Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in bugün yaptığı açıklamada, “EYT’lilere ilişkin “EYT’de 1999 öncesi ve 5000 prim gün şartını değiştirmiyoruz. EYT’den kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl şartını yerine getirdikleri zaman onlar da bundan istifade edecekler.” dedi. Bu açıklama ile milyonlarca kişinin kafasında EYT’ye ilişkin sorular oluşmaya başladı. Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz, CNN TÜRK ekranlarında bu sorulara cevap verdi.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz’ın konuşmasından öne çıkanlar ise şöyle:
Kademeli yaşla ilgili problemi olan 4 milyon kişi vardı. Prim olmazsa olmaz ama yaş önemli bir sorundu. Aralık ayında bu torba yasa meclise girecek. Benim öngörüm, ilk etapta 1.5 milyon insanın emekli olacağıdır. Geri kalan 2.5 milyon kişinin de peyder pey emekli edileceğidir. Aralık ayında torba yasa meclise girecek. Ocak ve Şubat ayında ilk 1.5 milyon emekli olacaktır. Burada belli şartlar var tabi, kadınlarda 20, erkeklerde ise 25 yılın doldurulması lazım. Gün geçtikçe geriye kalan ve şartları dolduran insanlar emekli olabilecektir. Bununla beraber de mağduriyetler giderilmiş olacaktır.
Nasıl emekli olunacağını prim giriş tarihi belirlemektedir. Prim şartı olmazsa olmaz. 1976 ve 99 arasında erkelerde 5000 ile 5900 gün arasında prim şartı var. Kadınlar için de bu şart 5975 gün. Giriş tarihi ile emeklilik yaşını belirlediği için giriş tarihinden itibaren primler 1.5 yıl arayla devamında da 1 yıl atlayarak ilerliyor. Prim şartının o yüzden mutlaka olması gerekiyor. Sayın bakanın da söylediği oydu. İlk etapta 1.5 milyon kişi yaralanacak. Bunun ardından şartları tamamlayanlar için peyder pey bir emeklilik süreci olacak. Şu anda prim yaş ve yıl şartını tamamlayan 1.5 milyon kişi var. Daha sonra bu şartları yerine getirebilen herkes için emeklilik süreci de başlayacak.
MAAŞ FARKI OLACAK MI?
Yasalar doğrultusunda aylık bağlantı oranı var. Yaşınız gibi unsurlar bağlayıcı unsurlar oluyor. İlk çalışma EYT için bununla ilgili yapılacak çalışmalar var. Bakan Bilgin ilerleyen dönemde bunun için çalışma yapılacağını açıkladı. Asgari ücret üzerinden priminiz yatırıldığında taban fiyatlanması yapılacak. Yüksek olanlar içinde fiyatlar değişecektir. Yasa aralık ayında çıkacak. Yaşı gelenler sadece beklemeli.
YAŞI DOLAN 5 BİN GÜNDE EMEKLİ OLACAK MI?
Eğer EYT çıkmamış olsaydı, 5900 gün üzerinden emekli olacaktı.
KAÇ KİŞİ YARARLANACAK?
Tam sayılar bakanlık bünyesinde. Yaşla ilgili olan durum yaştan dolayı kaynakladığı için ek bir şart getirilmeyecektir. Çalışma yılı ve prim günü de değişmeyecektir. İlk etapta 1.5 milyon insanın sorunu çözülecektir.
STAJYERLER
Stajlarda uzun vadeli sigorta primleri yatırılmadığı için uzun dönem primleri görünmüyordu. Stajyerler için de bir çalışma yapılacağını sayın bakan söylemişti. Aralık ayında netleşecektir.
ASKERLİK BORÇLANMASINI ÖDEYİNCE EMEKLİ OLUNABİLİR Mİ?
Süreyle ilgili bir sıkıntı yoksa olabilir ama askerliği saydırdığından bir sene geriye gideceği için süreyle ilgili bir sorun yaşanabilir. Onun için bir sonraki ayın beklenmesi gerekebilir. Prim günü 5000 ise 1996 da girişliler de emekli olunabilir. Prim günü tamamlayan tüm EYT’liler emekli olabilecektir.
