Evrim KÜÇÜK
Bazıları 2.000 doların aşılmasının mümkün olduğunu söylüyor. ABD’de yıllık enflasyon beklentilerin altında kalarak yüzde 8.5 olması piyasalarda hareketlilik yarattı. Beklentiler enflasyonun yüzde 8.7 olacağı yönündeydi. Açıklanan veri sonrası altın fiyatlarında yükseliş yaşandı. Ons altın temmuz başından bu yana ilk kez 1.800 doların üzerine çıktı. Ancak altında bir ralli için analistlere göre aşılması gereken seviye 1.842 dolar.
Açıklanan veri sonrası analistler küresel bazda volatilite oldukça artacağını ve ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz kararlarının çok kritik olduğunu belirtti. CME FedWatch’a göre 21 Eylül toplantısında 50 baz puan faiz artırımı olasılığı yüzde 61.5 oldu. Bu oran hafta başında yüzde 32 seviyesindeydi. Kasım ayında ise faiz artışı 25 baz puan olarak fiyatlanmaya başladı.
Altının onsu Fed’in daha az agresif davranacağı beklentisiyle 1.807 doları test ederek, son 5 haftanın en yüksek seviyesine geldi. Credit Suisse analistleri, ralli için sarı metalin 1.792 doların üzerinde kalıcı olması gerektiğini ve 1.842 direncini aşması gerektiğini belirtiyorlar.
‘1.900 dolar göründü’ iddiası
Capital.com’da yer alan bir analize göre ons altın bir sonraki direncini 1828 dolar ve ardından 1875 dolar bölgelerinde yaşayacak. Analizde, bu dirençlerin kalıcı kırılmasıyla 1.900 dolar seviyesinin test edileceği kaydediliyor.
Jüpiter Altın ve Gümüş fonunun yöneticisi Ned Naylor-Leyland da, Fed’in mevcut şahin patikadan çıkması durumunda fiyatların 2.100 dolara gitmesinin mümkün olduğunu söylüyor.
Gram altın hem ons hem kur tarafından destekleniyor
Ons tarafında yaşanan hareketlilik gram altın için de beklentilerin yükselmesini neden oluyor. Ons altından destek alan gram altının, içeride dolar/TL kurundan da yukarı yönlü etkileneceği tahminleri yapılıyor. HSBC, Dolar/TL tahminini 2022 yılsonu için 17.5’ten 19.5’e, 2023 ikinci çeyrek sonu için de 18.2’den 21’e yükseltti. Analistler, yılın geri kalında bu gelişmelerin gram altının 1.200 TL civarına getireceğini söylüyor. Bu analistler fiyatların 1.450 TL’ye kadar gidebileceğini düşünüyor.
ARZ TARAFINDA İBRE ALTIN VE GÜMÜŞTEN YANA
Son yıllarda altın ve gümüş madenciliğinden kaynaklı arz düşme eğiliminde. Küresel ölçekte altın madencilik arzı 2016 – 2021 yılları arasında yüzde 7 oranında düşüş kaydederken aynı dönem içerisinde gümüş madencilik arzı yüzde 8,5 oranında düşüş gösterdi. Arzın azalması ons altın ve ons gümüş
■ 1965 -1980 yıllarında: Altın üretimi 2,4 seviyesindeki büyüme oranından 1980 yılında yüzde 1.1 seviyesinde bir büyüme oranına geriledi. Aynı dönemler arasında ons altın fiyatı nominal olarak 35 dolar seviyesinden 800 dolar seviyesine sıçradı.
■ 1981– 998 yıllarında: Altın üretimi bu dönem içerisinde ciddi bir sıçrama gerçekleştirdi. 1980’lerin başında arz dönem aralığında ons altın fiyatı düşüş gösterdi. 1980’lerin başında ons altın 800 dolar seviyesindeyken 1990’ların sonuna doğru keskin bir düşüş göstererek 280 dolar seviyesine geriledi.
■ 1998 -2009 yıllarında: Bu aralıkta toplam arz yüzde 21 seviyelerinden yüzde 1.5 seviyesine kadar daraldı.
■ 2009-2016 yıllarında: Bu dönemde toplam arz dönem sonuna doğru yüzde 1.8 seviyesine kadar yükseldi. Bu dönem aralığında 2011 yılında 2000 dolar seviyelerinde zirvesini gören ons altın bu dönemin sonuna doğru 1.300 dolar seviyesine kadar geriledi.
■ 2016 – 2020 yıllarında: Son dönemlerde toplam altın arzı yıl bazında fiyatlarına destek olarak gösteriliyor. 1960’ların ortalarında toplam arzda yüzde yıllık yüzde 1.1 oranından yükselmeye başlayarak 1990’ların sonlarına doğru arz yılbaşına yüzde 2 seviyesine çıktı. Aynı durum ons altında bir boğa koşusunu tetikledi. Dönem başında ons altın 280 dolar seviyesindeyken dönem sonuna doğru neredeyse ons başına 2000 dolar seviyesine kadar yükseldi. 2016yıllarında: altın madencilik çıktısı yeniden artışa geçti. Dönem başında yüzde 1.5 olan yüzde 1.5 seviyelerine gerilediğinden ons altının yeniden 2011 zirvesini geçtiğini görüyoruz. Yeni madenlerden cevher çıkarmaya başlayabilmek için gereken süre göz önüne alındığında artırılan yatırıma rağmen gümüş ve altın üretiminde uzun yıllar güçlü bir toparlanma görülmeyebilir.
