Yeni “Varlık Barışı” düzenlemesiyle yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen taşınmazlar gibi varlıkların da 31 Mart 2023’e kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülerek uygulama çerçevesinde Türkiye’ye getirilmesi mümkün olacak.

TBMM’de kabul edilen düzenlemeyle, yurt dışı ve yurt içi varlıkların bildirim ve beyanla kayda alınması imkanı getirildi. Bu kapsamda başvurular alınmaya başlandı.

Gelir İdaresi Başkanlığı da yeni Varlık Barışı uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere bir tebliğ taslağı hazırladı.

Taslaktan yapılan derlemeye göre, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, 31 Mart 2023’e (bu tarih dahil) kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildirilmesi gerekiyor.

Bu bildirimler, yetkili kılınmış vekiller veya kanuni temsilciler tarafından da yapılabilecek. Gerçek ve tüzel kişilerce, söz konusu varlıklara ilişkin olarak vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunulmayacak.

Gerçek ve tüzel kişilerce, yurt dışında bulunan varlıklar için tek bir bildirim verilmesi esas kabul edilecek ancak 31 Mart 2023’e kadar birden fazla bildirimde bulunulması mümkün olacak. Bildirimde bulunulduktan sonra hataların düzeltilmesi imkanı da bulunuyor.

Buna karşın bildirimde bulunulduktan sonraki aylarda, bildirime konu edilen varlıkları artırıcı bir bildirim yapılmak istenirse önceki bildirimin düzeltilmesi söz konusu olmayacak. İlave olarak bildirilmek istenilen varlıklar için yeni bir bildirim yapılacak.

3 ayda ülkeye getirilecek

Varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi gerekecek. Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba ilgili varlığın transferi işlemlerinde, bildirimde bulunan hesap sahibi ile yurt dışından varlığı transfer edenin farklı kişiler olmasının söz konusu hükümden faydalanılması açısından herhangi bir önemi bulunmayacak.

Yurt dışında bulunan varlıklar, yurt dışındaki banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 5 Temmuz 2022 itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı kredilerin en geç 31 Mart 2023’e kadar kapatılmasında kullanılabilecek. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmayacak. 5 Temmuz 2022 itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu tarihten önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması halinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla anılan madde hükümlerinden yararlanılabilecek.

Yurt dışında bulunan ancak kapsama girmeyen varlıkların (örneğin taşınmazların) 31 Mart 2023’e kadar kapsamdaki varlıklara dönüştürülerek söz konusu madde hükümleri çerçevesinde Türkiye’ye getirilmesi mümkün olacak.

Varlıklar hangi şartlarda Türkiye’ye getirilmiş sayılacak?

Taslağa göre, “Türkiye’ye getirme” işlemi, para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya bu varlıkların Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesini kapsıyor. Fiziki olarak Türkiye’ye getirilmesi veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi mümkün olmayan menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları da aracı kurumlara bildirilecek. Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi durumunda, banka dekontu veya aracı kurum işlem sonuç formları, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecek. 31 Mart 2023’e kadar söz konusu varlıkların Türkiye’ye fiziki olarak getirilmesi sırasında yapılan deklarasyon/bildirime istinaden gümrük idaresinden alınan belgeler, varlıkların Türkiye’ye getirilmiş olduğunun tevsikinde kullanılabilecek.

Kademeli vergi uygulanacak

Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak bildirim sahibinden, söz konusu varlıkların değeri üzerinden 30 Eylül 2022’ye kadar yapılan bildirimler için yüzde 1, 1 Ekim 2022 ila 31 Aralık 2022 arasında yapılan bildirimler için yüzde 2, 31 Mart 2023’e kadar yapılan bildirimler için de yüzde 3 vergi tahsil edecek.

Varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlara transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı tarihten itibaren en az 1 yıl bu hesaplarda tutulması halinde, vergi oranı yüzde sıfır olacak. Bu durumda, banka ve aracı kurumlar tarafından tahsil edilerek vergi dairesine ödenen vergiler, bildirim sahibinin vergi dairesine başvurusu üzerine ilgilisine iade edilecek.

Bildirimde veya beyanda bulunulan varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak.

Vergi dairelerine beyan edilen yurt içi varlıkların değeri üzerinden yüzde 3 vergi tarh edilecek ve bu vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecek.