Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, Macaristan’a sağlanacak Birlik fonlarının 6,3 milyar avroluk kısmını askıya almaya ve ülkenin Kovid-19’un ekonomik sonuçlarına karşı hazırladığı toplam 5,8 milyar avroluk hibe almasını sağlayacak kurtarma planını onaylamaya karar verdi.
AB Konseyi, üye ülke temsilcilerinin AB bütçesini hukukun üstünlüğü koşuluna bağlayan mekanizma kapsamında Macaristan’a sağlanacak fonların durumu ile Macaristan’ın kurtarma planının değerlendirilmesi konularında kararlar aldıklarını açıkladı.
Açıklamada, “Konsey, hukukun üstünlüğü koşulu mekanizması kapsamında Macaristan’ın yalnızca sınırlı iyileştirici önlem alması nedeniyle 6,3 milyar avrosunu askıya almaya karar verdi.” ifadesi kullanıldı.
Üye ülkelerin Birlik bütçesinin korunmasına ilişkin kararı nitelikli çoğunlukla aldıklarına işaret edilen açıklamada, Macaristan’ın kamu alımları, soruşturma işlemleri ve yolsuzlukla mücadele gibi alanlarda sorunları olduğu kaydedildi.
Açıklamada, Macaristan’ın hukukun üstünlüğü konusundaki endişeleri gidermeye yönelik bir dizi iyileştirici önlemi kabul etmeyi taahhüt ettiği belirtilerek, üye ülkelerin Macaristan tarafından şimdiye kadar kabul edilen düzeltici tedbirlerin birlik bütçesine yönelik riskleri azaltmadığı görüşünde olduğu kaydedildi.
Koşulluluk yönetmeliğinin, Birlik bütçesinin ve Birliğin mali çıkarlarının korunmasını amaçlayan bir araç olduğu anımsatılan açıklamada, Macaristan’da hukukun üstünlüğü alanında tespit edilen ihlallerin ve bu ihlallerin Birlik bütçesine yönelik riskleri yeterince karşılamadığı ifade edildi.
Öte yandan, AB Komisyonu, hukukun üstünlüğü mekanizması kapsamında Macaristan’ın alabileceği uyum fonlarının yüzde 65’ini temsil eden 7,5 milyar avronun askıya alınmasını talep etmişti. Üye ülkeler son kararla fonların 6,3 milyar avroluk kısmını oluşturan yüzde 55’ini dondurmuş oldu.
Ayrıca, AB ülkeleri, Macaristan’ın Kovid-19 salgınının ekonomik sonuçları ile mücadele amacıyla kurulan AB kurtarma fonlarından 5,8 milyar avro hibe almasını sağlayacak planını onayladıklarını açıkladı.
Açıklamada, Macaristan’ın hukukun üstünlüğünü güçlendirmeye yönelik kurumsal reformlara ilişkin 27 kriteri yerine getirmesinin ardından söz konusu hibelerden faydalanabileceği kaydedildi.
AB ile Macaristan anlaşması
AB, uzun süredir Macaristan’ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü gibi temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriliyordu.
Ayrıca AB, Macaristan’ın kurtarma programına onay vermiyor ve hukukun üstünlüğü koşulu mekanizması kapsamında ülkeye sağlanacak AB fonlarını da aktarmıyordu.
Macaristan ise özellikle oybirliği gereken Ukrayna’ya gelecek yıl için 18 milyar avro mali yardım sağlanması ve küresel vergi anlaşması gibi konuları onaylamıyordu.
Son aşamada, Macaristan’ın gerekli adımlar atılıncaya kadar Birlik fonlarının bir kısmının dondurulması, kurtarma programı fonlarının da kesintiye uğramaması karşılığında Macaristan, Ukrayna’ya mali desteğe ve vergi anlaşmasına onay vermiş oldu.
