Salgın sonrasında ilaç endüstrisinde üretim ve lojistik dahil birçok sorun yaşanıyor. Bu sorunun tüm dünyada etkili olduğunu belirten uzmanlar, ilaçta üretim sıkıntısının önümüzdeki dönemde de devam edeceğini belirtiyor. Bu ortamda teknolojinin de gelişmesiyle tüm dünyada sahte ilaç riski arttı. Son olarak Türkiye’de de nadir hastalıklarla ilgili bir ilaç grubunda yaşanılan ‘sahte ilaç’ vakası, piyasada endişe yarattı. Söz konusu durumun Türkiye’deki ilaç denetim sisteminin dışında yaşandığına dikkat çeken sektör yetkilileri, “Türkiye’de 2010’da başlatılan karekod sistemi, sahte ilaç riskini ortadan kaldırıyor” dediler.

İLACI ECZANEDEN ALIN

İlaç, Eczacılık, Sağlık Bilim ve Teknolojileri Vakfı (İVEK), vatandaşları ilacı sadece eczanelerden almaları konusunda uyardı. İVEK İlaç Endüstrisi ve Teknolojileri Komisyon Başkanı Barış Özyurtlu, “Sahte ilaç her zaman olabiliyor. Laleli’de, Fatih’te sahte ilaç satan yerleri özellikle koronavirüs zamanı gördük. Aynı şekilde internetten ilaç alımında da sahtecilikle karşılaşma riski mevcut. Çünkü buralarda denetim yok. Çok dikkatli olmak gerekiyor” diye konuştu. Özyurtlu, Türkiye’nin ilaçta karekod sistemine dünyada ilk geçen ülke olduğuna da dikkat çekerek, şu bilgileri verdi: “Bugün birçok ülke Türkiye’den bu yazılımı talep ediyor. Karekod sistemi ihraç ediliyor. Her ilacın dünyada bir numarası var. Karekod ile bu takip ediliyor. Ancak mesele her ülkede bu sistem yok. Bu ülkelerden giren ilaçlar da sistemin açığı haline geliyor. Bu nedenle ilacı sadece eczanelerden almak çok önemli. Çünkü her aşaması karekod ile takip ediliyor. Vatandaş bu karekodlarla güvende hissedebilir.”

Barış Özyurtlu

MERDİVEN ALTI ÜRETİM

Türk Eczacılar Birliği (TEB) Eski Başkanı Erdoğan Çolak da sahte ilaç konusunun çok uzun zamandır tüm dünyada yaşandığına dikkat çekti. “Teknoloji geliştikçe sahte ilaç riski de artıyor. Merdiven altı üretim yapanlar olduğunu duyuyoruz ancak eczanelere bu ürünlerin girmesi mümkün değil” diyen Çolak, internetten alınan ilaçların yüzde 80’inin etken maddesinde eksikler olduğunu ifade etti. Özellikle gıda takviyesi adıyla satılan ürünlerde, internetten alımlarda sorunlar yaşandığını anlatan Çolak, “Bu ürünler takviye edici değil. Çoğunda ilaç etken maddesi var ve yanlış oranlarda kullanılıyor. Bu ürünlerin ruhsatı Tarım Bakanlığı tarafından veriliyor. Hatta ruhsatsız piyasaya çıkanlar var” dedi. İlaç depolarıyla ilgili de büyük bir problem yaşanmadığını aktaran Çolak, güvenilir, eski depoların sağlık sisteminde sahtecilik yapmalarının mümkün olmadığını, ancak sık açılıp-kapanan depolara dikkat etmek gerektiğini vurguladı.

Erdoğan Çolak

BAKANLIK ÖNLEM ALIYOR

Türkiye’nin ilaçta karekod sisteminde son derece başarılı bir süreç yönettiğini belirten Abdi İbrahim İlaç Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Barut, henüz bu sistemde yer almayan nadir hastalıklar grubu için de çalışma söz konusu olduğunu söyledi. 

Nadir hastalıklarla ilgili ilaçların da karekod sistemine dahil edilmesi için Sağlık Bakanlığı’nda bir hazırlık yapıldığını aktaran Barut, “Son dönemde ilaç etken maddelerinin yanı sıra ambalaj başta olmak üzere birçok konuda tüm dünyada problem yaşanıyor. Piyasada ilaç bulunamaması daha çok ithal ilaçlarla ilgili bir durum. Biz yerli üreticiler olarak üretimimizi devam ettiriyoruz. Sahte ilaç konusu da yerli ilaçlarda mümkün değil. Çünkü tamamı karekod sistemine dahil” diye konuştu.