Geçtiğimiz günlerde önce ithal kömür ardından yerli kömür kaynaklı elektrik üreticileri ile bir araya gelen Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yetkilileri, 6 aylık uygulama dönemi boyunca, elektrikte arz güvenliğini sağlamak ve tüketicileri yüksek maliyet artışlarından koruyabilmek adına devreye alınan fiyat mekanizmasından (AUF) taviz verilmeyeceğini paylaştı. AUF’un öncelikli hedefinin tüketiciyi korumak, bunu sağlarken üreticilerin de faaliyetlerini sürdürebilmelerini sağlamak olduğunu hatırlatan EPDK yetkilileri geçen 6 aylık ilk uygulama dönemini de mercek altına aldıklarını, adil piyasa yapısını bozucu, tüketiciyi mağdur edecek bir faaliyet tespit edilmesi halinde gerekli adımların atılacağını ifade ettiler.
ARZ GÜVENLİĞİ
AUF ile hiçbir santralin kapatılmadığını ve enerji arz güvenliğinde herhangi bir sıkıntı yaşanmadığını söyleyen yetkililer, tüketicilerin uluslararası piyasalardaki olağanüstü maliyet artışlarından kaynaklanan fiyat hareketlerinden korunmuş olduğunu dile getirdiler. EPDK kararı ile ekim ayı için azami uzlaştırma fiyatları; (MWh başına) doğalgaz santralleri için 4 bin 500 lira, ithal kömürü santralleri için 2 bin 750 lira, yerli kömür santralleri için 2 bin 50 lira, yenilenebilir kaynaklar için bin 540 lira olarak belirlenmişti. Toplantılarda, yerli kömür sektörü temsilcilerinin ise başlangıç aşamasında ödenen özelleştirme bedellerinin finansmanına atıf yaparak, normal işletme koşullarının yanında finansmana ulaşım ve yeni maliyetlerle karşılaşıldığını söyledikleri, rödevans ve taşıma maliyetlerinde yaşanan sıkıntıları EPDK yetkililerine anlattıkları öğrenildi.
AVRUPA’DA UYGULANIYOR
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından yükselen enerji hammadde fiyatları özellikle Avrupa’da küresel enerji krizi olarak değerlendiriliyor. Avrupa ülkelerinin tedbir amaçlı olarak devreye aldığı azami uzlaştırma fiyat mekanizması, EPDK tarafından devreye alındığında, yaşanan küresel gelişmeler sebebi ile doğalgaz ve kömür gibi ithal enerji hammaddelerindeki maliyet artışının arz güvenliğini sekteye uğratmamasının hedeflendiğini duyurulmuştu.
AUF SİSTEMİ NEDİR
* AUF, Destekleme Bedeli uygulaması devam ettiği sürece, enerji (yakıt) kaynağına göre serbest elektrik piyasasında bir santralın en fazla ne kadar gelir elde edeceğini belirliyor. Sistem, yüksek maliyetli kaynaklardan elektrik üreten santrallerin maliyet açığının bir kısmını, düşük maliyetli enerji üreten santrallerden karşılamayı öngörüyor. Serbest piyasada oluşan bedeller ile azami uzlaştırma fiyatları arasındaki fark ‘destekleme bedeli’ olarak kaynak bazlı destekleme havuzunda toplanıyor. Bu havuzda oluşan gelir düzenlemeye tabi bütün tüketicilerin elektrik tüketimleri için kullanılarak, tüketicilerin piyasada oluşan artışlardan korunması sağlanıyor.
