Rusya-Ukrayna Savaşı’nın üzerinden 40 gün geçerken bu savaşın ihracata etkisi de net olarak ortaya çıkmaya başladı.
TİM verilerine göre, Türkiye, Rusya’ya 2022 yılı Şubat ayında 435 milyon 866 bin dolarlık ihracat yaparken söz konusu rakam martta 252 milyon 380 bin dolara geriledi. Geçen ay Rusya’ya yapılan ihracat, bir önceki aya göre yüzde 42,1 gerilemiş oldu. Rusya’ya ihracat, geçen yılın mart ayına göre ise yüzde 39,9 düşüş kaydetti.
Türkiye’den Ukrayna’ya ise 219 milyon 833 bin dolarlık ihracat gerçekleştirirken bu tutar martta 41 milyon 706 bin dolar oldu. İhracat, söz konusu dönemde yüzde 81 azaldı. Ukrayna’ya ihracat, geçen yılın mart ayına göre ise yüzde 79,9 düşüş gösterdi.
Türkiye’den Rusya ve Ukrayna’ya yapılan ihracata ilişkin rakamları değerlendiren Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın en büyük etkisini mart ayı ihracat rakamlarında gördüklerini söyledi.
Gülle, “Şubat ayında çok büyük etki görmemiştik ama mart ayına bakınca Rusya’ya ihracatta yüzde 40, Ukrayna’ya yüzde 80’lik düşüş söz konusu. Üç aylık baza yani ocak-şubat-mart toplamına baktığımızda Rusya’ya binde 5’lik düşüş var, yüzde 5’lik de Ukrayna’ya düşüş gözüküyor. İnşallah umut ediyoruz ki barış görüşmeleri işi bir noktaya getirir, dünya ticareti de bizim ticaretimiz de bu işten en az etkiyle devam eder.” diye konuştu.
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın çıkmasıyla Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile birlikte bu ülkelerle ticaret yapan tüm sektör temsilcilerini bir araya getirdiklerini vurgulayan Gülle, şunları kaydetti: “Buradan hem alan hem de satan bütün arkadaşlarla konuyu birçok boyutuyla gerek lojistik, gerek tedarik gerekse para transferiyle ilgili bütün konuları konuştuk. Zaten bu üç konu var. Sipariş konusunda çok büyük sıkıntı yok. Türkiye’den tedarik yönünde olumlu tablomuz var. Lojistik konusunda Rusya’ya ihracatı engelleyen olumsuz tablo gözükmüyor. Ukrayna’nın durumu ise malum.”
“İhracatta sorun kalmayacak”
En önemli konusun finansman yani para transferi olduğuna dikkat çeken Gülle, “Döviz transferinin olmadığı ortamda ruble ile olan paranın transferini gerçekleştirmekte kurun oynaklığı nedeniyle sıkıntılar var. Bu nedenle Bakanlığımız Rusya heyetleriyle görüşmeler yaptı. Biz de bu çalışmaların içindeyiz. Biz de ticari meslektaşlarımız ve karşıt kurumlarımızla bunları konuşuyoruz. Burada önümüzdeki aylar içinde ihracatımızın özellikle Rusya’ya kısa zaman içinde büyüyeceğini görüyoruz. Lojistikte de sorun olmayınca bu para transferini hallettiğimizde her iki ülke hem alma hem satma konusunda önemli sorunu aşmış olacaklar. Burada kesin olan bir şey var ki merkez bankalarının bu işin içinde olması. Burada her iki ülkenin ticaret yapmasını sağlayacak para dengesini sağlayacak bir formül üretilmesi gerekiyor. Bunu çözdükten sonra ihracatımızda çok büyük bir sorun kalmayacak.” ifadelerini kullandı.
“Ruble ile ticarette başlangıçtaki tedirginlik geçti”
İki ülke ticaretinde yürütülen para transferi çalışmasına açıklık getiren Gülle, devamında şunları söyledi: “Kesilen faturalar dolar ve avro cinsindendi, onlar arasındaki parite karşılığında neyin karşılığını transfer edecekler, bunun sağlanması, bunun bağlantısının yapılması gerekiyor. Şu anda ruble ile gelen paraların bazı bankalarımızdan alındığını, ruble ile ticaretin gerçekleştiğini görüyoruz. Daha büyük volümlü, daha büyük ticaret için de bu düzenleme gerekiyor. Rubleyle ilgili başlangıçtaki tedirginliğin geçtiğini görüyoruz. Şu anda firmalarımıza gelen rublelerin bankalar tarafından alındığını, ticaretin devam ettiğini biliyoruz.”
Gülle, Türkiye’nin bu süreçte güvenilir tedarikçi liman olarak öne çıktığını belirterek, “Bunun Türkiye’ye ciddi avantaj getireceğine inanıyorum. Bu talebin ve siparişlerin, para transferi konusunu da çözeceğine inanıyorum. Her iki taraf da bu işi çözmek için istekli.” dedi.
Türk lirası üzerinden beyanname açılarak yapılan ihracatın arttığına da işaret eden Gülle, “Bunun yüzde 40’a yakın artışla 9,6 milyar lira seviyesinde olduğunu görüyoruz. Yerel paralarla ticaret, ihracatımıza ciddi katkı sağlıyor. Yerel paralarla ticaretin artması ve genişlemesi Türkiye’nin ihracat hamlesi içinde önemli bir başlık.” diye konuştu.