Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, Türkiye’nin ocak-eylül döneminde gerçekleştirdiği soya fasulyesi ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 263 artarak 15,7 milyon dolara yükseldi.
Söz konusu dönemde Türkiye’nin hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatı ise yıllık bazda yüzde 8,4 artarak 5,2 milyar dolara ulaştı. Bu kapsamda soya fasulyesi ihracatı geçen yılın ocak-eylül döneminde 4,3 milyon dolar seviyesindeyken bu yılın aynı döneminde yaklaşık 2,5 kat artışla 15,7 milyon doları buldu. Türkiye’den 9 ayda 35 bin 31 ton soya fasulyesi ihraç edilirken bu miktar geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 290 yükseliş olarak kayıtlara geçti.
İhtiyacının büyük bir kısmı ithalat yoluyla karşılanıyor
Yılın ilk dokuz ayına ait soya fasulyesi ihracat rakamlarını değerlendiren Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Başkanı Mahsum Altunkaya, ürünün Türkiye’de üretilmesinin yanı sıra ihtiyacının büyük bir kısmının ithalat yoluyla karşılandığına dikkat çekti.
Bunun önemli bir bölümünün ise yemlik ve endüstriyel amaçlı kullanıldığını söyleyen Altunkaya, “Dünyada soya yağının en fazla tüketilen yağ olması, soya fasulyesi küspesinin protein bakımından zenginliği ve yem olarak zengin bir kaynak niteliğini taşıması, tarlada ikincil ürün olarak yetiştirilebilmesi gibi özellikleri ve bundan elde edilen ürünlerin gıda ürünlerimizde de sıklıkla kullanılmaya başlanması sebepleriyle ülkemizde soya fasulyesinin üretimine ve ticaretine ilginin arttığı gözlenmektedir.” dedi.
Bu durumun ithalat ve ihracat rakamlarına da yansıdığını ifade eden Altunkaya, “9 aylık dönemde yaşanan yüksek ihracat artışında soya fasulyesi üretimine ve ticaretine yoğunlaşan ilgi ve pandeminin etkili olduğunu söylemek mümkün.” diye konuştu.
Altunkaya, Türkiye’nin pandeminin ortaya çıktığı süreçte ticaretin sağlıklı bir şekilde sürmesi ve zorlu şartlara uyum sağlamadaki başarının, özellikle Türk hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamullerine olan talebi ciddi şekilde artırdığını vurguladı.
“Soya fasulyesi ihracatında ABD ilk sırada”
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, dünyadaki en büyük soya üreticilerinden ABD’ye geçen yılın 8 aylık döneminde yaklaşık 1,4 milyon dolarlık ihracat yapıldığını, bu yılın aynı döneminde rakamın 10 milyon doların üzerine çıktığını aktaran Altunkaya, şu bilgileri verdi: “Bu artış büyük oranda mart ayındaki 4 milyon doları aşkın ve mayıstaki 3,8 milyon dolar civarındaki ihracattan kaynaklanıyor. Soya fasulyesi ihracatında ABD ilk sırada yer alırken, KKTC ve Suriye’ye de belli miktarda ihracat yapılıyor. Geçen yıl soya fasulyesi satılmayan Ukrayna’ya bu yıl 2 milyon dolar civarında ürün ihracatı gerçekleştirildi.”
Soya fasulyesi üretiminin uzun zamandır desteklendiğini ve üretimin artış trendinde olduğunu vurgulayan Altunkaya, “Halihazırda ABD gibi önemli bir üreticiye bile ihracatını artırmayı başaran ülkemizin, üretim alanlarının önümüzdeki dönemde genişlemesiyle beraber tüm dünyaya bu ürünü pazarlayabileceğine inanıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
“Hububat sektörü ihracatında yıl sonu hedefi 7,5 milyar dolar”
Altunkaya, Türkiye’de soya üretiminin büyük kısmının Çukurova ve çevresinde gerçekleştirildiğini belirterek, şunları kaydetti: “Bu bölge, sahip olduğu mükemmel iklim ve toprak koşullarıyla yüksek verim ve kalitede soya fasulyesinin üretimine olanak sağlamaktadır. Yani ticari risklerin had safhada olduğu salgın sürecinde yabancı tüccarların verimli ve kaliteli ürününün yanı sıra güvenli bir ticari konum olarak Türkiye’yi seçmesi oldukça doğaldır.”
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün yıl sonu ihracat hedeflerine de değinen Altunkaya, “Sektör ihracatındaki bu ivmenin yıl sonuna kadar devam edeceğini, ihracatımızın 2020 yılı sonunda 7,5 milyar doları aşmasını bekliyoruz.” dedi.