Uluslararası Enerji Ajansı raporuna göre 2030 yılı sonuna kadar dünyadaki elektrikli otomobil sayısı 10 kat artacak. 2030 yılına gelindiğinde dünyada satılan araçların yüzde 60’ından fazlası elektrikli olacak.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporuna göre yenilenebilir enerji kaynaklarının oranı hızla artacak. Rapor; elektrikli araçların sayısının ve yaygınlığının da 2030 yılı sonuna kadar büyük bir artış göstereceğine işaret ediyor.
Buna göre 2030 yılı sonuna kadar dünyadaki elektrikli otomobil sayısı 10 kat artacak. 2030 yılına gelindiğinde dünyada satılan araçların yüzde 60’ından fazlası elektrikli olacak. Türkiye’de elektrikli otomobil satışları da 2023’te büyük bir ivme kazandı.
IEA’nın Dünya Enerji Görünümü (WEO) raporu dünyada enerji sektörüne yönelik analiz ve projeksiyonlar için en yetkili kaynak olarak görülüyor. 2023 yılı raporunda elektrikli araçların kısa sürede ne kadar yaygınlaşacağını gösteren analiz ve tahminler yer alıyor.
IEA verilerine göre elektrikli araç sayısı son yıllarda hızla arttı. Elektrikli otomobil satışları 2022 yılında 10 milyonu aşarak 10,3 milyona ulaştı. 2021 yılında dünyada 6,5 milyon otomobil satılmıştı.
IEA’nın analizlerine göre 2023 yılında satılan elektrikli otomobil sayısı 13,9 milyona ulaşacak. 2020 yılındaki satış sayısı 3 milyonda kalmıştı. Böyle yıllık satış sayısı son üç yılda yüzde 363 oldu. 2024 yılında bu ivmenin yükselerek devam etmesi bekleniyor.
Source: IEA • (*2023, tahmini veri)
Elektrikli otomobillerin yarıdan fazlası Çin’de satıldı
Elektrikli araç satışında Çin’in çok büyük bir üstünlüğü bulunuyor. 2022’de 10,3 milyon otomobilin 6 milyonu (yüzde 58) Çin’de satıldı. 2023’te de Çin’in yüzde 58 oranını koruyarak 8 milyona ulaşması bekleniyor.
Dört elektrikli otomobilden biri Avrupa’da satıldı
Avrupa ülkelerinde de elektrikli otomobillerin oranı artıyor. 2023 yılında dünyada satılan dört elektrikli otomobilden birisi (yüzde 24,5) Avrupa ülkelerinde satıldı.
Çin, Avrupa ve ABD dışında kalan ülkelerdeki elektrikli otomobil satışının payı sadece yüzde 6,5.
2022’de AB’de satılan otomobillerin yüzde 12’si bataryalı elektrikli idi
Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) verilerine göre 2022 yılında AB’de satılan otomobillerin yüzde 12,1’i bataryalı elektrikli idi.
İskandinav ülkelerinde elektrikli otomobillerin payı rekor derecede yüksek. Özellikle Norveç’in durumu çarpıcı. 2022’de Norveç’te satılan 100 otomobilden 79’u bataryalı elektrikli idi. Artık neredeyse ülkede elektriksiz otomobil satılmayacak.
İsveç ve İzlanda’da da bu oran yüzde 30’un üzerinde.
Kaynak: ACEA ve TÜİK
Almanya’da ise bataryalı elektrikli otomobillerin payı 2022’de yüzde 18 olurken Fransa’da yüzde 13’te kaldı.
Avrupa’da bataryalı elektrikli otomobil satış payının en düşük olduğu ülke ise Türkiye.
TÜİK’e göre 2022 yılında Türkiye’de trafiğe kaydı yapılan otomobiller içinde elektrikli araçların payı yüzde 1,4 oldu.
Türkiye’de trafikteki toplam elektrikli otomobil sayısı ise Kasım 2023 itibarıyla 69 bin 914. 2022 sonunda bu sayı 14 bin 552 idi. TOGG başta olmak üzere diğer firmaların arz kapasitelerinin yükselmesiyle 2023 yılında elektrikli otomobil satışı büyük bir rekor kırdı.
Kaynak: TÜİK • (2023, Kasım itibarıyla)
Türkiye’de trafiğe kaydı yapılan otomobiller içinde elektrikli araçların payı Ocak-Kasım 2023 döneminde yüzde 6,5 oldu.
2030 yılına kadar neler olacak?
Hükümetlerin mevcut politikalarına dayanarak hazırlanan Dünya Enerji Görünümü raporuna göre, temiz enerji teknolojilerine destek artacak. Küresel kömür, petrol ve gaz talebi 2030’dan önce zirveye ulaşacak. İlk kez bir WEO raporundaki mevcut politikalara dayalı olan bir senaryoda fosil yakıt talebinin zirve yapacağı öngörülüyor.
Küresel enerji tedarikinde on yıllardır yüzde 80 seviyesinde kalan fosil yakıtların payı 2030 itibarıyla yüzde 73’e inecek.
Temiz enerjide olağanüstü büyüme
Temiz enerji teknolojileri, 2030 itibarıyla dünya enerji sisteminde bugüne göre çok daha büyük bir rol oynayacak. Yollardaki elektrikli araçların sayısı 10 kat artarken, yenilenebilir enerjinin küresel elektrik üretimindeki payı bugünkü yüzde 30 seviyesinden yüzde 50’ye yaklaşacak.
Yeni deniz üstü rüzgar enerjisi projelerine yeni kömür ve gaz santrallerinin üç katı yatırım yapılacak.
IEA raporuna göre, yenilenebilir enerji kaynakları 2030’a kadar oluşacak yeni elektrik üretim kapasitesinin yüzde 80’ini sağlayacak. Güneş enerjisi, tek başına bu büyümenin yarısını oluşturacak.
2023’te dünyada satılan her 5 araçtan biri elektrikli olacak
IEA’nin Küresel Elektrikli Araç Görünümü raporuna göre 2022’de elektrikli araçların toplam araç satışları içindeki payı yüzde 14’e ulaştı. Bu oran 2020’de yüzde 4; 2021’de ise yüzde 9 idi.
Elektrikli araç satış sayısının bu yıl dünya genelinde 14 milyon sınırına dayanması ve böylece satılan her 5 araçtan birinin elektrikli olması bekleniyor.
2030’da satılan 10 otomobilden 6’sı elektrikli olacak
IEA raporuna göre 2030 yılında dünyada satılan otomobiller içinde elektrikli otomobillerin payı yüzde 60’ı aşacak. 2030’da dünyadaki elektrikli otomobil stoku 350 milyon civarında olacak.
(Yukarıdaki yazı euronews sitesinden alınmıştır.)
ZAFER ÖZCİVAN
