Barış ERKAYA
Borsa İstanbul’da yavaş yavaş daha sakin seanslar yaşamaya başlıyoruz. 1 Eylül’den 12 Eylül’e kadar yukarı yönde, 13 Eylül’den 19 Eylül’e kadar ise aşağı yönde agresif dalgalanmalar yerini, özellikle bu haftadan itibaren daha sakin seanslara bıraktı. Elbette geçen haftalarda yaşanan güven zedeleyici hisse ve endeks hareketlerinin etkisini az da olsa hala seans kapanışına yakın görmüyor değiliz. Yine de daha istikrarlı bir piyasa yapısı görüntüsüyle karşı karşıya olduğumuzu net bir şekilde görebiliyoruz.
Çözüm devreye alındı
Bunun en önemli nedeni ise arka planda özellikle Ankara’nın da telkinleriyle borsada yaşananlara yönelik çözüm bulma girişimleri. Dün vadeli piyasada müşterileri nedeniyle sıkıntılı pozisyona düşen aracı kurumların, vadelideki pozisyonlarının spota taşınmasına ilişkin bir çözüm planında anlaşıldığını yazmıştık. Bugün piyasadan gelen veriler, bu çözümün vakit kaybetmeden devreye sokulduğunu gösteriyor. Piyasada VİOP’taki müşteri açık pozisyonları nedeniyle sık sık adı geçen dört aracı kurumun bugünkü takas pozisyonlarında özellikle açık pozisyonda sıkışmış hisselerdeki kontratları spot piyasada fiziki teslim aldıkları görülüyor.
SORU: SPOTTA NE KADAR TAŞIYACAKLAR?
Şimdi akıllarda kalan soru işareti ise şu: Spotta ellerinde bulunan bu pozisyonları bu aracı kurumların ne yapacağı. Özellikle bankalar ve büyük bazı gayrimenkul yatırım ortaklıklarında yoğunlaşan bu pozisyonlarla ilgili dünkü haberimizde, çözüme yönelik alınan kararlar gereği aracı kurumların spota çevirdikleri hisseleri ellerinden çıkaramayacaklarından bahsetmiştik.Yani piyasada çözüme ilişkin ilk aşama tamamlanmış olsa da henüz ikinci aşama yeni başlamış durumda. Şimdi alınan kararlar çerçevesinde spota dönen bu hisse pozisyonlarının ne kadar süreliğine taşınacağı, yani satış yasağının ne kadar süreceği merakla bekleniyor. Bu da aslında çözüm sürecinin ikinci ayağı olacak. Burada kritik olan konu spota taşıma işlemi için gerekli olan para kaynağının nasıl sağlandığı konusu. Krediyle karşılanmış olması halinde yaklaşık 4-5 hisse senedinde spotta taşınan bu pozisyonlar hala piyasa açısından risk unsuru olmaya devam edecek. Diğer yandan Takasbank bünyesindeki garanti fonunun devreye girip girmeyeceği henüz netleşmiş deği
Peki bu sorun hangi hisselerde yoğunlaşıyor?
Halkbank’ın geçen haftaki geri alım hamlesinden sonra özellikle özellikle 5 hisseden Vakıfbank, Şekerbank, TSKB ve İş GYO’da VİOP’tan taşınan pozisyonlarda sıkıntı devam etmişti. Bugün takas dökümlerinde görünen spota dönmüş pozisyonlarda da bu hisseler yine öne çıkıyor.
