Saadet sözcüğüyle eş anlamlı olan mutluluk, memnun, keyifli, hoşnut olmak duygularının geneline verilen isimdir. Mutlu olduğumuzda gülümseriz. Gülerken seratonin ve dopomin hormonları salgılanır. Bu da kişinin çok daha enerjik hissetmesini ve olaylara daha pozitif yaklaşmasını sağlar.
Yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere mutluluk, geniş anlamlı bir sözcüktür. Hepimizin mutluluk kaynağı değişken ve geniş bir yelpaze içerir. İnsan yaşamı boyunca mutlu olmak sorunsuz bir hayat geçirmek için mücadele eder ve mutluluğa ulaşmaya çalışır. Örneğin;
*Bir çocuk için luna parka girmek, arkadaşlarıyla yaş günü partisine katılmak mutluluktur.
*Bir öğrenci için derslerinden iyi not almak mutluluktur.
*Bir futbolcu için gol atmak mutluluktur.
*Bir doktor için hastasını en iyi şekilde tedavi etmek mutluluktur.
*Bir işletmeci için Pazar payını yükseltmek, çalışanına en yüksek maaş ödemek mutluluktur.
*Okey oynayan kişi için yenilmemek bir mutluluktur.
*Bir ev hanımı için yaptığı yemeklerin beğenilmesi mutluluktur.
*Bir sanatçı için alkışı bol almak mutluluktur.
Yukarıdaki örnekler kişisel mutluluğu içermektedir ve çoğaltılabilir. Ancak ülke mutluluğu, toplumun mümkün olan en yüksek üyelerinin mutluluğu nedir, nasıl sağlanacaktır?
Ülke mutluluğu vatandaşların gelir düzeyinin yüksek olması, millî gelire katkıda bulunmaları, yaşam için gerekli olan ihtiyaçlarının sağlanması, sosyal yaşamının en uygun seviyeye getirilmesi, çocukların en iyi eğitimi almalarının sağlanması, gelecek endişesi taşımaması gibi ekonomik gelişmelerin sağlanması ile mümkündür. Yani ülkelerin mutluluk düzeyi ekonomik koşulların uygun olması ile doğru orantılıdır.
Ülkemizde mutluluk düzeyi maalesef düşük seviyededir. Özellikle geçtiğimiz günlerde yaşadığımız ve yüzyılın en büyük felaketi olarak tarihe geçen deprem nedeniyle mutluluk seviyemiz hepimiz için gerilemiştir. Çünkü kaybettiğimiz canların acısını yaşarken hepimizi deprem korkusu sarmış ve yarınlar için endişe duymaya başladık. Diğer taraftan yaşadığımız ekonomik sorunlar hepimizi olumsuz şekilde etkilemiştir. Bunun detaylarını yazmıyorum çünkü hepimiz yaşamaktayız.
Euronews sitesinden aldığım bilgilere göre, dünyanın en mutlu ülkeleri sıralamasında Finlandiya son 6 yılda olduğu gibi 2023’te de zirvede yer alırken, listenin ilk 3 sıralamasını İskandinav ülkeleri oluşturdu.
Toplamda 137 ülkenin değerlendirildiği listede Afganistan son sırada yer alırken, Türkiye ilk 100’e giremedi. 2022 raporunda 112. sırada bulunan Türkiye, 6 basamak yükselerek 106. sıraya yer aldı.
World Happiness Report raporunda liste değerlendirilirken ülkelerin kişi başına düşen gelir, özgürlük, sağlık ve sosyal yardım imkanları, yolsuzluk karnesi, eğitim ve alım gücü gibi kriterleri baz alınıyor.
Listede Finlandiya 10 üzerinden 7.8 puan alarak zirvede yer alırken, Danimarka 2’inci (7.6), İzlanda 3’üncü (7.5), İsrail 4’üncü (7.4), Hollanda 5’inci (7.43) sırada yer aldı.
Raporda ilk 10’a çoğunlukla İskandinav ve Kuzey Avrupa ülkeleri girerken İsrail’in 4’üncü sıraya yükselmesi dikkat çekti.
Dünyanın en büyük ekonomilerinden Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 15’inci, Almanya 16’ıncı, Japonya 47’inci, Çin 64’üncü İngiltere ise 19’uncu sırada yer aldı.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist
