Mehmet KARA
BOTAŞ, doğalgaz tüketici fiyatlarına yönelik tarifelerde değişikliğe gitti. BOTAŞ’tan alınan bilgiye göre, 1 Ekim 2022 tarihinden geçerli olmak üzere belli müşteri gruplarına uygulanacak satış fiyatları, Türkiye Organize Toptan Doğalgaz Satış Piyasası’nda belirlenen Günlük Referans Fiyat’a (GRF) endekslendi. Ayrıca Kademe 1 Konaklama ve OSB Kademe 1 Konaklama adıyla iki yeni tüketici grubu tanımlandı. BOTAŞ uygulamayı, “Yeni fiyat mekanizması ile ülkemizin enerji merkezi olma hedefi ve vizyonu doğrultusunda doğalgaz kullanıcıların piyasa tabanlı, sürdürülebilir ve öngörülebilir bir fiyat yapısı sunulması amaçlanmaktadır” olarak değerlendirdi.
Ancak uygulamanın devreye girmesiyle Ekim 2022 döneminde tüketicilere uygulanan doğalgaz fiyatlarına fiilen artış getirilmiş oldu. Yeni mekanizma ve tarife uygulamasına göre çeşitli iş kollarının elektrik üretimi haricinde tüketeceği doğalgazın fiyatı, sektörden sektöre değişmekle birlikte Eylül 2022’ye göre yüzde 50’ye varan oranda artmış durumda. Tarife tablosuna göre CNG satış fiyatlarına ise yüzde 7.8 zam yapıldı.
Doğalgaz satış tarife tablosuna eklenen “Kademe 1 Konaklama” ve “OSB Kademe 1 Konaklama” tüketici kalemleri, konaklama tesislerini kapsıyor. Bu tesislere uygulanacak tarife metreküp başına 8.906244 TL olarak belirlendi. Bu fiyat Sm3 başına 7,124995 TL olan Kademe 1’in yüzde 25 üzerinde artış tutarına denk geliyor. Yani BOTAŞ’ın yeni fiyatlandırma mekanizmasından turizm sektörüne sürpriz zam çıktı. Bu iki kalem kapsamında doğalgaz tüketen oteller, tatil köyleri, butik oteller, özel konaklama tesisleri, moteller, pansiyonlar ve apart oteller, tüketim miktarları aynı kalsa bile Ekim 2022 döneminde eylül ayına göre yüzde 25 daha yüksek fatura ile karşı karşıya kalacaklar.
Yüksek tüketime yüksek zam
Yıllık çekiş miktarı 300 bin metreküpün üzerindeki kullanıcılar (Kademe 2) için fi yat tarifeleri biraz daha karmaşık ve yüksek görünüyor. Kademe-2 müşterilerinin elektrik üretimi amaçlı hariç fi ili gaz tüketiminin yüzde 60’ına tarifede yer alan fi yat uygulanacak. Bunun üzerindeki kısım ise Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) tarafından işletilen Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası’nda (OTSP) 2022 Yılı Eylül ayının ilk 25 gününde oluşan Günlük Referans Fiyatların (GRF) aritmetik ortalaması uygulanacak. Enerji Günlüğü’nün söz konusu GRF verilerine dayanarak yaptığı hesaplamalar, söz konusu tüketici grubunun gaz faturasının eylül ayına göre yüzde 50’ye yakın artacağını gösteriyor. Bu durum, aynı tüketim miktarına sahip serbest bölge tüketicileri için de geçerli. BOTAŞ’ın yeni fi yatlandırma mekanizması ile yeni fi yat tarifesinden çıkan en kritik sonuçlardan biri de ağır sanayi kollarındaki şirketleri ilgilendiriyor. Yıllık 300 bin metreküpün üzerinde gaz çeken şirketlere tüketimlerinin yüzde 40’ına uygulanan GRF’ye endeksli fi yatlandırma yöntemi, bazı iş kollarındaki şirketlerde tüketimin tamamı için uygulanıyor. Eylül 2022 tarihindeki GRF ortalaması ile tarife tablosundaki rakamların karşılaştırılması halinde, söz konusu şirketlerin gaz faturaları önemli oranda artacak. Bu konumdaki Kademe-2 müşterileri altın, alüminyum, bakır, bor, çinko, demir/çelik, gümüş, krom, kurşun ve magnezyum üretimi ile petrol rafi nerisi ve petrokimya sektörlerinde faaliyet gösteren şirketler olarak sıralanıyor. Bu şirketlerin ekim ayında kullanacağı gaza Eylül 2022’nin ilk 25 günündeki serbest piyasada oluşan günler referans fi yatların ortalaması uygulanacak.
