Asgari ücret zammı için heyecanlı bekleyiş sürerken, gözler Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun 20 Aralık Salı günü yapacağı üçüncü toplantıya çevrildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda gerçekleşecek üçüncü toplantıda rakamın telaffuz edileceği düşünülüyor. İnsan Kaynakları platformu 24 Saatte İş, toplantı öncesinde Aralık 1 – 15 arasında uygulamaya kaydolan 15,127 adayın verisinden derlediği asgari ücret beklentisini 8182 TL olarak hesapladı. Rakamı iş arayan 15,127 adayın iş başvuruları, eğitim durumları, deneyimleri, yaş ve cinsiyet kırılımlarına göre hesaplayan 24 Saatte İş, %95 güven aralığına baktığında ise asgari ücretin 8061- 8305 TL arasında olacağı tahmininde bulundu.
Asgari ücret tahmini güçleşti
Enflasyonun tetiklediği belirsizlik asgari ücret tahminini güçleştirdi. 2021 Aralık ayında 24 Saatte İş adaylarının ücret beklentisi ile asgari ücret arasındaki fark %38 iken 2022 yılında bu oran %46 oldu.
Bunun sebebi artan enflasyon ve piyasa koşulları. 2022 yılındaki enflasyon artışından beri iki asgari ücret zammı arasındaki adayların maaş beklentisi birden çok kez yükseldi. Artık adayların maaş beklentisi sık ve yüksek derecede güncellenmeye başladı.
2023 yılında enflasyonun çift haneli rakamlarda seyretmesi halinde asgari ücrete daha sık revizyon gelmesi beklenebiliyor. Asgari ücret beklentisi yüksek enflasyonla birlikte aslında sadece birkaç ay geçerli. Dolayısı ile piyasadaki hareketlilik bu şekilde devam ederse 2023 yılındaki yeni asgari ücrete 3 ay içerisinde yeniden bir zam gelmesi gerekecek. Bunun önüne geçmek için asgari ücrete tahmin edilenden daha yüksek bir artış gelebiliyor.
Asgari ücret beklentisine sektör/pozisyon olarak bakıldığında ise en çok değişim %65 ile teknik pozisyonlarda görüldü. Hizmet ve satış ise asgari ücret beklentisindeki değişimin %11 ile en az olduğu sektör olarak hesaplandı. Bunun sebebi, teknik pozisyonlardaki adayların deneyim ve yaşlarının hizmet ve satış sektöründeki adaylara göre daha fazla olması. Deneyim ve yaş arttıkça beklenti de daha fazla oluyor.
Asgari ücretin hızlı bir şekilde açıklanıp ve her üç aylık aralıklarla revize edilmesi günümüz yüksek enflasyon döneminde daha mantıklı bir politika olabilir. Zira son dönemde asgari ücrete bağlı belirsizlik işe alımlara olumsuz bir şekilde etki etmiş durumda. Özellikle içinde bulunduğumuz aralık ayında işe alım süreçlerinde gözle görünür bir yavaşlık söz konusu. 2021 Kasım’dan 2022 Aralık’a işe alım hacminde %5’lik bir düşüş var. 2022 yılında aynı verilere bakıldığında işe alım hacminin %10 düştüğü görülüyor.
Dolayısıyla iş verenler de iş arayanlar da daha temkinli. Şirketler şu an personel alımlarını açıklanacak yeni asgari ücrete göre planlıyor. İş arayanlar da aynı şekilde işe başlamak için yeni asgari ücretin açıklanmasını bekliyorlar. Asgari ücretin hızlı açıklanması ve beklenen düzeyde olması istihdamda toparlanmayı beraberinde getirebiliyor.
