UZUN süredir mikroçip, hammadde ve lojistik gibi sorunlarla boğuşan otomotiv sektörü, Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasıyla yeni bir baskıyla karşı karşıya. Yaşanan gelişmeler ve Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımların sektör üzerinde birçok etkisi bulunuyor. fiyatlarında yaşanan artış, Rusya’nın paladyum ve nikel gibi otomotiv sektörü açısından kritik hammaddelere sahip olması, Avrupa’nın önemli doğalgaz tedarikçilerinden birisinin Rusya olması ve birçok üreticinin bu ülkede otomotiv fabrikasının bulunması otomotiv sektörü üzerindeki riskleri arttıyor.
PALADYUM VE NİKEL
Rusya, içten yanmalı motorlarda kullanılan paladyumun yüzde 40’ını tek başına tedarik ediyor. Ayrıca, yeni nesil elektrikli araçların pillerinde kullanılan nikelin 3’üncü büyük tedarikçisi konumunda bulunuyor. Ülkede Hyundai, Renault, Stellantis, Toyota ve Volkswagen gibi birçok üreticinin fabrikası da yer alıyor. Diğer yandan Rusya, Avrupalı ve Asyalı üreticilerin hedef pazarlarından birisi olarak öne çıkıyor. Otomotiv endüstrisi özelinde henüz net bir tedarik kesilmesi yaşanmasa da gerek Biden’ın “Rusya’nın teknoloji tedarikini keseceğiz” açıklaması gerekse emtia fiyatlarının yükselişi, otomotiv üreticileri ve tedarik sanayicilerinin ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalabileceğine işaret ediyor.
Türkiye otomotiv sanayisi açısından ise Rusya heder pazar konumunda değil.
TÜRKİYE NE DURUMDA?
Ancak, özellikle otomotiv tedarik sanayimizin Rusya’ya ihracatı 2021 yılında yüzde 50 artmış durumda. Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) Koordinatör Başkanı Baran Çelik’in verdiği bilgilere göre, 2021’de Türkiye otomotiv sanayisi Rusya’ya 705 milyon ihracat gerçekleştirdi. Bu rakamın 625 milyon doları tedarik sanayicileri tarafından yapıldı. Bu tutarla Rusya, otomotiv tedarik sanayisinin 8. büyük pazarı oldu. Baran Çelik, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerde şu an için bir risk görmediğini belirterek, “Üreticilerimiz için asıl sorun enerji ve emtia fiyatlarında yaşanan artışlar olacak” dedi.
GERİLİM KÜRESEL AMA ETKİSİ YEREL
TÜRKİYE Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Otomotiv Tedarik Sanayi Meclis Başkanı Alper Kanca da, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Türk otomotiv sektörüne etkisinin dolaylı olacağını söyledi. Kanca, “Gerilimin asıl etkisi küresel olacak. Enerji, hammadde ve emtia fiyatlarında artışı dünya hissedecek. Burada zaten ciddi bir fiyat artışı vardı. Şimdi baskı daha da artacak. Bunun özellikle Avrupa’yı, Avrupa’nın da bizim en büyük ticari paydaşımız olması sebebiyle bizi etkileyeceğini düşünüyorum” dedi. Honda Türkiye Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer ise, “Yaşanan gelişmelerin ülkemiz ve dolayısıyla sektörümüz açısından iki etkisi olacak. İlki , ikincisi reel ekonomiye olan etki. Bunlar da tabi ki satın alma gücünü dolaylı olarak etkiliyecektir. Dolaylı etkisini, döviz kurlarının yukarı çıkmasıyla birlikte fiyatların yukarı çıkması şeklinde görebiliriz. Direkt etkisi ise kişi başına düşen milli gelirin biraz aşağı inmesi ve alım gücümüzün azalması şeklinde olabilir. Tabi ki, her şey için henüz çok erken” diye konuştu.