Sürekli artan fiyatlar, vergi yükü, çip ve tedarik problemlerinin 2022 yılında da devam etmesi sıfır otomobil satışlarını küçültürken, ikinci el otomobil satışlarını büyütmeye devam etti. Yılın 11 ayında devri yapılan yani satışı yapılan alınan ikinci el otomobil sayısı, sıfır otomobillerin 10 katını geride bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) paylaştığı son verilere göre, ocak-kasım döneminde devri yapılan otomobil sayısı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artarak 5 milyon 631 bin 181 adet olarak gerçekleşti. Aynı dönemde satılan sıfırı kilometre otomobil sayısı ise yüzde 2.4 oranında azalarak 505 bin 886 adet oldu.
YÜZDE 40’I AŞTI
Sıfır otomobilde artan fiyatlardan ikinci el otomobiller de nasibini aldı. Uzmanlar, ikinci el araç sektöründe ciddi bir hareketlilik ve fiyatlarda yukarı yönlü hareketin devam edeceğinin altını çizdi. Dünyanın en büyük ikinci el araç platformlarından Kavak’ın Türkiye ofisi Carvak’ın CEO’su Mehmet Çelikol, 2022 yılının başından bu yana, ikinci el araç fiyatlarının yüzde 40’ın üzerinde arttığını belirtti. Çelikol, 2022 yılı sonuna kadar Türkiye’deki ikinci el otomobil alış/satış hacminin yıllık 6 milyon adetin üzerine ulaşacağını öngördüklerini ifade etti. İkinci el satış platformlarından Otomerkezi.net’in CEO’su Muhammed Ali Karakaş ise, 2021’de her sıfır kilometre araca karşılık 8.6 adet ikinci elin denk geldiğini bu yıl ise söz konusu rakamın 11.2’ye ulaştığını söyledi.
‘VERGİ İNDİRİMİ ZOR’
Karakaş, “Bu politik ve ekonomik iklimin olduğu ortamda ciddi bir vergi indirimi beklemek hayalcilik olur. Tüm bu gelişmelerin ışığında biz ikinci el araç sektöründe ciddi bir hareketlilik ve fiyatlarda yukarı yönlü bir hareket beklemekteyiz. ÖTV matrah düzenlemesinin açıklığa kavuşması, kısa vadede yeni bir düzenleme gelmesinin çok mümkün olmadığı yönünde tüketici nezdinde oluşan düşünce, sektörde ciddi bir hareketliliğin başlamasına neden oldu. Vatandaşımızda enflasyonist ortam sebepli bugün almadığı aracı yarın daha yüksek bir fiyata alacağı kanaati hakim. Fiyatlarda ciddi azalma olmadığı gibi, yüzde 2.5- yüzde 3.5 oranında artış gözlemliyoruz. Sıfır km araçta arzın yetersiz oluşu da bu süreçte etkili oluyor” ifadelerini kullandı.
ÇİP KRİZİ 2023’TE DEVAM EDECEK
2020 yılının başından beri otomotiv sektörüne adeta kâbus gibi çöken çip krizi 2023’te de devam edecek. 2021 yılında dünya genelinde 10.5 milyon aracın, 2022 yılında ise 4.5 milyon aracın üretilememesine neden olan krizin, 2023 yılında ise yaklaşık 3 milyon adet aracı etkilemesi bekleniyor. Financial Times’ta yayınlanan yeni bir rapora göre, küresel yarı iletken (çip) endüstrisindeki kesintiler 2023 yılı boyunca sürecek ve otomotiv endüstrisinde tedarik zinciri eksiklileri nedeniyle üretimler etkilenecek. ABD merkezli çip üreticisi Onsemi’nin CEO’su Hassane El-Khoury, güçlü talep nedeniyle en azından 2023’ün sonuna kadar elektrikli otomobillerde kullanılan gelişmiş güç yarı iletkenleri olan silisyum karbür yongaların satıldığını söyledi. Otomotiv şirketlerinin yöneticileri de 2023 yılında tedarik sorunlarının süreceğini öngörerek planlarını yaptığını duyurdu. Dünyanın en büyük dördüncü otomobil üreticisi olan Stellantis’in CEO’su Carlos Tavares, çip krizinin gelecek yıl otomobil endüstrisini rahatsız etmeye devam edeceğini ifade etti. Volkswagen Grubu Mali İşler Direktörü Arno Antlitz de çip krizinin önümüzdeki yıl devam edeceğini bildirmişti.
