Ağustos ayı işsizlik rakamları TÜİK tarafından açıklandı. Açıklanan rapora göre;
*Dar tanımlı işsiz sayısı bir temmuz ayına göre 100 bin kişi azalarak 3,312 bin kişi olarak verildi.
*Geniş tanımlı işsizlik ise temmuz ayına göre yüzde 2.6 azalarak yüzde 19,8 oldu.
*İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 8.2 iken kadınlarda yüzde 12.5 olarak açıklandı.
Yukarıdaki bilgilere göre işsizlik dört yıldan sonra ilk defa tek haneli orana düştü.
*İstihdam edilenlerin sayısı ağustos ayında temmuz ayına göre 366 bin kişi artarak 31 milyon 14 bin kişi oldu.
*İstihdam oranı 0,5 puan artarak yüzde 47.9’a ulaştı.
*İstihdam oranı erkeklerde yüzde 65.3, kadınlarda yüzde 30,8 olarak gerçekleşti.
*İşgücü ağustos ayında temmuz ayına göre 266 bin kişi artarak 34 milyon 326 bin kişi oldu.
*İşgücüne katılım oranı 0,4 puanlık artış ile yüzde 53 oldu.
*İşgücüne katılım oranı erkeklerde yüzde 71.2, kadınlarda yüzde 35.1 olarak gerçekleşti.
*15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı temmuz ayına göre 0,8 puanlık azalış ile yüzde 18 oldu. Bu grupta işsizlik oranı erkeklerde yüzde 15,2, kadınlarda yüzde 23,3 olarak açıklandı.
* İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2022 yılı ağustos ayında temmuz ayına göre 0,9 saat artarak 44,1 saat olarak gerçekleşti.
Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan âtıl işgücü oranı 2022 yılı ağustos ayında temmuz ayına göre 2,6 puan azalarak yüzde 19,8 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 13,3 iken potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 16,4 olarak tahmin edildi.
Bir ülkede işsizlik rakamları üretim kaynakları ile ters orantılıdır. Üretim hacmi ne kadar büyükse işsizlik de o kadar azalacaktır. Yukarıdaki bilgileri irdelediğimizde bir tezat durumla karşı karşıyayız. Çünkü verilere göre ağustos ayında sanayi üretimi azalmıştır. İşletmelerin satın alma müdürleri ile yapılan anket anlamına gelen PMI oranı %46.9 dur. Üretim kaynakları açısından PMI oranının 50’den fazla olması gerekir.
TÜİK’e göre işsizlik rakamları azalmış gözüküyor. Ancak iş arama süresi dört haftayı geçen kişiler TÜİK’e göre işsiz sayılmıyor. Çünkü dört haftayı geçen iş arama süresi artık iş bulma ümidi kaybolmuş anlamına gelmektedir. Dolayısıyla yapılan araştırmaların sağlıklı olduğunu söylemek zordur.
Teknolojik gelişmeler ve insan kaynakları kalitesi de işsizliği etkilemektedir. En basit örnek vermek gerekirse İstanbul’da insansız çalışan tramvayların çoğalması minibüs sektörünü olumsuz yönde etkilemiştir ve normal bir sonuçtur. Eskiden işletmelerde fatura kesen ile irsaliye yazan ayrı ayrı kişilerdi. Bilgisayar çağına geçince her işlem tek kişi tarafından yapılabilmektedir.
Gümümüzde özellikle gençler açısından bakıldığında üniversite mezunu olmak, tek yabancı dil bilmek yetmeyebilir. Yüksek lisans, hatta doktora yapmak, en az iki yabancı dil bilmenin yanında mesleki açıdan çeşitli eğitimler almak gerekecektir. İçinde bulunduğumuz ortamda hemen hemen herkes üniversite mezunudur. Bildiğiniz gibi ülkemizin her köşesinde 213 tane üniversite mevcuttur. Mezun olan öğrencilerin iş bulabilmesi kendilerini yetiştirmelerine bağlıdır, çünkü kötü okul yoktur. İşte mezun olan gençlerimiz farklı bir donanıma sahip olması gerekir. Bu konuda Prof.Dr. Ayhan Kırım’ın “mor ineğin akıllısı” kitabını okumalarını öneririm. Kitapta bu konu çok güzel ele alınmış. Mor inek olur mu? tabii ki olmaz. Ancak günümüzde hem mor inek olacaksınız hem de mor ineğin akıllısı olacaksınız ki iş bulma yolunda bir tık öne çıkın.
ZAFER ÖZCİVAN
Ekonomist
