UKRAYNA’ya savaş açmasının ardından birçok ülke Rusya’ya yaptırım açıklarken, şirketler de Rusya’ya yönelik yaptırımlarını arttırdı. Özellikle ABD merkezli şirketler dün itibarıyla teker teker Rusya operasyonlarını askıya almaya başladığını duyurdu. Söz konusu şirketler arasında Apple, Nike, Microsoft, Youtube, Google, Meta (Facebook) gibi dünya devleri var. Bu şirketlere her geçen saat yenilerini ekleniyor. Üstelik yaptırımlar ABD’li şirketlerle de sınırlı değil. İngiltere ve birçok Avrupa merkezli şirket de Rusya’daki operasyonlarını durdurma kararı aldı.
NIKE DURDURDU
Rusya’daki operasyonlarını durduran şirketler arasında en dikkat çekeni Apple ve Nike oldu. Rusya’da iPhone, Apple Watch ya da MacBook satın almak için şirketin internet sitesine giren kullanıcılara bu ürünlerin teslimatının mümkün olmadığı uyarısı çıkıyor. Şirket ayrıca, Rus medya kuruluşlarını App Store isimli uygulama mağazasından kaldırdı ve kolay ödeme sistemi Apple Pay’e ülkede kısıtlama getirdi. Spor giyim devi Nike da internet üzerinden satışlarında Rusya’ya teslimat yapılmadığını bilgisini verdi.
TEKNOLOJİ DEVLERİ
Rusya’ya yönelik yaptırımlarda ABD’li teknoloji devlerin yaptığı uygulamalar da dikkat çekti. Bu kapsamda, Microsoft Rus haber uygulamalarını mağazından kaldırdı. Youtube da Avrupa’da yayın yapan Rusya yayıncılarının yayınlarını kesti. Bu karara Google ve Meta (Facebook) da katıldı. Üstelik Google ‘haritalar’ uygulamasında çatışma bölgelerinde yapılacak düzenlemeleri engelledi.
FORD ASKIYA ALDI
ABD’li otomobil üreticisi Ford da Rusya’daki az sayıda operasyonunu askıya aldığını duyurdu. Açıklamada, şirketin Ukrayna’da önemli operasyonları olmamasına rağmen dünya çapında Ford’da çalışan Ukraynalılar’ı bu süre boyunca desteklemeye devam edeceği vurgulandı. Şirketin, Ukrayna’ya yönelik insani yardım fonuna 100 bin dolarlık bağışta bulunacağı bildirildi. Aynı şekilde, General Motors, Volvo Cars, Skoda, Jaguar Land Rover gibi birçok otomotiv devi de Rusya’nın işgal girişimine karşı olarak bu ülkedeki operasyonlarını askıya aldığını açıkladı. Öte yandan, Rusya’ya yönelik yaptırım uygulayan şirketler arasında uçak üreticileri Airbus ve Boeing de var.
RUS VATANDAŞINA 10 BİN DOLAR SINIRI
KREMLIN, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalanan ve Rusya’ya yönelik yaptırımlarla ilgili önlemleri içeren kararnameyi yayımladı. Rusya’ya yönelik yaptırım uygulayan ülkelerin şirket ve vatandaşlarına çeşitli kısıtlamalar getirildiğine işaret edilen açıklamada, “Yeni tedbirlerle, bu tür yabancı kişiler ve şirketlere ruble cinsinden kredi ve kredi sağlamaya yönelik işlemler izne tabi kılınmaktadır” denildi. Açıklamada, Rusya’dan nakit çıkarılmasına yönelik de kısıtlamaların getirildiği ifade edildi. Rusya’dan nakit olarak 10 bin üzeri döviz çıkartılmasının yasaklandığı belirtildi. Öte yandan Rusya Merkez Bankası, Moskova Borsası’nda bugün de (dün) senedi işlemi yapılmayacağını bildirdi. Banka, hisse senedi işlemlerine hafta başından bu yana izin vermiyor.
İTALYAN ENİ MAVİ AKIM’DAN ÇEKİLİYOR
İTALYAN petrol şirketi Eni, Rusya’dan Türkiye’ye gaz taşıyan Mavi Akım boru hattından çekilmek istediğini açıkladı. Eni, Mavi Akım boru hattındaki yüzde 50’lik hissesini satmak istediğini duyurdu. Boru hattının diğer yüzde 50’lik hissesi Rus Gazprom şirketine ait. Daha önce de BP, Shell ve Exxon şirketleri Rusya’daki faaliyetlerini sonlandırma kararı almıştı. Eni sözcüsü, şirketin Rusya’daki varlığının kısıtlı olduğunu, ülkenin kuzeyindeki doğal gaz arama lisanslarının 2014’teki yaptırımlardan beri kullanılamadığını söyledi.
SBERBANK AVRUPA’DAN ÇEKİLDİ
RUSYA’nın en büyük bankası Sberbank da Avrupa pazarından çekildiğini duyurdu. Rus Sberbank, iştiraklerinde büyük miktarda nakit çıkışlarıyla karşı karşıya kalması nedeniyle Avrupa pazarından ayrılacağını açıkladı. Rusya’nın en büyük bankası yaptığı açıklamada, Avrupa’da iştiraki olan bankalara daha fazla likidite sağlayamadığını belirtirken, ancak sermayesinin ve aktif kalitesinin tüm mevduat sahiplerine ödeme yapmak için yeterli olduğunu söyledi. Öte yandan Avusturya Sermaye Piyasası Kurumu (FMA), Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın Avrupa kolu Sberbank Europe AG’nin Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) talimatıyla kapatıldığını duyurdu.
PETROL FİYATLARI 110 DOLARI AŞTI
BRENT petrol Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal hareketi sonrası başladığı rallisini 110 doların üzerine taşıdı. ABD tipi ham petrol de 110 dolar eşiğini aştı. New York ve Londra’da petrol vadelilerinde yüzde 6’yı aşan yükseliş izlendi. Petrol piyasalarında tüm dikkatler OPEC+ toplantısından çıkacak mesajlara çevrilirken, Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında küresel enerji piyasasının tehdit altında olduğunu belirtti. UEA Başkanı Fatih Birol, enerji piyasalarındaki durumun ciddi olduğunu belirtti. Petrol piyasası yatırımcıları son yaşanan gelişmelerden sonra tüm dikkatlerini Nisan ayı üretimine ilişkin görüşmelerin olacağı OPEC+ toplantısına çevirdi. Piyasada tüm yaşanan çalkantıya rağmen sınırlı bir üretim artışı kararı çıkması bekleniyor.
