Hüseyin GÖKÇE
Uluslararası fiyatlardaki gelişmelere bağlı olarak, özellikle son bir haftada akaryakıta hemen her gün zam gelmesine tüketici tepkisi sürerken, ÖTV politikasında yaşanan değişiklikle birlikte bu kalemin bütçeye katkısının 69 milyar lira düzeyinde olması bekleniyor. Geçen yıl ise tersine bir durum yaşanmış ve bütçeye 75 milyar lira konulmasına rağmen tahsilat 31 milyar lirada kalmıştı.
Akaryakıtta geçen yılın son haftasında Eşel Mobil Sistemi sona erdirildi. Bu kararla, uluslararası petrol fiyatlarındaki veya döviz kurlarındaki artış nedeniyle akaryakıt fiyatlarında bir artış olması halinde, ÖTV tutarlarında bir değişiklik yapılmaması öngörüldü. Fiyatların inmesi halinde ise indirilen fiyat kadar ÖTV tutarında artış yapılması kararlaştırılmıştı. Aralık ayından 28 Şubat 2022’ye kadar yapılan indirimlerle; benzinde 2,5265 TL, motorinde 2,0559 TL, LPG’de 1,7780 TL’lik ÖTV sınırına ulaşılmış oldu. Eğer I sayılı listede yer alan ÖTV tutarları, Cumhurbaşkanı Kararı ile değiştirilmezse, artık akaryakıt fiyatlarındaki her artış veya azalış doğrudan pompa fiyatlarına yansıyacak.
Gelir İdaresi Başkanlığı Strateji Eski Başkanı ve Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, akaryakıt ÖTV’sindeki artışın bütçeye yıllık 69 milyar lira katkı yapmasını beklediğini bildirdi. Vergialgi. net internet sitesinde konuya ilişkin bir makale yayımlayan Nazmi Karyağdı, hafta başı benzine yapılan son zam ile 14 Mayıs 2018’de ÖTV için başlayan Eşel Mobil sisteminin fiili olarak da sona erdiğini aktardı.
Bugüne nasıl gelindi?
Sistemin gelişimine ilişkin bilgi veren Karyağdı, ÖTV’de yukarı yönlü marjın nasıl bittiğini şöyle özetledi: “Devlet, ÖTV’den feragat ederek 95 ve 98 oktan benzin, motorin, LPG, propan, ve bütanda perakende satış fiyatlarını değiştirmeyerek fiyat artışlarını halka yansıtmadı. Nihayetinde 19 Kasım 2021 itibariyle tüm akaryakıt ürünleri ÖTV’siz satılır hale geldi. Bu şekilde akaryakıt fiyatları içindeki verginin payı azalması sonucunda Türkiye, 95 oktan benzinde ve motorinde Avrupa’nın en düşük vergi alan ülkesi durumuna geldi. Keza motorin ve LPG’de de düşük vergili ülkeler grubuna girildi”, 25 Aralık’ta ise Eşel Mobil’in sona erdirildiğini hatırlatan Karyağdı, akaryakıt fiyatındaki artışın ÖTV’ye yansıtılmadığı, azalış halinde ise ÖTV’nin artırılacağı bir dönemin başladığını kaydetti. 28 Şubat 2022 gecesi yapılan indirim ile birlikte Eşel Mobil sisteminin tamamen son bulduğunu dile getiren Nazmi Karyağdı, “ÖTV’de gerçekleşen bu artışın 2022 bütçesine yaklaşık 69 milyar TL’ye yakın bir katkı sağlayacağını tahmin ediyorum” dedi.
