AYSEL YÜCEL
Türk limanları konteyner taşımacılığında atağa geçti. 2018’in ilk çeyreğinde limanlardaki elleçlenen yük miktarı yüzde 18 artış gösterdi.
DÜNYA’ya konuşan Türklim Başkanı İbrahim Dölen, ilk çeyrekte Türk limanlarının konteyner taşımacılığında yüzde 18 oranıyla globalden 6 kat fazla büyüdüğünü açıkladı. Dölen, globalde ilk çeyrek büyümesinin yaklaşık yüzde 3 olduğunu söyledi. Öte yandan transit taşımalarda ise büyüme ilk çeyrekte yüzde 30’a ulaştı.
Yabancı ilgisi artıyor
Türk limancılık sektörü 2017’de yüzde 14.8 artışla 10 milyon TEU’yu aşarak rekor kırmıştı. 2018 yılında ise ilk çeyrekte 2.4 milyon TEU aşıldı. Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (Türklim) Başkanı İbrahim Dölen, “Türk limanları konteyner taşımacılığında büyümesini sürdürüyor. İlk çeyrekte yüzde 18 büyüme sağladık. Globalden 6 kattan fazla büyüdük. Henüz globalde ilk çeyrek rakamları açıklanmadı ancak konteyner taşımacılığındaki büyümenin yüzde 2.5 ila yüzde 3 arasında olacağı öngörülüyor. Türk konteyner taşımacılığındaki bu gelişmeler yabancı yatırımcının da ilgisini artırıyor. Yeni oyuncular pazara giriyor” dedi. Bu büyümede ihracattaki artışın yanı sıra geçen yıl yaşanan ‘konteyner krizi’nin çözülmesi de etkili oldu. Uluslararası taşımacıların maliyet gerekçeleriyle hat sayılarını azaltması ve navlundaki yükseliş sonrası ortaya çıkan kriz için Avrupalı firmalar rekabet kurumlarına başvuru yapmıştı. İhracatı olumsuz etkileyen konuda Ekonomi Bakanlığı ve TİM de devreye girerek çözüm aramıştı.
Dölen, 2017’nin başında konteyner taşımacılığında büyüme tahminlerini yüzde 18 olarak belirlediklerini ancak son ekonomik gelişmelerin bu rakamları değiştirebileceğini söyledi. Seçim ve kur artışı sonrası mayıs ayında limanlardaki yük hareketinin hız kestiğini dile getiren Dölen, “Yıl sonu rakamlarını seçim sonrası ekonomideki gelişmeler belirleyecek” diye konuştu.
Transit taşımalar ilk çeyrekte yüzde 30 arttı
Konteyner taşımacılığında Türkiye’nin ilk çeyrek transit iş hacmi ise yüzde 30 artış gösterdi. Dölen atılacak bazı adımlarla bu büyümenin daha da hızlanacağını ifade etti. Dölen, dünyadaki örneklerinden farklı olarak Türkiye’deki limanlarda transit yüklerin bulunduğu bir konteynerin X-ray’den geçirilebildiğini, içindeki malın beyan edilenle aynı olup olmadığının kontrol edildiğini belirterek, “Yabancı armatör bu prosedürü anlamakta güçlük çekiyor. Türkiye’deki bu bürokrasi armatöre ek maliyet getirdiği gibi, zaman kaybı da yaşatıyor. Bu da yüklerin komşu ülkelere kaymasına neden olabiliyor. Türklim olarak bu konuda ilgili bakanlıklarla görüşme halindeyiz. Sektörde iş kaybına neden bu durumun çözülmesi gerekiyor” dedi.
“Konsolidasyona ihtiyaç var”
Türk limancılığının özel sektöre açılmasıyla sektörde kapasite sorununun aşıldığına dikkat çeken Dölen, “Deniz taşımacılığının dış ticaretimizdeki payı yüze 89. Türkiye’nin limanlardaki kapasite yetersizliği nedeniyle ihracat ve ithalatta sıkıntılar yaşanabiliyordu. Sektörün özel sektöre açılması ve özellikle son altı yılda yapılan yatırımlar sayesinde limanlarda kapasite sorunu ydk. Hatta yüzde 48 kapasite fazlası var” dedi. Dölen, sektörde konsolidasyona ihtiyaç olduğunu vurgulayarak, “Dünyaya baktığımızda aynı liman bölgesi içinde terminal operatörlerinin olduğu bir sistem görüyoruz. Bizde ise aynı bölgede farklı şirketlerin aynı yük grubunda liman yatırımı var. Bu limanlar birleşme yoluna giderse verimlilik artacak, büyüme hızlanacaktır. Bu konuda devletin finansal desteği de önemli. Aksi halde ‘küçük olsun, benim olsun’ mantığını yıkmak kolay olmayacak” diye konuştu.
