Yıllık enflasyon kasım ayında zirveden döndü. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kasım ayında aylık bazda yüzde 2.88 yükselen tüketici enflasyonu yıllık bazda yüzde 84,39’a, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 136,02’ye geriledi. Yıllık enflasyonda en son, Mayıs 2021’de gerileme görülmüştü. Aynı dönemde çekirdek enflasyonda yavaşlama izlendi. Kasım’da yıllık çekirdek enflasyon yüzde 68,91 olarak kaydedildi. Ekim’de yıllık çekirdek enflasyon yüzde 70,45 olarak gerçekleşmişti. Üretici enflasyonundaki toparlanma tüketici enflasyonuna göre daha sert oldu. Buna göre Ekim’de yüzde 157’yi aşan yıllık üretici enflasyonu Kasım’da yüzde 136,02 oldu. Aylık bazda ise üretici fiyatları bu dönemde yüzde 0,74 arttı.
Verilere göre, Kasım’da bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış yüzde 107,03 ile ulaştırma grubunda oldu. Ulaştırma grubunu yüzde 102,55 ile gıda ve alkolsüz içecekler; yüzde 92,83 ile ev eşyası izledi. Aylık bazda ise en yüksek artış yüzde 5,75 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde görüldü. Alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyatlar aylık olarak yüzde 3,19; lokanta ve otellerde ise yüzde 3,18 arttı. Kasım ayında, endekste kapsanan 144 temel başlıktan 17 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 8 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 119 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
Üretici enflasyonu da yavaşladı
Üretici enflasyonunda yaşanan sert yavaşlamada enerji grubundaki negatif aylık enflasyonun etkisi hissedildi. Kasım ayında elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme grubunda aylık olarak fiyatlarda yüzde 5,17’lik gerileme izlendi. Kok ve rafine petrol ürünleri fiyatlarında yüzde 2,02’lik ana metallerde ise yüzde 0,7’lik düşüş kaydedildi.
TÜİK verilerine göre, geçen ay tereyağındaki artışı yüzde 15,71 ile taze süt, yüzde 15,05 ile peynir, yüzde 14,02 ile alkolsüz ve konsantre içeceklerdeki artış izledi. Kasımda fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 13,26 ile sebze (patates ve bazı yumru bitkiler hariç), yüzde 10,87 ile pirinç, yüzde 8,28 ile patates ve bazı yumru bitkiler, yüzde 8,24 ile kuru sebze yer aldı.
Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 5,56 ile çocuk giyim eşyasında gerçekleşti. Bunu yüzde 2,18 ile kara yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı, yüzde 2,14 ile kadın giyim, yüzde 1,66 ile erkek giyim, yüzde 1,47 ile veri işlem ekipmanları ve yüzde 0,97 ile elektriksiz mutfak eşyaları ve ev gereçleri takip etti. Kasımda fiyatı en çok azalış gösteren diğer ürünler yüzde 0,89 ile şeker, yüzde 0,2 ile yumurta ve yumurta ile ilgili ürünler, yüzde 0,13 ile hava yolu ile yolcu taşımacılığı olarak sıralandı.
“Enflasyondaki düşüş eğilimini daha keskin hissedeceğiz”
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Önümüzdeki aydan itibaren etkisini gösterecek olan baz etkisiyle de enflasyondaki düşüş eğilimini, bu ay Yİ-ÜFE’de olduğu gibi, daha keskin hissetmeye başlayacağız.” ifadesini kullandı. Beklenmedik bir küresel gelişme olmadıkça enflasyonda zirveyi geride bırakarak düşüş trendine girildiğini vurgulayan Nebati, şunları kaydetti: “Bu gelişmede, uluslararası emtia fiyatlarının nispeten sakin seyri ile küresel koşullardaki bazı iyileşmeler etkili olduğu gibi kur korumalı mevduat ve devreye aldığımız diğer pek çok önlemin Türk liramızda sağladığı istikrarlı duruş kuşkusuz etkili olmuştur. Önümüzdeki aydan itibaren etkisini gösterecek olan baz etkisiyle de enflasyondaki düşüş eğilimini, bu ay Yİ-ÜFE’de olduğu gibi, daha keskin hissetmeye başlayacağız. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın liderliğinde, ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonumuz çerçevesinde uyguladığımız politikalarla, enflasyonla mücadeleyi kararlılıkla sürdürürken vatandaşlarımızın alım güçlerini de korumaya devam edeceğiz.”
Asgari ücret için kritik veri
Bu hafta başlayacak asgari ücret görüşmeleri için kasım ayı enflasyon rakamları kritik önem taşıyor. İşçi kesiminin temsilcisi TÜRK-İŞ, kasım ayı enflasyonu rakamının da aralarında olduğu ekonomik göstergeleri komisyona sunacak. İşçi heyetinin komisyona, TÜRKİŞ’in Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’ndaki rakamlar ve enflasyon verisinin yanında, ücretler üzerindeki gelir vergisi yüküyle ilgili taleplerini de sunması bekleniyor. Yeni asgari ücret için ilk toplantı 7 Aralık’ta yapılacak.
Emekli ve memur maaşları için 5 aylık zam oranı kesinleşti
Kasım ayı enflasyon rakamları ile SSK ve Bağ Kur emekli ve memur maaşları için 5 aylık zam oranı kesinleşti. Milyonların gelirini artıracak Ocak zammı için 1 veri kaldı. Hesaplamalara göre; 5 aylık SSK ve Bağ-Kur emekli zammı yüzde 14,04, enflasyon farkı dahil 5 aylık memur zammı ise yüzde 15,11 oldu. Yılsonu maaşlarına aralık enflasyonu ve refah artışı eklenecek.
