Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, Uluslararası Petrol, LPG, Madeni Yağ Ekipmanları ve Teknolojileri Fuarı Petroleum Istanbul 2022’de akaryakıt piyasasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Salgın nedeniyle ekonomilerin zor bir dönemden geçtiğini belirten Yılmaz, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşla sürecin daha da zorlaştığına dikkat çekti.
Akaryakıt sektörünün de bu zorlu süreç nedeniyle samimiyet sınavı verdiğini söyleyen Yılmaz, “Çıkarları bir parça zarar gördüğünde özellikle sosyal medyayı kullanarak kurumumuzu hedef alanları, fütursuzca bizleri tehdit edenleri ‘Biz talep ederiz EPDK şak diye yapar’ aymazlığına düşenleri turnusol kağıdı gibi ortaya çıkaran bir samimiyet sınavı oldu bu süreç. EPDK olarak sadece kararlarımızla konuşuruz, çığırtkanlıklara da prim vermeyiz.” diye konuştu.
Yılmaz, akaryakıt piyasalarının ülke ekonomilerinin değerlendirilmesi açısından önemli bir gösterge olduğuna dikkati çekti.
Akaryakıt piyasasında oyuncular değişse de yatırımların hiç durmadığını aktaran Yılmaz, şöyle devam etti: “Akaryakıt piyasamızda yapısal bir sorun kesinlikle yoktur. İçinden geçtiğimiz zorlu süreçte sektör oyuncuları tarafından dile getirilen şikayetler abartılıyor ve üstesinden gelinebilecek konulardır. EPDK olarak bu sorunlara kayıtsız değiliz ve üzerimize düşen ne varsa yapmaya da devam edeceğiz ancak kırmızı çizgimiz olan adaletten asla taviz vermeyeceğiz. Tüketicilerimizin sırtına yük olacak hiçbir adıma onay vermeyeceğimizi herkesin bilmesini isterim. Bizden adalet bekleyen piyasa oyuncuları kendi aralarında bir parça adil ve samimi olduğunda, bu sorunların üstesinden kolaylıkla gelmek mümkün.”
“El insaf diyorum”
Petrol Piyasası Kanunu gereği akaryakıt fiyatlarının serbest piyasada oluştuğunu dile getiren Yılmaz, bu fiyatları devlet ya da EPDK’nin belirlemediğini kaydetti.
Kanunun verdiği yetkiyle daha önce 4 kez tavan fiyat uyguladıklarını anımsatan Yılmaz, “Tavan fiyat bu piyasanın başıboş olmadığına dair bir güvencedir, sigortadır. Biz bu güvenceyi doğru zamanda ve gereken koşullarda yeniden kullanmaktan asla çekinmeyiz. Geçen yıl 17 Mart’ta aldığımız tavan fiyat uygulaması kapsamında, dağıtıcı ve bayilerin toplam marjı iki ay boyunca 70 kuruş olarak belirlenmişti. Bugün itibarıyla İstanbul Avrupa Yakası’nda toplam marj ortalama 130 kuruş, primi de dahil ettiğimizde 170 kuruşu geçmiş durumda. El insaf diyorum. Diğer illerde daha fazla artış olduğunu da çok iyi biliyorum.” şeklinde konuştu.
Toplam marjlar son zamanlarda hızlı bir artış trendinde
Son bir yıllık dönemde toplam kar marjlarında yaklaşık yüzde 100 artış olduğunu dile getiren Yılmaz, “Gerek bayilerin gerekse de dağıtıcıların ‘marjlar yetmiyor’ söylemini elimizdeki rakamlar kesinlikle desteklemiyor.” dedi.
Yılmaz, marjlardaki hareketliliği gün gün yakından takip ettiklerini ve izleme sonuçlarının toplam marjların son zamanlarda hızlı bir artış trendinde olduğunu gösterdiğini anlattı.
Son dönemlerde elektronik sistemlerle yapılan satışlarda dağıtıcılar tarafından yüksek indirim yapılması nedeniyle bayilerin yüklendikleri maliyetleri azaltacak bir karar aldıklarını aktaran Yılmaz, şunları kaydetti: “Elektronik sistemler yoluyla yapılan satışlarda eskiden toplam marj, indirimli bayi satış fiyatları üzerinden paylaşılırken aldığımız kararla artık indirimsiz marjlar üzerinden paylaşılacak. Mevcut sözleşmelere de yansıyacak bu kararımız sayesinde bayiler artık indirimsiz fiyatlar dikkate alınarak bulunan toplam marjın en az yarısını alacak. Kurum olarak bayilerimize bu imkanı sağlamışken, marjları bahane ederek elektronik sistem müşterisi olan ambulans gibi kamu araçlarına yakıt vermeyen bayilerin gerekli yaptırımlara maruz kalacaklarından kimsenin kuşkusu olmasın. Zira yaptığımız bütün düzenlemeler, sektörün iyi işleyişini, mali sürdürülebilirliği olduğu kadar tüketici haklarının korunmasını da kapsamaktadır. Son olarak akaryakıt piyasalarında esaslı bir değişimi getirmesi beklenen enerji dönüşümü sürecinde, gerek dağıtıcılarımızın gerekse bayilerimizin şarj hizmeti sunumu gibi yeni ve alternatif ürün ve iş süreçlerini kendileri için fırsata dönüştürmelerinin önemini de dikkatlerinize sunmak isterim.”
