Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılı dış ticaret rakamlarının açıklandığı toplantıda konuşuyor.
İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasından önemli satır başları:
Türkiye Yüzyılı vizyonumuzun ilk yılını ihracat başta olmak üzere, başarılara, rekorlara imza atacağı bir yıl olmasını diliyorum. İhracatla, ihracat ailemizle birlikte açıyoruz.
Son 20 yılda Gazi Mustafa Kemal’in ifade ettiği ülkemizi muasır medeniyetler noktasına çıkarma noktasında çok çalıştık. Eğitimden sağlığa, adaletten güvenliğe, tarımdan spora her alanda bu Türkiye fotoğrafını görebilmek mümkündür. Ekonomide de büyük hayallerle çıktığımız bu yolda en somut neticeleri aldığımız alanlardan biri ihracattır.
Bu krizleri fırsata dönüştürerek tarihimizin en yüksek büyüme oranlarına ve ihracat rakamlarına eriştik. Sadece 2021 yılında son 50 yılın en iyi seviyesini yaşadık. İhracat tek başına 5,3 puanlık katkı yaptı. Ülkemizin küresel ihracattan aldığı pay ilk kez yüzde 1’in üzerine çıktı.
2021’in ilk çeyreğinde yüzde 6.2’lik büyüme kaydettik. İhracatımız üreten ekonomimizin itici gücü olmaya devam ediyor. 2020 yılı 1. çeyreğine kıyasla 3,5 milyon ilave istihdama kavuştu. Yakaladığımız istihdam seviyesine sanayinin katkısı 1 milyonu geçti. Dünyanın ciddi siyasi ve ekonomik sıkıntılarla boğuştuğu bir dönemde yatırımları kesintisiz sürdürmek, istihdamı 31.5 milyona çıkartmak, artan belirsizliklere rağmen ihracatı yükselterek devam etmek, katma değer ve marka oluşturmak tüm bu işleri başarmak öyle kolay değildir.
“Bu rakam Cumhuriyet tarihimizin rekorudur”
Bu tablo Türkiye’nin krizlerin altında ezilen değil, krizleri yöneten hatta krizleri fırsata çeviren bir ülke haline geldiğini gösteriyor.
Şimdi burada büyük bir gurur ve memnuniyetle ifade etmek isterim ki. 2022 yılı ihracatımız yüzde 12,9 artışla 254,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam Cumhuriyet tarihimizin rekorudur.
Şüphesiz ki burada gerek bakanımız, gerek ekibinin büyük emekleri var. Paydaşlar olarak gerçekten Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin büyük katkıları var. Bundan sonraki hedefimiz Türkiye’nin dünyanın en çok ihracat yapan ülkeler arasında ilk 10 arasında yer almasıdır.
Aylık ortalama 3 milyar dolar ihracattan 21 milyar doların üzerinde ihracata çıktık. Daha da önemlisi 2022 yılı Ocak Kasım dönemi itibarıyla ihracat ailesine katılan yeni firma sayısı 9 bin 700’ü aştı. İhracatımızda kendi paramızı giderek etkin bir şekilde kullanmaya başladık. Milli paramızla ihracat yaptığımız ülke ve bölge sayısı 197’yi buldu. Türk lirası ile gerçekleşen dış ticaret hacmimiz de yaklaşık 350 milyar liraya yaklaştı.
Geçtiğimiz sene hizmet ihracatımız içerisinde tam bir yükseliş oldu. Yılın ilk 10 ayında hizmet ihracatımızı 76.4 milyar dolara yükselttik. Yıl sonu gerçekleşmesi itibarıyla hedefimiz olan 85 milyar doların üzerine çıkmasını ve cari açığımıza 50 milyar dolarlık katkı yapmasını bekliyoruz.
Mustafa kardeşim az önce bir şey dedi. Dijital dönüşüm ve yeşil dönüşüm yatırımlarını bölge ayrımı yapmadan teşvik kapsamına alınmasını istedi. Ben de buradan bakanıma talimat veriyorum. İkisi de birbirinin dilinden anlarlar. Bunu inşallah hayata geçirelim.
“İhracatçılarımızın en uygun krediyi alabilmesi için aynı şirket bünyesinde yeni uygulama başlattık”
Mart ayından bu yana şirketimiz vasıtasıyla 5 bin 500’e yakın ihracatımıza 20 milyar liraya kredi kefaleti sağlandı. Ocak ayı sonuna kadar tamamlanacak sermaye artırımlarından ardından ihracatı geliştirme anonim şirketinin sermayesi 6 milyar liraya yaklaşacak.
Biz bunu yeterli görmüyoruz. İhracatçılarımız için finansmanın kefalet kolaylığı yanında ihracatçılarımızın piyasa şartlarında en uygun krediyi alabilmesi için aynı şirket bünyesinde yeni uygulama başlattık. Bilindiği gibi hizmetler sektörü malların üretimine ve ticaretine sağladığı kritik girdilerle, ekonomik kalkınmada giderek önemli bir rol oynamaya başladı. Sağlık, spor, eğitim, fuar, film, yazılım ve lojistik gibi birçok hizmet sektörünü Nisan 2022’de kamuoyuna açıkladık. Sağlık hizmetinde 2021’de 1.7 milyar dolar, 2022’de 2 milyar dolar geliri yakalayacak bir yere doğru gidiyor. Artık bu alandaki hedefimizi 2023 için 5 milyar dolar olarak belirliyoruz.
Film dizi hizmet sektörü… Sektör verileri 2022 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 750 milyon dolar ihracat hacmini yakaladığını gösteriyor. Bu yıl 1.5 milyar dolar ihracat ile 1.5 milyar izleyiciye ulaşmasını hedefliyoruz. Kurumlarımız arasında tesis edilen iş birliği sayesinde uluslararası öğrencilerden elde edilen hizmet gelirini bu yıl 2 milyar dolara çıkaracağız.
“Katma değeri yüksek olan bilişim, geniş bir yelpazede hizmet sunuyor”
İstanbul’a şehrimize yakışan bir fuar alanı kazandırma sözü vermiştik. 208 bin metrekaresi açık, 205 bini kapalı olmak üzere bir fuar alanı yapımına başladık. Dünyanın hizmet ihracatında önde gelen ülkesi gibi Türkiye’de de lojistik ve hizmet sektörü büyük önem sağlıyor. Atatürk Havalimanı’nın yanında bu fuar merkezini böylece gerçekleştirmiş olacağız. İTO bu işin koordinesinde başı çekecek. Aynı zamanda TİM de yerini alacak. Böylece İstanbul’un bir ucundan diğer ucuna gitmek gibi bir sıkıntımız olmayacak. Şehrin merkezinde böyle bir fuara sahip olacağız.
İhracatın olmazsa olmazı lojistik ve taşıma sektörü için ayrı bir düzenlemeye gittik. Lojistik dağıtım ağları sayesinde yurtiçinde sahip olduğumuz lojistik imkanları yurt dışına taşımayı sağlıyoruz. Bilim dijital dönüşümü hızlandıran genç ve dinamik bir sektördür. Katma değeri yüksek olan bilişim, geniş bir yelpazede hizmet sunuyor. Uluslararası pazarda rekabet edebilecek girişimleri teşvik etmek için Bilim Yıldızları programını oluşturduk. Geçtiğimiz yıl ihracatının 2.5 milyar doları bulması beklenen bilişim sektöründe hedefimizi 5 milyar dolarak olarak belirledik.
“Lafla değil icraatla sizlerin ve milletimizin huzuruna çıkıyoruz”
İhracatlarımızla 4.5 milyar doların üzerinde ödeme yaptık. 2023 yılı bütçemizi de 10.3 milyar liraya çıkardık. Yurt dışı müteahhitlerimiz 15-20 milyar sevisinde tutmayı başardı. Geçtiğimiz seneyi 18 milyar liralık bütçeyle kapatacakları öngörülüyor. Ticaretin en kolay ve en güvenli yapıldığı ülke olma vizyonumuz ışığında tercih edilebilir olmak istiyoruz.
Seri üretime geçen özellikle geçen yıl başladığımız ilk yerli ve X-Ray araç ve konteyner tarama sistemimizi İzmir Alsancak limanımızda hizmete aldık. Değerli dostlar gördüğünüz gibi geçtiğimiz yıl sizlere ne söz verdiysek hepsini hayata geçirdik. Lafla değil icraatla sizlerin ve milletimizin huzuruna çıkıyoruz. Pek çok tarihi dönüm noktası olan 2023’te Türkiye Yüzyılı için milletimizden son defa bir destek isterken işte bu hissiyatla hareket ediyoruz. 2023’te güçlü bir Türkiye için, ekonomik için pek çok yeni projeyle ihracatımızı artırmak için beraber çalışacağız. Bu mücadeleyi de yarın değil hemen şimdi anlayışıyla vereceğiz.
Ticaret Bakanı Muş: Pariteye rağmen büyük ihracat başarısı yakalandı
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleşen ve 2022 yılı dış ticaret rakamlarının açıklandığı toplantıda yaptığı konuşmada, Cumhuriyetin 100. yılına, her alanda rekorlar kırarak girdiklerini söyledi.
İhracatta üst üste kırılan rekorların dünya ticaretinde belirsizliğin ve durgunluk beklentilerinin hüküm sürdüğü bir dönemde yakalandığını belirten Muş, ülke olarak hedefleri aşmanın, rekorlara her geçen gün bir yenisini eklemenin haklı gururunu yaşadıklarını bildirdi.
Muş, Kovid-19 döneminden bu yana önce tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ve sonrasındaki yüksek küresel enflasyon, Rusya-Ukrayna savaşı, enerji ve emtia fiyatlarındaki artışlara değindi.
Diğer küresel jeopolitik riskler neticesinde dünya ekonomisinde bir yavaşlama görüldüğünü aktaran Muş, 2013-2019 döneminde yıllık ortalama yüzde 3,4 büyüyen küresel ekonominin, OECD’ye göre 2022’de yüzde 3,1, 2023’te yüzde 2,2 büyümesinin beklendiğini kaydetti.
OECD’nin küresel ekonomiye paralel olarak küresel ticaretin de yavaşlayacağını öngördüğünü belirten Muş, “Ayrıca, rekor seviyeye ulaşan küresel borçluluk oranları da dikkat çekmektedir. Avro Bölgesi kamu borç stoku yüzde 95 oranlarına ulaşmış durumdadır. Burada, söz konusu oranın ülkemiz için yüzde 34,8 olduğunu belirtmek isterim.” diye konuştu.
Mehmet Muş, dünyadaki bu zorlu koşullar altında Türkiye’nin, geçen yıl yakaladığı ivmeyi devam ettirdiğini ve büyümede lider ülkeler arasına adını yazdırdığını aktararak, ülkenin 2022 için öngörülen yüzde 5’lik oranla gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ortalamasının çok ötesinde bir büyüme performansı ortaya koyduğunu söyledi.
Avrupa’dakinin yarısı seviyesindeki kamu borç stokunun ve rekorlar kıran ihracatın Türkiye ekonomisinin sağlam temellere dayandığının göstergesi olduğunu vurgulayan Muş, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Övünçle dile getirmek istiyorum ki Cumhuriyetimizin 100. yılına girerken tarihimize yaraşır bir başarı hikayesi de ihracatımızdan gelmiştir. Sayın Cumhurbaşkanımızın biraz sonra açıklayacağı ihracat rakamlarının gelecek dönemdeki başarılarımız için önemli bir gösterge olacağına inanıyorum. Tabii burada unutulmaması gereken husus da bu ihracat başarısı aleyhimize olan parite etkisine rağmen elde edilmiştir. Paritenin etkisi ihracatımızda aşağı yönlü olarak aralıkta yaklaşık 700 milyon dolar, yıllık düzeyde ise 14 milyar dolar olmuştur. Yani, parite etkisine rağmen büyük bir ihracat başarısı yakalanmıştır.”
“İthalattaki artış, yüksek enerji fiyatları ve altın ithalatındaki yükselişten kaynaklanıyor”
Ticaret Bakanı Muş, ithalat tarafında küresel ekonomideki gelişmelerin yansımalarını gördüklerini, emtia fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığını belirterek, enerji fiyatlarındaki yükselişe değindi.
Enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan sert artışın ithalat faturasına ve dış ticaret dengesine olumsuz yansımayı sürdürdüğünü aktaran Muş, “Burada altını çizerek bir kez daha ifade etmek istiyorum ki ithalattaki artış büyük oranda küresel enerji fiyatlarından kaynaklanmaktadır. Öte yandan, son dönemde altın ithalatında yaşanan yükseliş de ithalatımızdaki artışta etkili olmaktadır.” şeklinde konuştu.
“Rekorlar kırmaya ve tarih yazmaya devam edeceğiz”
Mehmet Muş, Ticaret Bakanlığı olarak ihracatı sürdürülebilir kılmak, Türkiye’nin dünya ticaretinden aldığı pay artışını istikrarlı hale getirmek ve ihracatçıların dünya pazarlarında hak ettikleri yeri sağlamlaştırmak için çalışmaya devam ettiklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Bu kapsamda, firmalarımızın ihtiyaçlarını ve küresel trendleri yakından izleyerek mevcut desteklerimizi iyileştiriyor ve yeni destek mekanizmalarımızı devreye alıyoruz. Yüksek teknolojili ve katma değeri yüksek sektörlerdeki firmalarımızı destekleyip bilişim hizmetleri ihracatının tabana yayılmasına yönelik mekanizmalar geliştiriyoruz. Nisan ayında hizmet ticareti ve ağustosta mal ticaretine ilişkin olarak yürürlüğe giren başta e-ihracat olmak üzere yeni destek paketlerinin ihracatımızdaki olumlu yansımalarını 2023’te görmeye başlayacağız. Cumhuriyetimizin yeni yüzyılında açıkladığımız ‘Türkiye Yüzyılı’ vizyonuyla inşallah ihracatımızda yeni rotalar çizmeye, rekorlar kırmaya ve tarih yazmaya devam edeceğiz.”
