Selenay YAĞCI
İSTANBUL- Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) ‘Türkiye e-Ticaret Pazar Büyüklüğü’ raporuna göre, sektör 2019’da yüzde 39 büyüme ile 83.1 milyar liralık hacme ulaştı. Sektör büyüklüğü ise dolar bazında yüzde 18 genişleyerek 14.6 milyar dolar oldu. TÜBİSAD’ın bu yıl online olarak açıkladığı raporla birlikte Inveon CEO’su Yomi Kastro’nun moderatörlüğünde online panel düzenlendi. E-ticaretin bu yıl da büyüyeceği öngörülürken, salgın sonrası Türkiye’nin üretim gücü ile e-ihracatta öne çıkabileceğiifade edildi.
TÜBİSAD Başkanı Kübra Erman Karaca, internette başlayıp mağazada biten alışverişlerin bu dönemde internette bittiğini kaydetti. Karaca, “Bu yıl daha iyi büyüme açıklamayı ümit ediyoruz. Birçok firmanın fiziksel mağazalarını kapatarak online hizmet vermesinin olumlu etkisi olacak” dedi.
Salgın öncesi büyüme beklentisi %50’ydi
TÜBİSAD e-ticaret Komisyonu Başkanı Burak Ertaş da pazaryerlerinin daha yoğun şekilde kullanılmasının istihdam sağlayan KOBİ’ler için fırsat doğurduğunu kaydetti. Salgın öncesinde 2020 için yüzde 50 büyüme beklentileri olduğunu söyleyen Ertaş, “Online’da yapılan işlemler ciddi oranda arttı. Bir tarafta da durma var. Tatil ve seyahat verileri normalleşmeye bağlı olacak. 2020’de artış ne kadar olur bilemiyoruz” diye konuştu.
Son 10 yılda 20 kat büyüyen sektörün hala istenilen seviyede olmadığını kaydeden GittiGidiyor CEO’su ve TOBB e-ticaret Meclisi Başkanı Öget Kantarcı ise salgın sürecinde yeni satıcıların geçen yıla göre yüzde 40 arttığını belirtti. Sınır ötesi ticaretin her yıl yüzde 25-30 büyüdüğünü anlatan Kantarcı, salgın sonrası Türk markalarının yurtdışına açılmasının hızlanacağını ifade ederek, “Talep hızla artıyor. E-ihracat ülke ekonomisini canlandıracak en önemli araçlardan bir olacak” dedi.
Salgın sonrasında talebin değil üretimin yavaşlamasının beklendiğini söyleyen Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Emre Ekmekçi, “Türkiye üretimi olan bir ülke olarak e-ihracatta öne çıkabilir. Sars zamanında Çin, hız ve teslimatı doğru orantılı götürmeyi büyümenin esas taşlarından biri olarak gördü. Çinli devler ortaya çıktı. Türkiye’nin günlük lojistik kapasitesi 2.4 milyon adet. Bir günde 4 milyona çıkmaz. Bu dönemde yeni teslimat yöntemleri olacak. Artık online’da ‘bu satılmaz’ denen bir dünya kesinlikle yok” ifadelerini kullandı.
Anne-babalar sepeti büyüttü
‘Anne-baba’ dedikleri 40-60 yaş arasında yeni müşterileri olduğunu anlatan Getir CEO’su Nazmi Salur da, “Salgın sonrası yeni müşterimizi kaybetmemeye çalışacağız. 1500 kişi daha istihdam edeceğiz. Yeni bayilikler vereceğiz. Fabrikalar kapanırken 200 araç, 300 motosiklet aldık. Önümüzdeki 3-4 yıl hızlı büyüme olacak. Bakkaliyeinin payı yüzde 1’ler civarında. Bunun birkaç yılda rahatlıkla iki basamaklı rakamlara çıkacağına inanıyorum” diye konuştu.
ONLINE PERAKENDENIN PAYI 6.2’YE ÇIKTI
TÜBİSAD raporundaki ilk 10 e-ticaret şirketinin toplam cirodaki payı yüzde 55’e yükseldi. İlk kez mobil ticaret verilerinin eklendiği raporda e-ticaret cirosu içindeki mobilin payı %59’a çıktı. Mobilin payının her yıl % 5 ila 10 artması bekleniyor. Ayrıca çalışmanın ilk yıllarında özel alışveriş ve çok kategorili iş modellerine sahip firmaların birçoğu yıllar içinde pazar yerlerine dönüştü. Sektörün, son 5 yılda ortalama yıllık büyüme hızı da %35 oldu. Son 5 yılda toplam nüfusta online alışveriş yapanların oranı %20 ’den %70’lere çıktı. 2018’de Türkiye’de % 5.3 olan online perakendenin toplam perakende içindeki payı 2019’da %6.2’ye yükseldi. Bu payın gelişmekte olan ülkelerde ortalaması yüzde 6.7 iken gelişmiş ülkeler de ise yüzde 12.3.
EN FAZLA BÜYÜYEN ‘SADECE ONLINE’
Online perakende kategorisinde, sadece online perakende (30.8 milyar TL) % 48 ile en fazla büyüyen oldu. Burada yüzde 50’lik büyüme ile pazaryerlerinin etkisi büyük olurken pazaryerlerinin hacmi 29.3 milyar TL’ye ulaştı. Çok kanallı online perakende kategorisinde ise en yüksek büyüme oranı yüzde 40 ile giyim ve ayakkabıda görüldü, pazar büyüklüğü böylece 3.5 milyar TL’ye ulaştı. Evdekorasyon (1.7 milyar TL) ve eğlence-kültür (0,7 milyar TL) yüzde 33’lük büyümelerle giyim ve ayakkabıyı takip etti. Elektronik ise % 18’lik büyüme ile 4 milyar TL oldu.
