Leyla İLHAN
Evim mağdurlarının, mağduriyetlerinin giderilmesi için dört gözle beklediği düzenleme, 15 Nisan tarihli torba yasayla yürürlüğe girdi. Yasa kapsamında 44 bin mağdur, sektörde kalan 6 firma arasında paylaştırıldı. Büyük şirketlerin mağdurlarının yine sektörün büyük oyuncularına devredildiği düzenleme ile 17 bin 939 kişi Eminevim’e, 10 bin 842 kişi de Fuzulev’e verildi. Sırasıyla Katılımevim’e 7 bin 311 kişi, Birevim’e 5 bin 397 verilirken, sektöre yeni katılan İmece Yatırım’a 2 bin 451, Sinpaş’a ise 109 kişi verildi. Düzenleme ile mağdurlar sistemden çıkmak istediklerinde, ödedikleri organizasyon bedellerinin ancak yüzde 20’sini, yatırdıkları taksitlerin ise tamamını enfl asyon farksız alabilecek. Mağdurlar, artık sistemde kalmak ya da çıkmak için devredildikleri şirketlerden gelecek sözleşme koşullarını bekliyor.
“Enflasyon farkı verilmiyor”
12 bin kişiyi temsil eden Evim Mağdurları Platformu Kurucusu Tacettin Çataltepe, düzenleme ile ilgili beklentilerini anlattı. 21 tasarruf finansman şirketinin kapatılması nedeniyle 9-10 aylık kayıp yaşadıklarını belirten Çataltepe, “Yer aldıkları firmaların tasfiye edilmesiyle bu süre içinde teslimatı alacak tasarruf sahipleri teslimatlarını alamadı. Ayrıca Türkiye’den enfl asyonun en fazla olduğu döneme denk geldik. Bu süreçte içerideki yatırımlarımıza dokunamadığımız gibi enfl asyon farkıyla ilgili de bir şey yapılmadı” dedi.
“Yüksek organizasyon parası verenler için olumsuz oldu”
Tasfiye kararının özellikle yüksek hizmet bedeli verenlerle organizasyon bedelini peşin verenleri olumsuz etkilediğini aktaran Çataltepe, “50 bin lira gibi hizmet bedelini peşin yatırıp, 2 bin TL’den 6 bin liralık 3 taksit ödedik. Bu kişinin tasfiye sonrası sistemden çıkmak istediğinde alacağı para 6 bin TL ve 50 bin TL’nin yüzde 20’si olacak. Bu para ödenirken hiçbir şekilde enflasyon farkı verilmiyor” dedi.
“Ayrılmak isteyenler kanun eliyle mağdur edildi”
Çataltepe, dolayısıyla hizmet bedelini peşin ve yüksek verenler için uygulamanın büyük sorun olduğunu söyleyerek, “Hizmet bedelinde kalan yüzde 80’lik değer kaybı talebine ise TMSF sizi Tasfiye Masasına alacaklı olarak 4’üncü sırada yazıyor. Yani parayı alamayacağınız nazikçesi. Çünkü en son basamaktayız. Dolayısıyla sistemden ayrılmak isteyenler kanun eliyle mağdur edildi” diye yorumladı. Sistemde kalanların ise hizmet tutarının yüzde 80’inin firmaya devredileceğini aktaran Çataltepe, “Devralan firmaların kaybı yok. Ayrıca geriye dönük olarak bu 10 aylık süre içinde süresi gelip teslimatlarını almayanların çok büyük kaybı var. Çünkü o parayla ev almış olsaydı şimdi o gayrimenkul mevcut fiyatının 3 katına çıkmış olacaktı. Yahut arabasını almış olsaydı 2 katına çıkmış olacaktı” dedi.
“Yeni şirketlerde taksitler artacak”
Süreç içinde ekonomik koşulların değiştiğini, bir yıl önce 200 bine küçük bir daire alabilen kişinin bugün alamadığını aktaran Çataltepe, “İki kişi birleşse ancak 1+1 alabiliyor. Dolayısıyla yeni şirketlerde mecburen taksitlerini artırmaları gerekecek, bu durum birçok kişiyi zorlayabilir. Ancak yine kalıp kalmamayla ilgili kararı son süreçte önümüze gelen sözleşmelerin içeriği belirleyecek” diye konuştu.
“Eski sözleşmeler yok sayılıyor”
Mağdurlardan Musa Erdem de yasanın kendilerini tatmin etmediğini kaydederek, “Devam eden mağdurlar eski şirketlerdeki sözleşmelerine sadık kalınarak devrolmak ve kaldıkları yerden devam etmek isterken, çıkan yasada eski sözleşmeler yok sayılıyor. Yeni firma ile yeni sözleşme yapılacağı ve eski şirkette biriken tasarrufun yeni firmada peşinat sayılacağı belirtildi. Yani silbaştan sisteme dahil olunacak” dedi.
Organizasyon ücretleri konusuna da değinen Erdem, “Bu maddede şöyle bir mağduriyet var, biz bu şirketlere kayıt olurken proje tutarına göre organizasyon ücreti yani hizmet bedeli ödedik. Ayrılmak isteyenlere bu ödemiş oldukları hizmet bedelinin yüzde 80’i iade edilmeyecek, yani alamadığınız hizmetin bedelini bizden kesiyorlar” dedi. Tasfiyeden önce ve tasfiye sürecinde teslimatı gelmiş mağdurların devirden hemen sonra 2-3 ay içinde teslimatlarının yapılması gerektiğini de kaydeden Erdem, “Hak budur ama onlarda yeni sözleşmeye tabi olacaklar. Bu mağdurlara özel farklı destek verilebilirdi” diye konuştu.
“Süreci mahkemeye götüremiyorlar”
Şirketlere ait araçların ihale yerine, el konulduğu dönemdeki noter fiyatı üzerinden satıldığını iddia eden Tacettin Çataltepe, “Ocak 2022’de çıkan yasa ile tasfiye sürecinde memurların yaptığı hiçbir şey mahkemeye taşınmaz denildi. Böylece hukuk yolu kapatıldığı için mağdurların avukat tutup sürece itiraz etme hakkı yok” diye konuştu. Sistemde kendilerine sunulan tek avantajın ise devredildikleri firmalarda imtiyazlı olmaları olduğunu dile getiren Çataltepe, “Yarın öbür gün bu firmaların başına bir şey geldiğinde ilk alacaklı bizler olacağız” dedi.
“Çıkış için 1 yıllık süre verildi”
Şirketlere ait araçların ihale yerine, el konulduğu dönemdeki noter fiyatı üzerinden satıldığını iddia eden Tacettin Çataltepe, “Ocak 2022’de çıkan yasa ile tasfiye sürecinde memurların yaptığı hiçbir şey mahkemeye taşınmaz denildi. Böylece hukuk yolu kapatıldığı için mağdurların avukat tutup sürece itiraz etme hakkı yok” diye konuştu. Sistemde kendilerine sunulan tek avantajın ise devredildikleri firmalarda imtiyazlı olmaları olduğunu dile getiren Çataltepe, “Yarın öbür gün bu firmaların başına bir şey geldiğinde ilk alacaklı bizler olacağız” dedi.
