk aşamada 1.5 milyon çalışanı kapsama alması bekleniyor. Ancak düzenlemenin uygulamaya geçmesi durumunda işletmelerde bir dizi sorunun çıkabileceği de vurgulanıyor. Son dönemde ise iş dünyası ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasındaki temaslar hızlandı. Bu temaslar kapsamında işverenlerin çalışma hayatındaki temsilcisi TİSK Yönetim Kurulu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin bir araya gelirken, Bilgin, “Ben her gün veya her hafta bir odayı dinliyorum, bir işveren kuruluşunu dinliyorum, işçileri dinliyorum, işçi sendikalarını dinliyorum. Bütün tarafları tamamlamak üzereyiz, bitiyor zaten görüşmelerimiz. Onların taleplerini alıp değerlendirdik” açıklamasında bulundu.
Vedat Bilgin
EMEKLİ ÇALIŞANIN PRİMİ
Emekli çalışanlara yönelik prim düzenlemesinin de bu temaslarda gündeme geldiği vurgulanıyor. Sorunun kaynağı olarak ise emekli çalışanlara Hazine desteği verilmemesi gösteriliyor. Buna göre, Hazine çalışanlar için işverenlere 5 puanlık SGK Prim desteği veriyor. Emekli çalışanlar için çalışandan alınan prim düşürülse de işverenden alınan prim tutarı artıyor. Bu da çalışan başına emeklilerde 2 bin TL’ye aşan bir işveren maliyet artışını gündeme getiriyor.
Bir başka deyişle aktif sigortalılar için işveren maliyeti brüt maaşın yüzde 17.5’i oranındayken, emekli çalışanlar için brüt maaşın yüzde 24.5’i seviyesine yükseliyor. İşverenler de EYT sonrası için bu farkın kaldırılmasını ve emekli çalışanlar için de Hazine desteğinin uygulanmasını istiyor. Prensip olarak bu talebe sıcak bakıldığı öğrenilirken, EYT ile birlikte böyle bir düzenlemenin yapılması için hazırlıkların yürütüldüğü ve hesaplamaların yapıldığı vurgulanıyor.
RAKAMLARLA EYT
– SGK sisteminin sürdürülebilir olması için emekli başına 3 aktif çalışan olması gerekiyor. Mevcut durumda bu oran emekli başına 1.8 çalışan seviyesinde iken, EYT sonrası bu oranın 1.3’e gerilemesi bekleniyor.
– Türkiye’de her 4 işletmeden 3’ü nitelikli çalışana erişim sorunu yaşadığını dile getirirken, bir anda 1.5 milyona kadar nitelikli çalışanın işgücünden çıkma ihtimali olduğuna dikkat çekiliyor.
– Emekli olup çalışmaya devam edenlerin kayıtdışına çıkma ihtimaline de vurgu yapılıyor.
‘UZUN VADELİ ETKİLERİ OLABİLİR’
TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada EYT’de çalışma arkadaşlarının beklentilerinin karşılanmasını önemsediklerini ancak işletmelerin de sürdürülebilirliğine dikkat edilmesini istediklerini belirtmişti. Akkol, “Başta kıdem tazminatı yüklerinin yönetilmesini önemli buluyoruz. Emekli olup çalışmaya devam edecek çalışma arkadaşlarımız için sosyal güvenlik destek primlerindeki işveren maliyetleri artışı kaynaklı uzun vadeli maliyet etkileri ortaya çıkabilir. Bu konuda işverenler üzerindeki artan yüklerin sağlanacak teşvik ve kolaylıklarla hafifletilmesini, düzenlemenin tüm bu faktörleri gözetecek şekilde hayata geçmesini önemli görüyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
