Taşımacılık sektörü kendisini hızlı şekilde yenileyen alanların başında geliyor. Yeni teknolojilere hızlı şekilde uyum sağlayan sektör, şu an tam olarak bir ‘elektrik devrimi’nin merkezinde yer alıyor. Artık pazarda hemen satın alınabilecek çok sayıda elektrikli otomobil, elektrikli bisiklet, elektrikli motosiklet ve elektrikli scooter bulunuyor. Ancak ulaşım sektörü sadece bunlarla yetinmiyor. Toplu taşımada aktif olarak çok sayıda elektrikli otobüs kullanılıyor, elektrikli gemi/tekne modelleri yolcu ile yük taşıyor, havacılığı değiştirmek adına hem ufak hem büyük boyutlu elektrikli uçak modelleri geliştiriliyor. Aynı şekilde elektrikli helikopter modelleri üzerinde de çalışmalar sürüyor. Raylı sistemlerin büyük bölümünü uzun zaman önce elektrikli altyapıya geçiren devletler ve şirketler, elektrikli uçan taksi gibi geleceğin araçları üzerinde de aktif olarak çalışmalar yapıyor. Elektrikli gelecek; günümüzde sadece kişisel ya da toplu taşımayı değiştirmiyor, iş dünyasına da çok büyük bir etki ediyor. Şu an aktif kullanımda olan birçok elektrikli iş makinesi bulunuyor, elektrikli otomobil pazarını büyüten ana isim Tesla gibi birçok firma “elektrikli kamyon” modelleri geliştiriyor. Aynı zamanda elektrikli traktör ya da kepçe gibi araçlar da sektördeki kullanımlarını artırıyor.
NEDEN ELEKTRİK?
Evet, neden tüm ulaşım sektörü inanılmaz bir ivme ile elektrikli altyapıya geçiş yapıyor? Bunun ilk ve en büyük cevabı çevre oluyor. İçten yanmalı motora sahip olmayan elektrikli araçlar, bu sayede çevreyi ya da havayı neredeyse hiç kirletmiyor. Bu araçların çalışması için gereken elektriğin üretimi için halen çevreye zarar veriyoruz ancak bu konuda da büyük adımlar atılıyor. Türkiye dahil birçok ülke artık güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından ciddi şekilde yararlanıyor, daha fazla oranlarda temiz ve yenilenebilir enerji üretiyor. Elektrikli araçlar çevreci olmaları yanında kompleks olmayan altyapıları nedeniyle de firmaların da odağında yer alıyor. Yüksek bakım getiren içten yanmalı motorlara sahip olmayan elektrikli araçların bakımı, hem daha kolay hem de ucuz oluyor. Elektriğin verdiği yüksek güç ile şaşırtıcı derecede yüksek performans getiren elektrikli ulaşım araçları, hepsine ek olarak birçok ülke için “zorunlu geleceği” oluşturuyor. Birçok Avrupa ülkesi 2030 yılı itibarıyla içten yanmalı araçları trafikten çıkarmak için gereken adımları atmış durumdalar. Burada başlangıç otomobiller ile olacak ancak diğer içten yanmalı araçlar da yavaş yavaş trafiğin dışına alınacak. Gelecekte şehirlerde sadece çevreyi kirletmeyen ve gürültü yapmayan araçlar yol alacak.
TÜRKİYE’DEKİ DURUM
Şu an Türkiye’de tamamen elektrikli 14’ten fazla otomobil satılıyor, yeni elektrikli otomobiller de yolda görünüyor. Aynı şekilde çok sayıda elektrikli bisiklet, elektrikli motosiklet ve elektrikli scooter’ın da resmi satışı yapılıyor. Ayrıca Türkiye’de elektrikli iş makinesi kullanımı da artıyor ve bu araçlar için satış çalışmalar hız kazanıyor. Türkiye’de halen gelişmiş bir ağ kurulamamış olsa da elektrikli şarj istasyonları da artış gösteriyor. Elektrikli geleceğin son kullanıcı arasında yaygınlaşması adına en önemli detayların başında şarj istasyonları yer alıyor. Elektrikli şarj istasyonlarının artması ve yeni teknolojiler ile beraber şarj etme sürecinin benzin almak kadar kısa hale getirilmesi ya da en az 30 dakika gibi sürelere çekilmesi çok önemli görünüyor.
GELECEK BURADA
Taşımacılık alanında yer alan hemen her firma, artık geleceğin tamamen elektrikli altyapıdan geçtiğini görüyor ve bunu kabul ederek çalışmalarını dönüştürüyor. Artık hemen hemen hiçbir firmanın bırakın uzun vadeli, kısa vadeli planları arasında dahi içten yanmalı motora sahip bir taşıma aracı yer almıyor. Birçok dev üretici içten yanmalı motor geliştirme çalışmalarını sona erdirmiş durumda. Biliyorsunuz yerli üretici Togg da planladığı araçlarını tamamen elektrikli altyapı üzerine kuruyor. Temiz bir gelecek kurmak ve elektrikli geleceğin bir parçası olmak 2022 itibarıyla hiç olmadığı kadar önemli ve şu an bu alandaki hiçbir yatırımın boşa gitmesi olası değil gibi görünüyor.
YENİ PİL TEKNOLOJİLERİ KAPIDA
Elektrikli araçların en önemli altyapı parçaları taşıdıkları pil sistemleri. Şu an ticari hale gelmiş hemen her aracın bünyesinde lityum-iyon pil paketleri yer alıyor. Lityum temelinden dolayı bu sistemler çok çevreci değiller ve menzilleri halen birçok sürücü için istenilen seviyede yer almıyor. Ancak bu alanda farklı çözümler geliştirilmiyor değil. Örneğin yakın gelecek odaklı “katı hal pilleri” özelinde son yıllarda çok büyük çalışmalar yapılıyor. Gelecekte lityum-iyon pillerin yerini alacak bu piller üzerinde BMW, Ford ve Samsung gibi isimler büyük Ar-Ge harcamaları yapıyor. Lityum-iyon pillerden daha güvenli olan ve mevcut çözümlerden daha yüksek enerji depolayabilen katı hal pil teknolojisi, daha uzun süre görev yapabiliyor ve zorlu şartlara da daha dayanıklı. Geleceğin pil teknolojisi olarak geçen katı hal pili, lityum iyon pillerden birim alanda daha fazla enerji depolayabiliyor olmasıyla 800 km gibi menzilleri standart hale getiriyor. Bu pil teknolojisi ve daha verimli araçlar ile gelecekte tam dolu pile ile 1.000 km yol almak birçok otomobil için standart olacak gibi görünüyor. Ayrıca bu konuda başka planlar da var. Firmalar menzili artırmak adına araçlarına güneş panelleri koyma konusunda da çalışmalar yapıyor.
EN ÇOK KAZANAN İSİMLER AÇIKLANDI
2021 yılında YouTube platformu üzerinden global olarak en çok gelir elde eden isimler açıklandı ve liderliği 54 milyon ile 88 milyon aboneye sahip MrBeast aldı. İkinci sırada 45 milyon dolar ile Jake Paul yer alırken, üçüncü sırada 38 milyon dolar ile Markiplier yılın en çok kazananları arasında yer aldı.
UZAYDA FİLM STÜDYOSU KURULUYOR
Uzaya bakış açısını değiştiren SpaceX gibi özel firmalar, daha önce akla gelmeyen imkanların önüne aralıyor. Örneğin Space Entertainment Enterprise firması, uzayda kullanmak adına bir film stüdyosu kuruyor. İngiltere merkezli firma, aktarıldığı kadarıyla ISS’e bir film stüdyosu modülü ekleme hedefine sahip. SEE-1 adı verilen modül için 2024 yılında kenetlenme sağlanması planlanıyor.
UYGULAMA GELİŞTİRİCİLER NE KADAR KAZANDI?
Apple, yaptığı resmi açıklama ile dijital ürün ve hizmetler satan geliştiricilerin App Store’un kullanıma sunulduğu 2008 yılından bu yana tam 260 milyar ABD dolarından fazla kazanç elde ettiğini duyurdu. Yapılan açıklamada ayrıca “Apple teknolojilerinden yararlanan geliştiricilerin çabaları, inovasyonları ve yaratıcılıkları App Store’un güçlü global platformuyla bir araya gelerek her büyüklükten işletmeyi her hafta 175 ülkeden 600 milyonun üstünde kullanıcıyla buluşturuyor” denildi.
