Son günlerde kurlarında yaşanan hızlı düşüşün ardından, tüketiciler market fiyatlarında da indirim beklemeye başladı. Ancak beklene indirimler henüz gerçekleşmedi. Türkiye Esnaf ve Sanatkar Federasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken ise indirim bir yana marketlerde yeni zamların olduğunu iddia etti. Ekonomide ve dövizde yaşanan en ufak dalgalanmada, bunu bahane ederek tüm ürün gruplarında zam yapan marketlerin, şimdi döviz düşüşü devam ederken aynı hızı indirim yaparak göstermeleri çağrısında bulunan Palandöken, “18 liradan 11 liraya kadar kuru düştü. Doğal olarak indirim beklerken, fiyatların aynı kalması bile zam sayılırken, bir de peçeteden suya, zeytinden peynire hemen hemen tüm ürüne yani döviz ile ilgisi olan ürüne de olmayan ürüne de tekrar yüzde 15 ile yüzde 25 arasında yeni zam yapılıyor. Bu durum kabul edilemez” dedi.

CEZALAR CAYDIRICI DEĞİL

Kimsenin vatandaş ve ekonomi üzerinden fırsatçılık yapmasına müsaade edilmemesi gerektiğine dikkat çeken Palandöken, “Fahiş fiyata 4 katına çıkan cezalar da artık caydırıcılığını yitirdi. Çünkü o cezaları bile birkaç günlük ciro ile ödeyebiliyorlar. Enflasyonu arttırıp, piyasalardaki güveni azaltan bu fırsatçılar için gerekli önlemler zaman kaybedilmeden alınmalı” dedi. Devletin zincirlerin akaryakıt bahanesini ortadan kaldırmak için indirime gitmesini isteyen Palandöken, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tedarikçi zincir marketlere sattığı fiyattan bakkala, tuhafiyeye, züccaciyeye, nalbura kısaca küçük esnafa vermiyor. On binlerce şubesi olan bu zincirler, döviz bahanesiyle günde 4 kere etiket değiştirirken, şimdi 4 gün oldu, fiyatları indirmedikleri gibi üstüne yeni zamlar yapıyorlar. Ama bütün mesele yeni Perakende Yasasının çıkmaması. 10 bin dükkanı olan adamla başa çıkmak mümkün değil. İstanbul’da da Hakkari’de de aynı anda istediği fiyatı uyguluyor. Bunlar tekelci zihniyet. Sokak aralarına kadar girdikleri sürece fiyatları tek tipleştirdiler. Bakkal kapandı, bunlardan 2 liralık helva alamazsın. Ya 250 gram ya bir kilo, yarım kilo alacaksın. Rekabet Kurulu’ndan yedikleri milyarlık cezaları vatandaştan çıkarmaya çalışıyorlar. Bunlar için bir an önce yasal düzenleme çıkarılıp, serbest piyasa ekonomisine geri dönülmeli.”

ESNAF REKABET EDEMİYOR

Marketlerin her hafta aralarında anlaştığını ileri süren Palandöken, şunları söyledi: “O hafta biri giyimde, öteki temizlikte, bir diğeri tabak çanakta indirime giriyor. İndirimli tek bir ürün için içeri giren vatandaş raftaki diğer ürünlerden yumurta, bakliyat, yağın fiyatına bakmadan alıp çıkıyor, oysa fiyatı yüzde 10, 20, 30 artık ne uygun gördüyse yükselmiş oluyor. Adam cuma günü televizyon satıyor, her bir şubeye birer tane alsa 10 bin, 3’er tane alsa 30 bin televizyon ediyor. 10’ar tane boya, çamaşır sepeti gönderse 100 bin kutu boya, 100 bin sepet oluyor. Hangi esnaf bu rakamla rekabet edebilir. Ya da yağ, cam suyu, tabak çanak, çatal kaşık… Piyasada ufak aktör kalmayınca fiyatların düşmesi mümkün değil. Tıpkı bireysel çiftçiliğin bitişi gibi; 10 bin ineği olan fiyatını düşürür mü düşürmez. 10 bin şubesi olan da düşürmüyor. Bu sisteme derhal son verilmeli. Beyaz eşya, züccayiye, bardak, kırtasiye, yeni yıl hediyesi satamamalı.”