ABD’li finansal hizmet şirketleri Visa ve Mastercard’tan Rusya’ya şok bir yaptırım geldi. Küresel ödeme sistemleri bakımından dünya devleri arasında yer alan iki şirket, Rusya’daki operasyonlarını durdurdu. Böylece, Rusya’dan alınan Visa ve Mastercard özellikli kartlar yurtdışında çalışmayacak, yurtdışıdan alınan kartlarla da Rusya’da işlem yapılamayacak. Süreç tamamlandığında, Visa ve Mastercard özellikli kartların hepsi geçerliliğini yitirecek. 2020 yılı verilerine göre, Rusya’da yapılan kartlı ödemelerin ortalama yüzde 75’i Visa ve Mastercard üzerinden gerçekleştiriliyor. Kalan ortalama yüzde 25’lik kısım ise Rusya’nın yerli ödeme sistemi olan Mir üzerinden yapılıyor. Diğer yandan, Visa yıllık gelirlerinin, 1 milyar dolara denk gelen yüzde 4’lük kısmını Rusya’dan elde ediyor.

‘KARTLAR ÇALIŞMAYACAK’

Visa’nın Üst Yöneticisi Al Kelly, konuyla ilgili açıklamasında, “Bunun değerli meslektaşlarımız ve Rusya’da hizmet verdiğimiz müşteriler, ortaklar, tüccarlar ve kart sahipleri üzerinde yaratacağı etkiden dolayı üzgünüz. Bu savaş ve barış ve istikrara yönelik süregelen tehdit, değerlerimiz doğrultusunda yanıt vermemizi gerektiriyor” dedi. Mastercard’dan yapılan açıklamada ise, “Rus bankaları tarafından verilen kartlar artık Mastercard ağı tarafından desteklenmeyecek. Ülke dışında verilen herhangi bir Mastercard, Rus işletmelerinde veya ATM’lerinde çalışmayacaktır” ifadeleri yer aldı.

‘RUSYA İÇERİSİNDE İŞLEMLER SÜRECEK’

Rusya da Visa ve Mastercard’ın kararının ardından bir açıklama yaptı. Bankadan yapılan açıklamada, ülkede Visa ve Mastercard’la yapılan işlemlerin, Ulusal Ödeme Kartı Sistemi ile gerçekleştirildiği ve yaptırımlardan etkilenmediği belirtildi. Söz konusu kartlarla, Rusya’da ATM’ler, ödemeler ve para transferleriyle ilgili işlemlerin yapılmaya devam edileceğine işaret edilen açıklamada, “Rus bankaları tarafından verilen Visa ve Mastercard kartları, son kullanma tarihlerine kadar Rusya’da normal bir şekilde çalışmaya devam edecek” denildi. Açıklamada, Visa ile Mastercard ile yurt dışına yönelik para transferlerinin ise artık yapılamayacağı, bu nedenle yurt dışındaki internet alışveriş sitelerine de ödeme yapılamayacağı kaydedildi.

TÜRSAB: ÇÖZÜMÜ MUTLAKA BULUNUR

RUS vatandaşlarının kartla ödeme yapamayacak olması, geçtiğimiz yıl 4.6 milyon Rus turisti ağırlayan Türkiye açısından da oldukça önemli. Visa ve Mastercard’ın yaptırım kararına ilişkin görüşlerini aldığımız Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Yönetim Kurulu Başkanı Firuz Bağlıkaya, “Açıkcası SWIFT kararının ardından bu şekilde bir yaptırımı da bekliyorduk. Rus turistler paket tur satın alıyor ve ödemeleri gelmeden yapabiliyor. Ancak, buraya geldiklerinde yapacakları ödemeler açısından sıkıntılar elbette olacaktır. Çözüm ise mutlaka bulunur. Bakanlık, sivil toplum örgütleri ve benzer kuruluşlar çalışma halinde. Dolayısıyla bir çözüm bulunacaktır diye tahmin ediyorum. Bundan 15-20 yıl önce de turist geliyordu. Uçaklar kalktığı, turistler geldiği sürece mutlaka biz çözüm yolu olur” diye konuştu.

MIR VE ONIONPAY TÜRKİYE’DE GEÇERLİ

VISA ve Mastercard’ın aldığı yaptırım kararının uygulamaya konulması sonrasında Rus vatandaşları, yurtdışında yerli ödeme sistemi ‘Mir’ ve Çinli ‘OnionPay’ üzerinden işlemlerini gerçekleştirebilecek. Kararının ardından bu iki sistemin yaygınlaşmasına yönelik Rusya’nın ekstra çalışmalar yapması bekleniyor. Konuyla ilgili görüştüğümüz yetkililer, bu iki ödeme sisteminin de Türkiye’de geçerli olduğunu söylerken, işlemlerin Ruble-TL veya -TL üzerinden gerçekleşmesi nedeniyle Rus bankalarına uygulanan SWIFT yaptırımından da etkilenmediğini aktardı. Diğer yandan, Rus ödeme sistemlerinin de uluslararası alanda kullanılması yasaklanırsa o zaman Türkiye’nin bu duruma itiraz etme hakkının olduğu da bildirildi. 2020 yılı verilerine göre Rusya’da Mir özellikli 74.6 milyon adet banka kartı bulunuyor. Mir ülkedeki tüm banka kartlarının
yüzde 28’ini temsil ederken, kartla yapılan ödemelerden ortalama yüzde 25 pay alıyor.