STANBUL / DÜNYA
Ekonomi Muhabirleri Derneği İzmir Şubesi ve Tarım Gazetecileri ve Yazarları Derneği üyeleriyle online sohbet toplantısında bir araya gelen Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, Türk zeytinyağının dökme ve varilli ihracatına getirilen yasağa en çok İspanyol, İtalyan, Yunan, Suriyeli ve Tunuslu zeytinyağı üreticilerini ve ihracatçılarının sevindiğini ifade etti. Yasakla birlikte İspanya’da dökme zeytinyağı fiyatlarının kısa sürede 100 euro arttığına dikkat çeken Er, Türk ihracatçılarının müşterilerine İspanyol, İtalyan, Yunan, Suriyeli, Tunuslu ihracatçıların zeytinyağı satar hale geleceğini, Türk üreticiler ve ihracatçılar olarak bu kararı doğru bulmadıklarını söyledi.
Tüketiciler için KDV’nin yüzde 1’e indirilmesi talep ediliyor
Pandemi sonrasında gıda fiyatlarının dünya genelinde artışa geçtiğinin altını çizen Davut Er, bitkisel yağ fiyatlarının yüzde 100’den fazla artarken, zeytinyağı fiyatlarındaki artışın yüzde 40’lar seviyesinde kaldığını bildirdi. Ramazan öncesi olmasına rağmen iç piyasada zeytinyağı satışlarında aşırı bir artış gözlemlemediklerini belirten Er, “Zeytinyağına tüketicinin daha kolay ulaşabilmesi için zeytinyağındaki KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmesi doğru olacaktır. Zeytinyağında 2,5-3 TL tüketici lehine rahatlama olacaktır.” dedi.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi verilerini paylaşan Er, şunları söyledi: “Türkiye’nin 2020/21 sezonunda 170 bin ton rekoltesi var. Geçen yıldan devreden stok, özel kararnameyle getirilen yağ, iç tüketim ve önümüzdeki yıla devretmesi beklenen yağ miktarını dikkate aldığımızda Türkiye’nin ihraç edilebilir 70 bin ton zeytinyağı olduğunu görüyoruz. Yasaklama gerektirecek bir durum yok. Biz önümüzdeki sezondan itibaren daha fazla üretim bekliyoruz. Seneye büyük bir rekolte olduğu takdirde bu yasak sonrasında eski pazarlarımıza girebilmek için ihraç fiyatlarımızda büyük düşüşler yapmak durumunda kalırız. Bu da en çok üreticimizin zarara uğramasına yol açar. 20 yıl önce dökme zeytinyağı ihracatı yasaklandığı zaman zeytinyağı fiyatı 90 centlere kadar düşmüştü. Benzer bir durumun ortaya çıkmasına izin verilmemeli.”
İhracatın devamı için formüller aranıyor
Yasak kararı sonrasında Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ve Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle görüşmeler yaptıkları bilgisini veren Davut Er, “Önümüzdeki hafta da görüşmelerimiz devam edecek. Nisan ayında ihracatçılarımızın mevcut kontratlarını yerine getirmeleri için formül geliştirileceğine inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Verimliliğin artırılmasına odaklanılmalı”
Türkiye’nin zeytin ağacı varlığını 180 milyona çıkarmasına karşın üretimde henüz beklediği artışı yakalayamadığına işaret eden Davut Er, “Tarım ve Orman Bakanlığımızın odaklanması gereken konu verimlilik olmalı. İhracatı önleyerek değil, hangi yöntemlerle üretimi arttırırız olmalı. Tarım ve Orman Bakanlığımızca zeytine prim verildi teşekkür ederiz, ağaç varlığı desteklendi ona da minnettarız. Üretimi arttırdığımız takdirde daha güçlü bir oyuncu oluruz. Türkiye’de zeytinliklerin yüzde 15’i sulanabiliyor. Damlama sulamayı geliştirmeliyiz, üreticiye ilaçlama, budama, gübre destekleri arttırılmalı. Ama bu noktada ihracatın yasaklanması sektörü olumsuz etkiler ihracatın ve ihracatçının şevki, azmi, güveni, prestiji sarsılmamalı.” diye konuştu.
140 ülkeye ihracat yapılıyor
Türk zeytinyağı sektörünün geçtiğimiz yıllarda 140 ülkeye 410 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiği yıllar olduğu bilgisini paylaşan Davut Er, yeni dikilen zeytin ağaçların verime gelmesiyle birlikte sektörün 1,5 milyar dolar ihracat yapabilecek potansiyele sahip olduğunu bildirdi.